Ο τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς διέπραξε στη διάρκεια της πολιτικής του σταδιοδρομία τέσσερα πραξικοπήματα σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας:

Ενέκρινε το 1962 «νόμο» με τον οποίο αναλάμβανε τη διοίκηση των τουρκοκυπριακών δήμων ο οποίος τελικά απορρίφθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο.

Το 1975 ανακήρυξε ομόσπονδο κράτος στα κατεχόμενα παράτυπα και παράνομα.

Στις 3.7.1976 ανακηρύχθηκε «πρόεδρος» των κατεχομένων και σχεδίασε σημαία την οποία τοποθετούσε στα διάφορα λεγόμενα κυβερνητικά κτίρια, ενώ εξέδωσε και «επίσημη εφημερίδα του κράτους» του..

Το 1983 στις 15 Νοεμβρίου ανακήρυξε τα κατεχόμενα σε κράτος παράτυπα και παράνομα.

Σε όλες τις περιπτώσεις  ο Ντενκτάς ενήργησε με τη σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας. Στην πρώτη περίπτωση τελούσε ακόμα πρόεδρος της Τουρκικής Κοινοτικής Συνέλευσης και πριν ακόμα αποσχισθεί η τουρκοκυπριακή κοινότητα από την Κυπριακή Δημοκρατία, με Πρόεδρο, τότε, τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο.

Στις άλλες τις περιπτώσεις έκανε ό,τι ήθελε δεδομένου ότι ήλεγχε απόλυτα τα κατεχόμενα με τη βοήθεια του τουρκικού στρατού.

Το όνειρο του Ραούφ Ντενκτάς ήταν να ηγηθεί του δικού του κράτους, έστω και ψευδεπίγραφου και παράνομου. Επέμενε στις συνομιλίες του με τον Γλαύκο Κληρίδη ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν αποτελούσαν μειονότητα αλλά κοινότητα με ισότητα με τους Έλληνες. Και αφού οργάνωσε τα πράγματα όπως τα ήθελε, προχώρησε με κάθε μυστικότητα στο τέταρτο και καίριο πραξικόπημά του κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, που θα τον έφερνε επικεφαλής ενός παράνομου μορφώματος. Τότε, ως σύγχρονος δον Κιχώτης θα αναζητούσε συμμάχους, έστω και αν γνώριζε ότι κανένας δεν θα τον αναγνώριζε. Και οι προβλέψεις αποδείχθηκαν αληθινές αφού μόνο η Τουρκία, το αναγνώρισε έστω και αν σήμερα πέρασαν 40 χρόνια, με τα Ηνωμένα Έθνη να στέκουν σταθερά στην αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, έστω και αν δέχονται κριτική ότι κρύβονται πίσω από τα διεθνή συμφέροντα στα οποία πρωταγωνιστεί η πανίσχυρη Τουρκία. Η ανακήρυξη του ψευδοκράτους στο οποίο ο Ντενκτάς έδωσε το όνομα Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, έγινε με όλους τους κανόνες του συνωμοτισμού και της πανουργίας.

Ένας από τους δημοσιογράφους της εποχής, ο Αντώνης Άσσος έγραφε στο περιοδικό Ενημέρωση (26/11/1983)σε ανυπόγραφό του ρεπορτάζ: «Μέσα στό σκοτάδι της νύκτας και με όλες τις συνωμοτικές προφυλάξεις, ο Ντενκτάς προώθησε και επέβαλε την ανακήρυξή του ψευδοκράτους του. Ηταν, δηλαδή, ένα πραξικόπημα που εκτελέστηκε με όλους τους κανόνες πού ακολουθούν όλοι οι συνωμότες.

Πρώτη ενέργεια του Ντενκτάς ήταν να αποκλείσει εντελώς τα κατεχόμενα, διακόπτοντας κάθε επικοινωνία με τον έξω κόσμο. Έτσι έκλεισε όλες τις διαβάσεις προς τα κατεχόμενα από τις ελεύθερες περιοχές και τον υπόλοιπο κόσμο και διέταξε διακοπή των τηλεφωνικών επικοινωνιών, τόσο με την υπόλοιπη Κύπρο, όσο και με την Τουρκία και τη διεθνή κοινότητα.

