Ένα κρυφό διαμάντι του κλασικού ρεπερτορίου, τη «Συμφωνία αρ. 19» του Μαξίμ Μπερεζόφσκι (περ. 1745- 1777), παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Κύπρο η Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου στη σειρά συναυλιών που δίνει σε Λευκωσία και Λεμεσό στις 25 και 26 Μαΐου. 

Η Συμφωνία χρονολογείται από την Ιταλική Περίοδο του συνθέτη και ανακαλύφθηκε στα αρχεία του Βατικανού μόλις πριν από 20 περίπου χρόνια.

Υπό την έμπειρη διεύθυνση του καταξιωμένου αρχιμουσικού Ντανιέλ Ράισκιν και με σολίστ τον εξάρχοντά της, Βόλφγκανγκ Σρέντερ, η ΣΟΚ θα ερμηνεύσει επίσης στη σειρά αυτή το λυρικό και δεξιοτεχνικό «Κοντσέρτο για βιολί» του Τσαϊκόφσκι. Το συναισθηματικό και εντυπωσιακό έργο «Musica Serena» για ορχήστρα εγχόρδων του Πέτερις Βασκς θα λάβει επίσης την παγκύπρια του πρεμιέρα. Το πρόγραμμα θα κλείσει με εικόνες της βοημικής υπαίθρου: την Τσέχικη Σουίτα του Ντβόρακ, μία σειρά από παραδοσιακούς τσεχικούς χορούς.

 

Συναυλίες

 

  • Λευκωσία, Θέατρο Παλλάς, Πέμπτη 25 Μαΐου, 8.30μ.μ. 22410181 cyso.org.cy
  • Λεμεσός, Θέατρο Ριάλτο, Παρασκευή 26 Μαΐου, 8.30μ.μ. rialto.com.cy

Πρόγραμμα 

  • Maxim Berezovsky: Συμφωνία αρ. 19 σε Ντο μείζονα [Παγκύπρια Πρεμιέρα]  
  • Piotr Ilyich Tchaikovsky: Κοντσέρτο για βιολί σε Ρε μείζονα, έργο 35
  • Pēteris Vasks: Musica serena [Παγκύπρια Πρεμιέρα]
  • Antonín Dvořák: Τσεχική Σουίτα σε Ρε μείζονα, έργο 39

Συμφωνία αρ. 19 σε Ντο μείζονα (περ. 1770–1773)

 

Μια στιλιστική σύγκριση με την πρώιμη συμφωνική μουσική του Μότσαρτ θα έδινε περισσότερες απαντήσεις για τη μουσική των λιγότερο γνωστών συνθετών της κλασικής περιόδου. Η Συμφωνία εκτελείται χωρίς διακοπή, γεγονός που πιθανόν να υποδηλώνει ότι το έργο προοριζόταν ως εισαγωγή στη μοναδική του όπερα «Δημοφώντας».

Ο Μαξίμ Σοζοντόβιτς Μπερεζόφσκι (περ. 1745- 1777) γεννήθηκε στην περιοχή της σημερινής Ουκρανίας και πιθανότατα σπούδασε στο Κίεβο. Ήταν ο πρώτος αυλικός συνθέτης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και θεωρείται ο πρώτος στη ρωσική μουσική ιστορία που έχει συνθέσει συμφωνία και όπερα. Ένα είναι βέβαιο, ότι είχε ζήσει στην Μπολόνια της Ιταλίας την ίδια ακριβώς εποχή με τον Μότσαρτ και ότι σπούδασαν και οι δύο με τον Padre Martini. Το πιθανότερο είναι ότι γνωρίστηκαν και συνεργάστηκαν. Όταν επέστρεψε στη Ρωσία, υπηρέτησε στην αυλή της Μεγάλης Αικατερίνης στην Αγία Πετρούπολη. Τα πιο δημοφιλή του έργα είναι εκκλησιαστικά χορωδιακά κομμάτια γραμμένα για τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. To μεγαλύτερο μέρος της εργογραφίας του δυστυχώς έχει χαθεί.

 

Τα υπόλοιπα έργα

Το Κοντσέρτο για βιολί σε Ρε μείζονα, έργο 35 γράφτηκε το 1878. Το έργο είναι γεμάτο από λυρικές μελωδίες που υποδηλώνουν σλάβικα και ρωσικά λαϊκά τραγούδια, που τόσο συχνά βρίσκουν τον χώρο τους στα μπαλέτα του Τσαϊκόφσκι. Παρά τις δυσκολίες του σολιστικού μέρους, το βιολί επικεντρώνεται στο να διανθίζει το θέμα παρά να παρουσιάζει καθαρά τεχνικά περάσματα. Το δεύτερο θέμα της πρώτης κίνησης πολύ συχνά χαρακτηρίζεται ως μια από τις ομορφότερες λυρικές μελωδίες του συνθέτη. Μια σχεδόν υπερβολικά εκφραστική Canzonetta στη μακρινή και απροσδόκητη τονικότητα της Σολ ελάσσονα υπηρετεί ως η δεύτερη κίνηση του έργου. Στο ζωντανό φινάλε, η επιρροή του λαϊκού τραγουδιού είναι πιο ευδιάκριτη, τόσο στις αρμονίες όσο και στις μελωδίες που είναι κτισμένες πάνω σε τέταρτες κατιούσας.

