Μια νέα νομοθεσία θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τη μοίρα των επαγγελματιών του πολιτισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της έγκρισης πρότασης από τις Επιτροπές Πολιτισμού (CULT) και Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (EMPL)  του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη βελτίωση της επαγγελματικής ζωής των ευρωπαίων καλλιτεχνών και εργαζομένων στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα (CCS).

Η σχετική Έκθεση για το καθεστώς των επαγγελματιών στον δημιουργικό και πολιτιστικό τομέα ψηφίστηκε την περασμένη Τρίτη με συντριπτική πλειοψηφία. Η Έκθεση υπογραμμίζει τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας και το αβέβαιο νομικό καθεστώς για τους καλλιτέχνες και άλλους επαγγελματίες στον τομέα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και ζητά νομοθετικά εργαλεία για να αντιμετωπιστεί το θέμα.

Οι Επιτροπές EMPL και CULT διεξήγαγαν από κοινού ψηφοφορία πάνω στη νομοθετική έκθεση πρωτοβουλίας που αφορά το πλαίσιο της ΕΕ για την κοινωνική και επαγγελματική κατάσταση των επαγγελματιών του τομέα CCS, με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσής τους. Επισημαίνεται ότι η δουλειά των επαγγελματιών αυτών χαρακτηρίζεται συχνά από υψηλή διασυνοριακή κινητικότητα, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει εύκολη μεταφορά των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης και τονίζεται επίσης ότι τα κενά μεταξύ των εθνικών κοινωνικών συστημάτων, των εθνικών νομοθετικών πλαισιών των καλλιτεχνών και άλλων κανόνων δημιουργούν αθέμιτες συνθήκες.

Συγκεκριμένα, τα κύρια ζητούμενα της έκθεσης περιλαμβάνουν αίτημα προς την Επιτροπή να προτείνει οδηγία για αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας στον τομέα και μία ή περισσότερες αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας ευρωπαϊκής πλατφόρμας για την ενθάρρυνση της συνεργασίας και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, ως μέρος ενός πλαισίου σχετικών μέτρων της ΕΕ.

Μετά την ψηφοφορία στην Ολομέλεια (στη δεύτερη σύνοδο του Νοεμβρίου), η Κομισιόν θα έχει στη διάθεσή της τρεις μήνες για να απαντήσει στο αίτημα του Κοινοβουλίου, εγκρίνοντας ειδική ανακοίνωση στην οποία θα αναφέρονται οι προβλεπόμενες ενέργειες παρακολούθησης που πρέπει να ληφθούν.

«Χωρίς πολιτισμό, η ΕΕ δεν έχει ψυχή»

«Το επίπεδο επισφάλειας στον τομέα ήταν τρομερό εδώ και χρόνια, αλλά η κρίση του COVID-19 έδειξε ότι η κατάσταση για τους επαγγελματίες του CCS είναι απλώς μη βιώσιμη» δήλωσε ο συνεισηγητής της Επιτροπής Πολιτισμού, ο Ισπανός ευρωβουλευτής Ντομενέκ Ρουίθ Ντεβέζα. «Είναι δική μας ευθύνη να δώσουμε ουσιαστικές λύσεις σε επαγγελματίες που αντέχουν πολλά, αλλά μας δίνουν τα πάντα, έναν τομέα που πρέπει να γαλουχήσουμε, γιατί χωρίς πολιτισμό η Ένωσή μας στερείται ψυχής» πρόσθεσε.

«Έχω εργαστεί ως καλλιτέχνης για χρόνια και γνωρίζω πολύ καλά τις προκλήσεις και τα οφέλη που φέρνει» ανέφερε ο Ολλανδός συνεισηγητής της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, Αντόνιους Μάντερς. «Οι πολιτιστικοί και δημιουργικοί τομείς είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ταυτότητας και πρέπει να επενδύσουμε σε νέους ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς για να φέρουμε τον πολιτισμό της ΕΕ πιο κοντά στους πολίτες της. Τα χρήματα για πολιτιστική και δημιουργική εργασία είναι επένδυση, όχι δαπάνη».

Σκιώδης εισηγητής ο Φουρλάς

Σκιώδης εισηγητής της έκθεσης, εκ μέρους της Επιτροπής Πολιτισμού, ήταν ο Κύπριος Ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς, ο οποίος μετά την υπερψήφιση ανέφερε ότι εργάστηκε για την αναγνώριση, την επαρκή υποστήριξη και προστασία των ατόμων που δραστηριοποιούνται στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα.

«Πολλοί από αυτούς τους επαγγελματίες αντιμετωπίζουν επισφαλείς και ασταθείς συνθήκες εργασίας, λαμβάνουν χαμηλό εισόδημα και περιορισμένη κοινωνική ασφάλιση. Συχνά, έχουν πενιχρές συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις λόγω της απρόβλεπτης φύσης της εργασίας τους. Επιπλέον, οι περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα είναι τρεις φορές περισσότερες σε σύγκριση με το γενικό εργατικό δυναμικό» ανέφερε. 

Σύμφωνα με τον ίδιο στόχος ήταν να αντιμετωπιστούν βασικές πτυχές που αφορούν τους εν λόγω επαγγελματίες, εστιάζοντας στη δημιουργία ενός καθορισμένου καθεστώτος απασχόλησης, βελτιώνοντας τις συνθήκες εργασίας, διασφαλίζοντας δίκαιες εργασιακές πρακτικές και πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση. Σκοπός είναι επίσης ο συντονισμός των δικαιωμάτων για την κοινωνική προστασία και τη διασυνοριακή κινητικότητα. «Επιπλέον, εργαζόμαστε για την ενσωμάτωση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, την προώθηση της ισότητας των φύλων και της καλλιτεχνικής ελευθερίας στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα» είπε ο Λ. Φουρλάς. 

Κατά την προετοιμασία της Έκθεσης ο ευρωβουλευτής είχε την ευκαιρία να συζητήσει με οργανώσεις και φορείς των καλλιτεχνών, με έμφαση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζονται, ως αποτέλεσμα της πανδημίας, αλλά και να ενημερωθεί από πρώτο χέρι, για τα σημαντικά προβλήματα που ταλανίζουν τους ανθρώπους του πολιτισμού.