Ο σκοπός ήταν διπλός:

Πρώτο, να στηριχθεί το επιχείρημα του ότι η Τουρκία, ως εγγυήτρια δύναμη,  δεν γνώριζε τίποτε και ότι και η Άγκυρα «αιφνιδιάστηκε» όπως και ο υπόλοιπος κόσμος.

Δεύτερο, να μη διαρρεύσει η πρόθεσή του, ώστε να αναληφθούν προληπτικές ενέργειες στη διάρκεια της νύκτας και το πρωί της 15ης Νοεμβρίου, όταν συνήλθε η λεγόμενη Βουλή στα κατεχόμενα να επικυρώσει την απόφαση του Ντενκτάς.

Έτσι, από τις 9 το βράδυ της 14ης Νοεμβρίου, 1983 τα κατεχόμενα έγιναν «ένα κλουβί». Αντιγράφω τις λεπτομέρειες που τότε πέρασαν απαρατήρητες:

«Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Ντενκτάς στον τουρκοκύπριο δημοσιογράφο Ρεσάτ Ακάρ «απόψε δεν πετά ούτε πουλί». Και πραγματικά αυτό έκανε. Ενίσχυσε τα φυλάκια κατά μήκος της πράσινης γραμμής και απέκοψε κάθε τηλεφωνική επικοινωνία με τα κατεχόμενα. Στη συνέχεια κάλεσε τους λεγόμενους βουλευτές σε δείπνο στο γραφείο του και τους ανακοίνωσε την πρόθεση του να ανακηρύξει (ή να “επισημοποιήσει”) την επομένη το “κράτος” του με απόφαση της “βουλής”, που θα συνερχόταν σε έκτακτη συνεδρία.

Ο Ντενκτάς ήλεγχε τη λεγόμενη βουλή μέσω του Κόμματος Εθνικής Ενότητας του οποίου συνεχίζει σήμερα να ελέγχει Τατάρ, ο οποίος βρίσκεται στα βήματα του προκατόχου του, 40 χρόνια μετά.

Κάποιες επιφυλάξεις είχαν οι βουλευτές του Μουσταφά Ακκιντζί και του φιλοαριστερού Κόμματος του Οζκέρ Οζκιούρ, αλλά στο τέλος τάχθηκαν υπέρ της ανακήρυξης, έστω και αν παρουσιάστηκαν εκ των υστέρων να  εκφράζουν αμφιβολίες, φοβούμενοι, ιδιαίτερα το αριστερό κόμμα του Οζγκιούρ, ότι υπήρχε κίνδυνος να διακοπούν οι συνομιλίες.

Ο Ντενκτάς ουσιαστικά εξαπάτησε τους βουλευτές λέγοντας τους ότι στόχος του ήταν να επιτύχει την ισότητα και διαβεβαίωσε ότι οι συνομιλίες θα συνεχίζονταν πάνω σε ίση βάση.

Είχαν περάσει εννιά ολόκληρα χρόνια από την τουρκική εισβολή του 1974 και ο Ντενκτάς δεχόταν ισχυρές πιέσεις για  να σταματήσει τις υπεκφυγές και να προχωρήσει σε λύση που θα περιλάμβανε και το θεμα της επιστροφής της  Αμμοχώστου.

Οι φήμες που κυκλοφορούσαν αυτές τις μέρες γύρω από το θέμα της επιστροφής της Αμμοχώστου είχαν ενταθεί καθώς ο Ντενκτάς γνώριζε την πρόθεση του Γ.Γ. του ΟΗΕ Πέρεζ ντε Κουεγιάρ να συγκαλέσει νέο κύκλο συνομιλιών στη Νέα Υόρκη. Και ο Ντενκτάς φοβούμενος αύξηση περαιτέρω πιέσεων προς τον σκοπό αυτό, μια και είχε στην κατοχή του και σχετική επιστολή του Γ.Γ. του ΟΗΕ, (με αντίγραφο προς τον Πρόεδρο Κυπριανού) η οποία δεν είχε δημοσιευθεί ακόμη, προχώρησε συνωμοτικά και απέκλεισε κάθε ελπίδα για μια ακόμη φορά για επιστροφή των κατοίκων της Αμμοχώστου στα σπίτια τους.

H επιστολή Κουεγιάρ για πρωτοβουλία

Στην επιστολή του ο Πέρεζ ντε Κουεγιάρ που στάληκε στους ηγέτες των δυο κοινοτήτων τους πληροφορούσε ότι θα αναλάμβανε πρωτοβουλία για μια νέα συνάντηση, όπως είχε συζητήσει μαζί τους στις 6 Οκτωβρίου, 1983, δηλαδή ένα μήνα νωρίτερα. Πρόσθετε: «Σε σχέση με αυτά, κρίνω ότι ο χρόνος έχει ωριμάσει για μας ώστε να προσπαθήσουμε να έξερευνήσουμε, κάτω από αυστηρή εμπιστοσύνη, τις πιθανότητες επιτυχίας στη συνάντηση υψηλού επιπέδου μιας ουσιαστικής προόδου σε μερικά από τα κυριότερα θέματα, ή μια αρχική μερική συμφωνία. Θα ήθελα στο σημείο αυτό να τολμήσω την εισηγήση ότι ίσως να το βρείτε χρήσιμο αν αποστέλλατε στη Νέα Υόρκη ένα προσωπικό απεσταλμένο με τον οποίο θα είχαμε εντατικές ουσιαστικές και εμπιστευτικές συζητήσεις στις σχετικές πτυχές του προβλήματος».

Την επομένη της σύσκεψης του Ντενκτάς με τους λεγόμενους βουλευτές του, δηλαδή στις 15 Νοεμβρίου 1983,  συνερχόταν η ψευδοβουλή η οποία και ενέκρινε ομόφωνα  σχετικό ψήφισμα με το οποίο τα κατεχόμενα ανακηρύσσονταν σε «κράτος» με την ονομασία «ΤΔΒΚ».

Την ίδια μέρα με την ανακήρυξη του ψευδοκράτους εμφανίστηκε στην εφημερίδα Γκιουναϊτίν της Τουρκίας μια συνέντευξη του Ραούφ Ντενκτάς ο οποίος μίλησε με τους όρους… γυναικολόγου για να δικαιολογήσει τον ερχομό του κράτους του.«Βλέπω είπε, την ανακήρυξη σαν φυσικό τοκετό, ύστερα από 20 χρόνια. Αν η γένννηση του κράτους παρεμποδιζόταν τεχνητά, θα πέθαιναν και η μητέρα και το παιδί». Ο Ντενκτάς αναγνωρίζοντας την πατρότητα του παιδιού κατέληγε: «Είμαι ευτυχισμένος και περήφανος εν γνώσει των ευθυνών που επωμίστηκα».

Το ψευδοκράτος είναι αυτό που σήμερα επιχειρεί ο Τατάρ να αλλάξει την ονομασία του σε Τουρκικό Κράτος της Κύπρου.

Η ενέργεια αυτή του Ντενκτάς ήταν το δεύτερο από τα πραξικοπήματα του Ραούφ Ντενκτάς σε βάρος της Κύπρου μετά το 1975 που είχε ανακηρύξει τα κατεχόμενα σε ομόσπονδο κράτος, πιστεύοντας ότι η ελληνική κυπριακή πλευρά, όπως αποκαλούσε την Κυπριακή Κυβέρνηση, θα αναγκαζόταν να ιδρύσει το δικό της ομόσπονδο κράτος ώστε οι δυο κοινότητες να ζουν πλάι-πλάι στο -κυπριακό κράτος διαλυομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η απόφαση της ψευδοβουλής

Η απόφαση της ψευδοβουλής  για την ανακήρυξη είχε ως εξής:

