«Κασόνι 1.136 – 51 βιβλία». Σε αυτή την κωδικοποιημένη ονομασία φυλάσσεται, σήμερα, μέρος του πλούτου της Σεβέρειου Βιβλιοθήκης.

Στο υπόγειο του κτηρίου, εκατοντάδες κούτες με βιβλία, η μία πάνω στην άλλη που φτάνουν μέχρι και τον ώμο, κρατούν αποθηκευμένα ιστορικά γεγονότα και γνώση. Ο θησαυρός, εκτεθειμένος στη φθορά, αναμένει την τοποθέτηση του σε ράφια.

Ωστόσο, η Σεβέρειος δεν διαθέτει αυτή τη στιγμή, ούτε βιβλιοθήκες ούτε βιβλιοθηκάριους. Ήδη, 11 από αυτές τις κούτες, όπως και το περιεχόμενος τους, έχουν καταστραφεί από τη μούχλα. Πρόκειται για ένα από τα προβλήματα που απασχολούν το Παγκύπριο Γυμνάσιο, τα οποία παρουσιάστηκαν κατά την επιτόπια επίσκεψη της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής, ενόψει περιοδείας που πραγματοποιεί σε σχολικές μονάδες σε όλες τις επαρχίες.

«Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει το σχολείο και ιδίως η Σεβέρειος Βιβλιοθήκη, είναι η έλλειψη βιβλιοθηκονομών. Χρειαζόμαστε τουλάχιστον δύο, καθώς διαθέτουμε πέρα από 80.000 τίτλους», ανέφερε ο λυκειάρχης του Παγκύπριου Γυμνάσιου, Λοΐζος Σέπος, προθέτοντας ότι «η βιβλιοθήκη διαθέτει εγχειρίδιο του 1570. Δεν μπορώ να εμπιστευτώ αυτό το κειμήλιο σε κάποιον που δεν είναι ειδικά εκπαιδευμένος. Χρειάζονται επαγγελματίες και ειδικός χώρος, κλιματιζόμενος». Είναι ανάγκη, όπως είπε, ο άλλος να αναγνωρίζει την αξία τους, να μπορεί να επικαιροποιεί το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης και να ξέρει τι πρέπει να τοποθετείται στο ράφι. 

Μάλιστα, στη διάρκεια της ξενάγησης, σημείωσε ότι διαθέτουν ένα σπουδαίο αρχείο σε εφημερίδες. «Ακόμη και από το 1920», είπε και άνοιξε έναν φάκελο, από τον οποίο αποκαλύφθηκε πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Έθνος» από την 1η Ιουλίου του 1948.  

Τα βιβλία, σημείωσε ο κ. Σέπος, βρίσκονταν στις αποθήκες της Αρχιεπισκοπής και παρέμειναν εκεί μέχρι να τελειώσουν οι εργασίες που υλοποιούνταν στη Σεβέρειο. «Λόγω βροχής πέρσι και πρόπερσι δημιουργήθηκε πρόβλημα και αποφασίσαμε να τα μεταφέρουμε για να προστατευτούν. Βρήκαμε ότι 11 κάσες έχουν πρόβλημα με μούχλα. Πρέπει να ελεγχθούν μία – μία». 

Διευκρίνισε, παράλληλα, ότι κατακυρώθηκε προσφορά και έγιναν παραγγελίες για βιβλιοθήκες, ώστε να τοποθετούν στα ράφια τους τα βιβλία. Ωστόσο, είπε, υπάρχει καθυστέρηση από την πλευρά των πλοίων που τις μεταφέρουν, καθώς παρέμειναν στην Αμβέρσα. Πάντως, είπε, τις αναμένουν από μέρα σε μέρα. 

Ζητήματα το Παγκύπριο Γυμνάσιο

«Το Παγκύπριο Γυμνάσιο είναι υπό κατασκευή και ελπίζουμε να μας παραδοθεί κατά τους πρώτους μήνες του 2022», ανέφερε ο κ. Σέπος, ενώ σημειώθηκε πως εκτίμηση του εργολάβου είναι ότι το έργο θα είναι έτοιμο τον ερχόμενο Φεβρουάριο. Όπως υπογράμμισε, ένα από τα προβλήματα στις υποδομές του, αφορά το Μουσικό Γυμνάσιο, το οποίο με βάση την πρόθεση του υπουργείου Παιδείας θα μεταφερθεί και θα λειτουργήσει στην εν λόγω σχολική μονάδα.