Ο Πέτερις Βασκς (1946) είναι ένας από τους πιο διάσημους Λετονούς συνθέτες στον κόσμο. Κατά τη διάρκεια της δημιουργικής του ζωής, εξελίχθηκε από έναν νέο και πρωτοποριακό δημιουργό, που μιλά τη γλώσσα της μοντέρνας μουσικής, σε έναν αξιόλογο καλλιτέχνη που απεικονίζει την αιώνια μονομαχία μεταξύ καλού και κακού με τις λεγόμενες νέες αρχές της απλότητας, καθώς επίσης και την καθολικά κατανοητή ηχητική έκφραση. Με το Musica serena του, τιμά τον επί χρόνια Φινλανδό φίλο του και μαέστρο Γιούχα Κάνγκας με την ευκαιρία των 70ων του γενεθλίων. Η επτάλεπτη Musica serena, εκτείνεται από ένα πλατύ δυναμικό εύρος, δημιουργώντας από τις απαλές αστραφτερές αρμονικές του βιολιού στο Andante cantabile μέχρι το κεντρικό φορτίσιμο του Maestosο, στο να ανακτήσει σταδιακά την ηρεμία της στο πιανίσιμο που οδηγεί στις αρχικές αρμονικές νότες του έργου.

Η Τσέχικη σουίτα σε Ρε μείζονα, έργο 39 γράφτηκε στο σημείο της καριέρας του Ντβόρακ που η φήμη του ανθούσε. Η σουίτα είναι αριθμημένη ως έργο 39, παρόλο που γράφτηκε ένα χρόνο μετά τους σλαβικούς χορούς του συνθέτη, που έχουν αριθμηθεί ως έργο 46. Η Σουίτα αποτελείται από πέντε κινήσεις, τρεις εκ των οποίων είναι παραδοσιακοί τσέχικοι χοροί, ενώ οι άλλες δύο είναι περιγραφική μουσική της υπαίθρου της Βοημίας, περιοχή που ενέπνευσε μεγάλο μέρος της μουσικής του Dvořák.

Ο μαέστρος

Ο Ντανιέλ Ράισκιν σπούδασε στο Κονσερβατόριο της Αγίας Πετρούπολης, της γενέτειράς του, και συνέχισε τις σπουδές του στο Άμστερνταμ και το Φράιμπουργκ. Οι αρχικές του σπουδές ήταν στη βιόλα, ενώ εμπνεύστηκε να σπουδάσει διεύθυνση ορχήστρας μετά από γνωριμία του με τον διακεκριμένο καθηγητή Lev Savich. Επίσης, παρακολούθησε μαθήματα με μαέστρους όπως οι Mariss Jansons, Neeme Järvi, Milan Horvat, Woldemar Nelson και Jorma Panula. Συχνά εντάσσει ρεπερτόριο πέραν του καθιερωμένου στα πρωτότυπα διαμορφωμένα προγράμματά του. Από την καλλιτεχνική σεζόν 2018-19, είναι Μουσικός Διευθυντής της Συμφωνικής Ορχήστρας του Γουίνιπεγκ, ενώ έχει αναλάβει ως Κύριος Μαέστρος της Φιλαρμονικής Σλοβακίας από τη σεζόν 2020-21. Επίσης, από τη σεζόν 2016-17 είναι Κύριος Φιλοξενούμενος Μαέστρος της Φιλαρμονικής Βελιγραδίου.

Οι τακτικές του συνεργασίες περιλαμβάνουν: Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, Φιλαρμονική Κοπεγχάγης, Συμφωνική του Ντύσσελντορφ, Συμφωνική της Ισλανδίας, Συμφωνική Japan Century, Συμφωνική του Μάλμο, Ορχήστρα Μαριίνσκυ, Φιλαρμονική Μόσχας, Ορχήστρα Μοτσαρτέουμ του Σάλτσμπουργκ, Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της Ταïβάν, Εθνική Ορχήστρα της Λυών, Φιλαρμονική της Οσάκα, Συμφωνική του Σαν Αντόνιο, Φιλαρμονική Αγίας Πετρούπολης και Φιλαρμονική Στουτγκάρδης.

Ο σολίστ

Τόσο ως σολίστ όσο και ως μέλος μουσικής δωματίου, ο Βόλφγκανγκ Σρέντερ έχει παρουσιαστεί σε περίφημες αίθουσες συναυλιών όπως η αίθουσα της Φιλαρμονικής του Βερολίνου, το Concertgebouw του Άμστερνταμ, το Frick Collection Museum της Νέας Υόρκης, το Konzerthaus της Βιέννης, το Lincoln Center στη Νέα Υόρκη (“Great Performers Series”), το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Barbican Hall του Λονδίνου και το Teatro Colon του Μπουένος Άιρες.

Ως μέλος του  τρίο “Parnassus”, τιμήθηκε με το βραβείο “Echo Classic” για την καλύτερη ηχογράφηση μουσικής δωματίου της χρονιάς. Υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής της Ορχήστρας Δωματίου της Ευρωπαïκής Ένωσης καθώς και της Camerata Stuttgart. Υπήρξε επίσης ιδρυτής του συνόλου τρίο “Belcanto Strings” με το οποίο έτυχαν διεθνούς αναγνώρισης.

Η δισκογραφία του είναι εκτενής. Από το 2005, παράλληλα με την ενεργό του σολιστική καριέρα, είναι ο εξάρχων της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου.