Να εξερευνήσει τις ενάλιες πολιτιστικές πηγές της Κύπρου και να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αρχαιολογική αποτύπωση έχει ως στόχο το Cyprus Regional Development Project (CRDP) του Ιδρύματος Honor Frost Foundation (HFF).
Κατά τη διάρκεια δύο εκπαιδευτικών σεμιναρίων που διοργάνωσε το CRDP πραγματοποιήθηκαν αρχαιολογικές επισκοπήσεις, όπως ανακοίνωσε το Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Το CRDP διευθύνεται από την καθηγήτρια Λούσι Μπλου από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον) με συντονίστρια την Δρα Μαρία Μιχαήλ. Είναι μια συνεργασία μεταξύ του Κυπριακού Ινστιτούτου για τη Θάλασσα και την Ναυτιλία (CMMI), του ΤΕΠΑΚ και του ερευνητικού προγράμματος MarEA (Πανεπιστήμιο του Όλστερ και Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον).
Συνεργασία υπάρχει και με άλλους ερευνητές στην Κύπρο, αλλά και με συνεργάτες από την ευρύτερη περιοχή του HFF (Αίγυπτο και Λίβανο). Όλοι οι συνεργάτες συμμετέχουν στην παράδοση εκπαιδευτικών σεμιναρίων και την οργάνωση ερευνών πεδίου, ώστε να επιτευχθεί η περιφερειακή ανάπτυξη ικανοτήτων για τους ερευνητές στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι συμμετέχοντες σε αυτά τα σεμινάρια είναι κυρίως ενάλιοι αρχαιολόγοι, φωτογράφοι, γεωλόγοι και ενάλιοι βιολόγοι από την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ελλάδα και το Λίβανο.
Το Νοέμβριο του 2023 διενεργήθηκαν δύο εκπαιδευτικά σεμινάρια: ένα σεμινάριο Μη Επανδρωμένων Εναέριων Οχημάτων (UAV) και Τηλεπισκόπησης και ένα σεμινάριο Γεωαρχαιολογίας, στην περιοχή της Αγίας Νάπας (Αμμόχωστος) και στο Ακρωτήρι (Λεμεσός) αντίστοιχα.
Το σεμινάριο Μη Επανδρωμένων Εναέριων Oχημάτων (UAV) και Τηλεπισκόπησης πραγματοποιήθηκε από τις 6 μέχρι τις 10 Νοεμβρίου 2023 από τους Δρα Δημήτριο Σκαρλάτο, Δρα Άθω Αγαπίου και Μαρίνο Βλάχο (Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής: Εργαστήριο Φωτογραμμετρικής Όρασης και Εργαστήριο Παρατήρησης Γης για την Πολιτιστική Κληρονομία του ΤΕΠΑΚ), με τη στήριξη του προγράμματος MarEA. Αυτό το σεμινάριο στόχευε να προσφέρει μια εισαγωγή στις βασικές αρχές της εναέριας φωτογραμμετρίας, τη χρήση των drones για αποτυπώσεις, την προετοιμασία πτήσεων, τον εναέριο τριγωνισμό και τη σημασία της τηλεπισκόπησης στην αρχαιολογία.
Κατά τη διάρκεια αυτού του σεμιναρίου, μια εναέρια (UAV) επισκόπηση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση δύο drones, ένα Autel evo II Pro RTK για RGB εικόνας και ένα DJI P4 Multispectral για την απόκτηση πολυφασματικών δεδομένων. Αυτή η επισκόπηση πραγματοποιήθηκε στην αρχαιολογική θέση της Μακρονήσου, στην Αγία Νάπα.
Ο σκοπός αυτής της εναέριας επισκόπησης (UAV drone) ήταν να προσφέρει στους συμμετέχοντες μια πρακτική εμπειρία της προετοιμασίας πτήσεων, απόκτησης δεδομένων και της επεξεργασίας τους. Το αποτέλεσμα αυτής της επισκόπησης ήταν η δημιουργία ενός λεπτομερούς ορθοφωτογραφικού χάρτη και μιας πολυφασματικής ορθοφωτογραφίας της αρχαιολογικής θέσης της Μακρονήσου.
Το δεύτερο σεμινάριο της Γεωαρχαιολογίας πραγματοποιήθηκε από τις 11 μέχρι τις 12 Νοεμβρίου 2023 από τον καθηγητή Απόστολο Σαρρή και τον Δρα Μιλτιάδη Πολυδώρου (Εργαστήριο Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών και Γεωπληροφορικής της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Μέσω αυτού του σεμιναρίου, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να μάθουν για τις γεωφυσικές διαδικασίες, συγκεκριμένα για τη χρήση Ραντάρ Υπέδαφους (GPR) και για τις βασικές γεωμορφολογικές αρχές, οι οποίες υποδεικνύουν αλλαγές τοπίου, όπως αιολικές διαδικασίες, γεωμορφολογικούς δείκτες της αλλαγής της θαλάσσιας στάθμης, παράκτια διάβρωση, διαβρωτικές γεωμορφές και θαλάσσια επίπεδα. Αυτή η γνώση θα τους βοηθήσει να προετοιμαστούν για γεωαρχαιολογικές επισκοπήσεις.
Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, μια μικρής κλίμακας γεωφυσική επισκόπηση με τη χρήση GPR πραγματοποιήθηκε σε δύο περιοχές στη χερσόνησο του Ακρωτηρίου, στο Μεσαιωνικό κανάλι (Παραλία Lady’s Mile), και στη θέση της ανασκαφής του Ρωμαϊκού ναυαγίου (βόρεια του παρεκκλησιού του Αγίου Γεωργίου). Κατά τη διάρκεια αυτής της επισκόπησης, λήφθηκαν αβαθείς πυρήνες με τη χρήση χειροκίνητων εργαλείων, για να μελετηθεί η στρωματογραφία, η μικροπανίδα και το μέγεθος των κόκκων των ιζημάτων.