«Πρέπει να παρθεί μια τελική απόφαση, αν θα λειτουργήσει και Μουσικό Γυμνάσιο. Θέλουμε να λυθεί το θέμα με το Μουσικό Γυμνάσιο. Να λάβουμε μια οριστική απάντηση αν θα έρθει σε εμάς. Σε μια τέτοια περίπτωση έχουμε εισηγήσεις για το πού και πώς θα λειτουργήσει. Βέβαια, αυτό είναι κάτι που θα διαχειριστούν οι Τεχνικές Υπηρεσίας και ο Δήμος Λευκωσίας», είπε και ξεκαθάρισε ότι προτιμούν το μουσικό γυμνάσιο να λειτουργήσει σε κάποιο άλλο σχολείο. 

«Το Παγκύπριο είναι οι ρίζες μας»

«Το Παγκύπριο Γυμνάσιο δεν αποτελεί ένα ακόμη σχολείο της Κύπρου, αλλά κομμάτι της Ιστορίας του τόπου. Είναι οι ρίζες μας και η ψυχή μας και έτσι ακριβώς πρέπει να το αντιμετωπίζουμε», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας και βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς. Ανέφερε, ακόμη, ότι τα προβλήματα εισακούστηκαν από την Επιτροπή Παιδείας, μεταξύ των οποίων οι ανάγκες της Σεβέρειου Βιβλιοθήκης. «Είναι ένας θησαυρός, που πρέπει να διαφυλάξουμε», είπε.     

Αναβίωση έκθεσης μαθητών του Διαμαντή

Μια σπουδαία και ιστορική έκθεση των μαθητών του ζωγράφου Αδαμάντιου Διαμαντή, η οποία είχε παρουσιαστεί στο Ζάππειο, ετοιμάζεται να αναβιώσει με τη συνεργασία του Παγκύπριου Γυμνασίου και της Λεβέντειου Πινακοθήκης. Όπως ανέφεραν οι φωτογράφοι Χάρης Ζεβλάρης και Έλενα Παϊσίου, οι οποίοι εργάζονται πάνω στην ψηφιοποίηση των ιστορικών κειμηλίων του Παγκύπριου Γυμνάσιου (χειρόγραφα, έγγραφα, συλλογές έργων τέχνης, απομνημονεύματα, ημερολόγια των αγωνιστών του 1959 κ.ά.), πρόκειται για 240 έργα.

Αυτά αφού ψηφιοποιηθούν, θα τυπωθούν και θα εκτεθούν το ερχόμενο διάστημα στη Λεβέντειο Πινακοθήκη. Όπως ανέφεραν οι δύο φωτογράφοι, αρκετοί από τους άσημους τότε μαθητές, εξελίχτηκαν σε γνωστά ονόματα της αρχιτεκτονικής και της ζωγραφικής. Ομολόγησαν μάλιστα, ότι και οι ίδιοι στη διάρκεια της ψηφιοποίησης, εντυπωσιάστηκαν από το ταλέντο των μαθητών, το οποίο ήταν έκδηλο από τόσο μικρή ηλικία.   

 Σε μόνιμη έκθεση η γενοκτονία των Ποντίων

Η περιήγηση στο Παγκύπριο Γυμνάσιο αποτελεί και μια περιπλάνηση στο χρόνο και την Ιστορία. Πέρα από τη δική του διάσταση ως μήτρα των γραμμάτων και των αγώνων της Κύπρου, από την περασμένη εβδομάδα βρίσκεται στους διαδρόμους του μια μόνιμη έκθεση για τη γενοκτονία των Ποντίων.

«Από τους 679.000 Πόντιους που ζούσαν το 1913 στον Πόντο, πάνω από 350.000, δηλαδή περισσότεροι από το 50%, βρήκαν οικτρό θάνατο έως το 1923», αναφέρεται σε απόσπασμα. Όπως ανέφερε στον «Φ» ο κ. Σέπος, πρόθεση του σχολείου είναι να συνεχίσει αυτό το έργο εμπλουτίζοντας το και με άλλα σημαντικά ιστορικά γεγονότα. «Το ερχόμενο διάστημα ετοιμάζουμε και για τη Μικρασιατική Καταστροφή καθώς και για τα Σεπτεμβριανά».