«Η συνέλευση μας αντιπροσωπεύουσα την ελεύθερη βούληση του τουρκοκυπριακού λαού, πιστεύοντας ότι όλα τα ανθρώπινα όντα, τα οποία γεννιούνται ελεύθερα και ισότιμα θα πρέπει να ζουν εν ελευθερία και Ισότητα, αφού έχει διακηρύξει στα πλαίσια της πεποίθησης αυτής το δικαίωμα του τουρκοκυπριακού ‘λαού’ για αυτοδιάθεση διά του ψηφίσματος της ημερομηνίας 17 Ιουνίου, 1983,

απορρίπτουσα τη διάκριση μεταξύ ανθρωπίνων όντων με βάση τη φυλή, εθνική καταγωγή, γλώσσα, θρησκεία ή για οποιοδήποτε άλλο λόγο,

απορρίπτουσα επίσης κάθε μορφής ρατσισμό, καταπίεση καί δεσποτεία.

εκφράζουσα την ελπίδα ότι θα επικρατήσει ειρήνη και σταθερότητα και ότι η ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα ακμάσουν όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά  και στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τον υπόλοιπο κόσμο,

πιστεύοντας ότι οι ‘δυό λαοί’ της Κύπρου έχουν ο καθένας το δικαίωμα να αυτοδιοικείται στο δικό του έδαφος εν ειρήνη και ασφαλεία και έχει το δικαίωμα να διατηρεί τη δική του εθνική ταυτότητα σταθερώς προσηλωμένη στην άποψη ότι οι δυό αυτοί λαοί, το πεπρωμένο των οποίων είναι να συνυπάρχουν ο ένας πλάι στον άλλο στην Κύπρο μπορούν και πρέπει να εξεύρουν ειρηνικές δίκαιες και διαρκείς λύσεις σε όλες τις μεταξύ τους διαφορές μέσω τών διαπραγματεύσεων με βάση την Ισότητα,

ούσα σταθερά πεπεισμένη, ότι η ανακήρυξη της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου δεν θα παρεμποδίσει αλλά θα διευκολύνει την επανεγκατάσταση του συνεταιρισμού μεταξύ των δυό ‘λαών’ και θα διευκολύνει επίσης την διευθέτηση των μεταξύ των προβλημάτων,

ελπίζουσα ειλικρινώς ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχισθούν με βάση την Ισότητα και υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με σκοπό την επίλυση με ειρηνικό και συμβιβαστικό τρόπο όλων των εκκρεμούντων ζητημάτων μεταξύ των δυό ‘λαών’ και

ούσα πεπεισμένη ότι η προταθείσα συνάντηση κορυφής θα είναι χρήσιμη επί του προκειμένου και ενεργούσα εκ μέρους του τουρκοκυπριακού λαού εγκρίνει την εγκαθίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου και την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας».

Το ισχυρό καταδικαστικό ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών

Η απόφαση του Ντενκτάς προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων διεθνώς. Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών αναγνωρίζοντας για μια ακόμη φορά την Κυπριακή Δημοκρατία τόνιζε σε ψήφισμά του:

  1. Αποδοκιμάζει τη διακήρυξη των τουρκοκυπριακών αρχών με την οποία επιχειρείται η απόσχιση τμήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  2. Θεωρεί την προαναφερθείσα διακήρυξη νομικά άκυρη και ζητεί την ανάκληση της.
  3. Ζητεί την επείγουσα και αποτελεσματική εφαρμογή των ψηφισμάτων 365 (1974) καί 367 (1975).
  4. Καλεί το Γενικό Γραμματέα να συνεχίσει την αποστολή των καλών υπηρεσιών του για να επιτύχει την ταχύτερη δυνατή πρόοδο προς την κατεύθυνση μιας δίκαιης και μόνιμης διευθέτησης του Κυπριακού.
  5. Καλεί τα μέρη να συνεργασθούν πλήρως με το Γενικό Γραμματέα στην αποστολή των καλών του υπηρεσιών.
  6. Καλεί όλα τα κράτη να σέβονται την κυριαρχία, ανεξαρτησία, εδαφ/κή ακεραιότητα και το αδέσμευτο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  7. Καλεί όλα τα κράτη να μη αναγνωρίσουν οποιοδήποτε κυπριακό κράτος άλλο από την Κυπριακή Δημοκρατία