Δύο ακριβώς βδομάδες πριν το άνοιγμα της κάλπης για την διπλή εκλογική αναμέτρηση της 9ης Ιουνίου, το σκηνικό προδιαγράφεται εξαιρετικά αμφίρροπο και με αρκετές εκπλήξεις. Σε μεγάλο βαθμό, οι πολιτικές δυνάμεις δείχνουν να μην έχουν καταφέρει να διαχειριστούν τα εσωκομματικά προβλήματα τους, ενώ η γενικότερη απαξίωση που φαίνεται να έχει επικρατήσει ευρύτερα στην κοινωνία, προδιαγράφουν ενίσχυση της τάσης για εκδικητική ψήφο. Αυτό συνεπάγεται ότι αυξάνει την πιθανότητα να προκύψουν εκπλήξεις από την κάλπη της 9ης Ιουνίου φέρνοντας ανατροπές όχι μόνο στον κομματικό χάρτη, αλλά γενικότερα στο πολιτικό σκηνικό.

Η προσοχή ουσιαστικά στρέφεται σε τρία επίπεδα:

  • Τη μάχη της πρωτιάς μεταξύ ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ
  • Τη μάχη για την 3η θέση και το τελικό ποσοστό που θα καταγράψουν ΔΗΚΟ και ΕΛΑΜ
  • Τη μάχη για την 5η θέση, τα ποσοστά ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, Οικολόγων και το ποσοστό που θα καταγράψει το Volt αλλά και η υποψηφιότητα του Φειδία Παναγιώτου.

Αυτό το οποίο διαπιστώνεται ως ένα γενικό συμπέρασμα στο τελευταίο στάδιο της προεκλογικής είναι ότι τα κόμματα βαδίζουν σε μεγάλο βαθμό λαβωμένα και έχοντας ανοικτά μέτωπα. Αυτό το σκηνικό αρχίζει να αποτυπώνεται και στη διάθεση του εκλογικού σώματος. Στο χρονικό σημείο που βρισκόμαστε, ενισχύεται ακόμα περισσότερο η εκτίμηση ότι αυτή η διάθεση θα εκφραστεί τελικά και στην κάλπη.

ΔΗΣΥ: Το μανιφέστο και το τρέξιμο για συσπείρωση

Την περασμένη Τετάρτη ο ΔΗΣΥ παρουσίασε κάτω από την πλατεία Ελευθερίας το πολιτικό μανιφέστο για τις ευρωεκλογές, το οποίο ετοιμάστηκε σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Η Πινδάρου ήταν οφθαλμοφανές ότι ήθελε να βγάλει προς το έξω ένα πρόγραμμα πολιτικών θέσεων ως απάντηση στην κριτική που συνεχίζει να δέχεται με ένα μεγάλο μέρος του συναγερμικού κόσμου να πιστεύει ότι υπάρχει έλλειψη πολιτικής στιβαρότητας. Η δυσαρέσκεια εντοπίζεται οριζόντια στα στρώματα της λαϊκής και εθνικόφρονας δεξιάς αλλά και στην αστική και πιο φιλελεύθερη τάξη του κόμματος. Σε ο,τι αφορά τη δεξαμενή της πιο λαϊκής- εθνικόφρονας δεξιάς καταγράφονται και οι μεγαλύτερες διαρροές προς το ΕΛΑΜ. Σε ο,τι αφορά την δεξαμενή της πιο αστικής- φιλελεύθερης παράταξης, καταγράφεται αδιαφορία και αποχή. Η ατάκα που εισπράττεται από μια μεγάλη μερίδα του συναγερμικού κόσμου είναι ότι ο «Συναγερμός έπαψε να θυμίζει Συναγερμό». Αυτή η αντίληψη είναι που σε μεγάλο βαθμό δεν αφήνει να κλείσουν οι πληγές των προεδρικών και γίνεται συχνά επίκληση και των κακών χειρισμών που έγιναν στην επιλογή υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές.

Ένα κακό αποτέλεσμα στις 9 Ιουνίου θα οδηγήσει το κόμμα σε νέες περιπέτειες. Ο πήχης για την Πινδάρου είναι ψηλά για τη διατήρηση της πρωτιάς . Με τίποτε δεν θέλει η Πινδάρου να σκεφτεί κάποιο άλλο ενδεχόμενο. Η Αννίτα Δημητρίου και ο Ευθύμιος Δίπλαρος πήραν τους δρόμους και τα χωριά και προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν το όπλο της προσωπικής επαφής με τον κόσμο σε μια προσπάθεια να καταφέρουν να μαζέψουν τον κόσμο του ΔΗΣΥ, οποίος συνεχίζει να καταγράφει πολύ χαμηλά ποσοστά συσπείρωσης.

