Αποστολή: Βρυξέλλες

Στην πολυσυζητημένη ταινία «Close» του ανερχόμενου 32χρονου Βέλγου σκηνοθέτη Λούκας Ντοντ απονεμήθηκε το βράδυ της Τρίτης στις Βρυξέλλες το Βραβείο Κοινού LUX 2023, που έχει θεσπίσει το Ευρωκοινοβούλιο. 

Η ταινία, που αφηγείται τη στενή, αθώα φιλία δυο 13χρονων αγορών που διαταράσσεται ξαφνικά από την κοινωνική προκατάληψη, ξεχώρισε και συγκίνησε τόσο του ευρωβουλευτές όσο και την πλειοψηφία των περίπου 45000 Ευρωπαίων σινεφίλ που έλαβαν μέρος στη διαδικασία της ψηφοφορίας. 

Το «Close» είναι μια ταινία για τη φιλία και την ευθύνη, με τον σκηνοθέτη να στέκεται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι οι προβολές της ταινίας στη Βουλγαρία, στη Σόφια και τη Βάρνα, κατά τη διάρκεια των Ημερών LUX, διακόπηκαν από ομάδα αντιδρώντων που θεωρούσαν ότι προβαίνει σε «ομοφυλοφιλική προπαγάνδα».  Ο Λούκας Ντοντ, μέσα στο Ημικύκλιο του Ευρωκοινοβουλίου, κατέκρινε τις επίσημες πολιτικές σε χώρες όπως η Ουγγαρία αλλά και η Ιταλία, τονίζοντας ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει δράση κατά των χωρών και αξιωματούχων που ασκούν τέτοιες πολιτικές. 

Στη διάσκεψη τύπου που ακολούθησε είπε ότι το μίσος δεν μπορεί να νικήσει την τρυφερότητα και συμφώνησε ότι αυτοί που ασκούν μισητική ρητορική είναι μια φωνασκούσα μειοψηφία, που είναι ορατή ακριβώς επειδή κραυγάζει. «Ας μην τους δίνουμε δύναμη» σημείωσε.  Προηγουμένως ανέφερε ότι κάθε ανθρώπινο ον έχει δικαίωμα να ανακαλύψει ποιος είναι και ποιος θέλει να γίνει. 

Η ταινία «Close» έλαβε επίσης το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στις Κάννες το 2022, ενώ ήταν στην πεντάδα των υποψηφίων για το Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας. 

Οι υπόλοιπες υποψήφιες ταινίες για το Βραβείο Κοινού LUX 2023 ήταν «Οι Ροδακινιές του Αλκαράς» της Κάρλα Σιμόν (συμπαραγωγή Ισπανίας και Ιταλίας), το «Will-o’-the-Wisp» του Ζοάο Πέδρο Ροντρίγκεζ (συμπαραγωγή Πορτογαλίας και Γαλλίας), οι «Μέρες ξηρασίας» του Εμίν Αλπέρ (συμπαραγωγή Τουρκίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ολλανδίας, Ελλάδας και Κροατίας) και «Το Τρίγωνο της Θλίψης» του Ρούμπεν Όστλουντ (συμπαραγωγή Σουηδίας, Γερμανίας, Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου). 

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των 45000 ανθρώπων που συμμετείχαν στην ψηφοφορία αποτελεί ρεκόρ στην ιστορία του θεσμού, από τότε που άλλαξε η διαδικασία του βραβείου του ΕΚ. Συνολικά, περισσότερες από 500 προβολές των ταινιών στο πλαίσιο των Ημερών LUX, πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη, με τις πέντε ταινίες να έχουν υποτιτλιστεί στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Η ταινία που κέρδισε το βραβείο επιλέχθηκε συνδυάζοντας τις ψήφους του κοινού και των ευρωβουλευτών, σταθμίζοντάς τες ώστε κάθε κατηγορία να αντιστοιχεί στο 50% του τελικού αποτελέσματος. Στην πλατφόρμα του βραβείου υποβλήθηκαν περίπου 45000 βαθμολογίες (από ένα έως πέντε αστέρια) από Ευρωπαίους θεατές και 360 από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι φιναλίστ ήταν πέντε, με την ίδια την Πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Ρομπέρτα Μετσόλα να χαιρετίζει την αναβάθμιση του θεσμού. Η ίδια τόνισε ότι οι ταινίες ανοίγουν τη συζήτηση και εμπνέουν για θεσμικές αλλαγές, καθώς μέσω της ελευθερίας της έκφρασης τολμούν να μιλήσουν με ειλικρίνεια για τη σκληρή πραγματικότητα. 

Η Αντιπρόεδρος του ΕΚ και υπεύθυνη για τον θεσμό του LUX, Έβελιν Ρέγκνερ πρόσθεσε ότι ο κινηματογράφος καταγράφει την ιστορία της ηπείρου μας και αφηγείται ιστορίες που επισημαίνουν το πώς οι συνθήκες επηρεάζουν τις ζωές μας. 

Αλπέρ: Κριτική στον Ερντογάν άσκησε ο Τούρκος σκηνοθέτης 

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τούρκος σκηνοθέτης Εμίν Αλπέρ άσκησε δημόσια μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο κριτική στην «κλιμακούμενη απολυταρχία» στην πατρίδα του. «Η κρατική προπαγάνδα έχει τεράστια δύναμη» σημείωσε κι έκανε λόγο για έναν πολιτικό εφιάλτη που εκδηλώνεται με την καταπάτηση βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Υπογράμμισε μάλιστα ότι όσο δεν λαμβάνονται μέτρα το μέλλον όχι μόνο για την Τουρκία αλλά και για την Ευρώπη θα είναι θολό.  

Μετά από ρεκόρ αξιολογικής ανταπόκρισης από το κοινό και το αυξημένο ενδιαφέρον για το Βραβείο Κοινού LUX κατά τη διάρκεια της τρέχουσας σεζόν, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε να διοργανώσει, για πρώτη φορά, ειδική τελετή μόνο για το βραβείο προκειμένου ν’ αναδείξει τα επιτεύγματα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου και να αναγνωρίσει τη σημαντική συμβολή του κοινού. Ο νικητής του βραβείου επελέχθη εν μέρει από τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και εν μέρει από το κοινό μέσω αξιολογήσεων, με κάθε πλευρά να καθορίζει το 50% του τελικού αποτελέσματος.