ΑΚΕΛ: Ο εφιάλτης των βουλευτικών εκλογών

Στο ΑΚΕΛ γνωρίζουν ότι βρίσκονται πιο κοντά από κάθε άλλη φορά να είναι πρώτο κόμμα για πρώτη φορά μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2006 και πρώτη φορά σε ευρωεκλογές. Από την άλλη ο εφιάλτης των τελευταίων αναμετρήσεων, ιδιαίτερα των προηγούμενων βουλευτικών, έχουν δημιουργήσει φοβικά σύνδρομα τα οποία ακόμα δεν έχουν ξεπεραστεί. Σύμφωνα με κομματικές εκτιμήσεις και μετρήσεις, το κόμμα της Αριστεράς καταγράφει μία δυναμική που με την ψήφο των Τ/κυπρίων θα γίνει ακόμα πιο ισχυρή, ικανή να του χαρίσει την πρωτιά. Την ίδια ώρα όμως εκφράζεται και επιφυλακτικότητα που έχει να κάνει με τον αστάθμητο παράγοντα της συμμετοχής. Μετά το 2013 παρατηρείται από μέρους ψηφοφόρων του ΑΚΕΛ, μια τάση να μένουν στην αποχή ή να κάνουν άλλες επιλογές. Οι ευρωεκλογές που είναι και μία εκλογική αναμέτρηση με χαμηλότερο βαθμό ενδιαφέροντος για τους ψηφοφόρους της Αριστεράς που εκτιμάται ότι μπορεί να ξεπεραστεί από τη διπλή αναμέτρηση ευρωεκλογές και εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση. Στην Εζεκία Παπαϊωάννου αποφεύγουν να μιλήσουν για πρωτιά για να μη λειτουργήσει συσπειρωτικά για τον ΔΗΣΥ. Δεν αποφεύγουν την πολιτική σύγκρουση, αλλά ούτε και την επιδιώκουν. «Χτυπούν» περισσότερο την Κυβέρνηση για να δείξουν ότι είναι η μόνη δύναμη αντιπολίτευσης. Στο ΑΚΕΛ θέλουν να πολιτικοποιήσουν το τελευταίο κομμάτι της προεκλογικής, κυρίως γιατί θεωρούν ότι θα φανεί ακόμα πιο έντονο το απολιτίκ στίγμα των αντιπάλων τους. Εσωκομματικά, προβλήματα δεν υπάρχουν, παρατηρείται όμως ένας ανταγωνισμός μεταξύ τριών υποψηφίων του ψηφοδελτίου που φαίνεται να παλεύουν για την 2η θέση. Δηλαδή Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, Άννας Θεολόγου και Σταύρης Καλοψιδιώτη.

Τα debates και η κόντρα ΔΗΚΟ-ΕΛΑΜ

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος επιχειρεί να τα παίξει όλα για όλα στην κόντρα με το ΕΛΑΜ και την μάχη για την 3η θέση. Η κίνηση να καλέσει σε debate τον Χρίστου για το θέμα του μεταναστευτικού και της πρότασης του για παραχώρηση ταξιδιωτικών εγγράφων σε μετανάστες, τυγχάνει διαφόρων ερμηνειών. Από την μία υπάρχει η εκτίμηση ότι είναι μια καλή ευκαιρία το ΔΗΚΟ, να εκθέσει το ΕΛΑΜ για λαϊκισμό και ανεφάρμοστες θέσεις. Από την άλλη όμως, εκφράζονται φόβοι ότι η όλη ιστορία θα γυρίσει μπούμερανγκ για το ΔΗΚΟ. Το ΕΛΑΜ παίζει ως αντισυστημικό κόμμα, εισπράττοντας εν πολλοίς ψήφους διαμαρτυρίας. Η αντιπαράθεση του με κόμματα που θεωρούνται σε ένα μεγάλος μέρος της κοινωνίας ως συστημικά, λειτουργεί υπέρ του. Ταυτόχρονα όμως επισημαίνεται από πολιτικούς κύκλους, ότι για ακόμα μια φορά το ΔΗΚΟ προεκλογικά κάνει το ίδιο λάθος. Να βγάζει εμμονή σε ένα θέμα. Στις βουλευτικές εκλογές ήταν το θέμα της παράδοσης φακέλων στον Γενικό Ελεγκτή για τις υπηκοότητες, που τελικά οδήγησε και στην καταψήφιση του προϋπολογισμού. Η επαναλαμβανόμενη και έντονη τοποθέτηση επί ενός ζητήματος, ακόμα και εάν η θέση που εκφράζεται είναι σωστή, οδηγεί κάποιες φορές σε αντίθετα αποτελέσματα. Αυτή η ανησυχία εκφράζεται και στην περίπτωση της κόντρας με το ΕΛΑΜ για το μεταναστευτικό. Το κόμμα της κυπριακής ακροδεξιάς είναι γεγονός ότι βρέθηκε σε δύσκολη θέση με το συγκεκριμένο θέμα. Είναι επίσης η πρώτη φορά που εκτίθεται σε πολιτικό επίπεδο σε τόσο μεγάλο βαθμό και καλείται να το διαχειριστεί. Προς το παρόν δεν φαίνεται να το έχει επηρεάσει.

Οι αστάθμητοι παράγοντες προς την κάλπη

Η ΕΔΕΚ και η ΔΗΠΑ έχουν αναλωθεί στο τελευταίο κομμάτι της προεκλογικής στο οργανωτικό κομμάτι επενδύοντας στην εμπειρία που κουβαλούν στελέχη τους στο να κάνουν εκλογές. Η ΔΗΠΑ παρουσίασε την προηγούμενη βδομάδα τις τέσσερις προτάσεις της για την Οικονομία, θέλοντας να στείλει μηνύματα προς την κοινωνία. Είναι γεγονός ότι και τα δύο κόμματα αντιμετωπίζουν κάποια ζητήματα. Στην ΕΔΕΚ είναι οι γνωστές ιστορίες από το παρελθόν για τις οποίες κανένας δεν ξέρει πώς θα την επηρεάσουν σε αυτές τις εκλογές. Αν καταφέρει να πάρει τις ψήφους που πήρε στις βουλευτικές θα είναι τεράστια επιτυχία. Το γεγονός ότι κατάφερε να παρουσιάσει ψηφοδέλτια πλήρη σε όλη την Κύπρο θεωρείται ως μία επένδυση για την κάλπη.

Η ΔΗΠΑ παραμένει ένα μεγάλο ερωτηματικό. Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Στη διάσκεψη για την Οικονομία παρουσιάστηκε στο πάνελ σχεδόν όλη η ηγεσία του κόμματος για να σταλεί μήνυμα ενότητας. Δεν είναι τυχαίο καθώς υπήρχε μία φημολογία για αποαστασιοποίηση κάποιων στελεχών του κόμματος. Η ηγεσία του κόμματος πάντως επιμένει να μιλά για ψηλά ποσοστά 7,50% και ευρωβουλευτή.

Οι Οικολόγοι δεν έχουν την οργανωτική δομή των δύο αυτών κομμάτων, έχουν όμως μια ηγεσία μπαρουτοκαπνισμένη σε εκλογές. Οι πληγές της πρόσφατης αντιπαράθεσης δεν έχουν κλείσει πλήρως. Το ποιος θα είναι ο αντίκτυπος στην κάλπη είναι άγνωστο. Ο πήχης πάντως δεν μπήκε ψηλά.

Το Volt είναι μια νέα πολιτική κίνηση. Τα προβλήματα των άλλων κομμάτων μπορούν να επηρεάσουν θετικά την δική του πορεία. Φαίνεται μέχρι στιγμής να εισπράττει ένα κομμάτι ψηφοφόρων της Αριστεράς, αλλά και μια μερίδα συναγερμικών που είναι υπέρ της λύσης. Είναι αξιοσημείωτο ότι σύμφωνα με κάποιες, έρευνες, ο ΔΗΣΥ έχει πρόβλημα συσπείρωσης σε Αμμόχωστο και μια μερίδα από τους δυσαρεστημένους Βαρωσιώτες ενδεχομένως να καταλήγει στο Volt.

Τα προβλήματα και οι αδυναμίες του πολιτικού σκηνικού, φαίνεται ότι δημιουργούν μια τάση προς πιο απολιτίκ συμπεριφορές στην κάλπη που εκφράζεται με εκδικητική ψήφο. Αυτό το οποίο αρχίζει πλέον να συζητείται στο πολιτικό σκηνικό, είναι το φαινόμενο του Φειδία Παναγιώτου, ως ανεξάρτητου υποψηφίου, ο οποίος λόγω της δημοφιλίας του, φαίνεται ότι καταγράφει στις δημοσκοπήσεις ένα αξιοπρόσεχτο ποσοστό, ως αποτέλεσμα της τάσης για εκδικητική ψήφο. Βέβαια αυτή η τάση δεν σημαίνει ότι θα εκφραστεί και στην κάλπη καθώς πολλοί από αυτούς που δείχνουν τάση εκδικητικής ψήφου, δεν πάνε τελικά να ψηφίσουν. Είναι όμως μια παρενέργεια των αδυναμιών του κομματικού συστήματος και της κοινωνία που τείνει να λειτουργεί με όλο και περισσότερο απολιτίκ κριτήρια και ως εκ τούτου κανένας δεν μπορεί να ξέρει ποιος θα είναι ο αντίκτυπος αυτός στην κάλπη…