Ο καταξιωμένος Ελβετός χορογράφος θεωρεί ότι ένα χορευτικό έργο πρέπει πρώτιστα να «ξεκλειδώνει» τη φαντασία.
Με δεκάδες παραγωγές στο ενεργητικό του, είναι σήμερα ένα από τα πιο ενεργά μέλη της χορευτικής σκηνής στην Ελβετία. Γεννημένος στην Αλγερία και μεγαλωμένος στη Λωζάνη, μετά από μια πορεία στο εξωτερικό, ο Φίλιπ Σερ ρίζωσε στη γαλλόφωνη πόλη της Ελβετίας όπου το 1986 δημιούργησε τη δική του ομάδα. Η Compagnie Philippe Saire εδώ και τέσσερις δεκαετίες αναπτύσσει το δικό της δημιουργικό ρεπερτόριο κι έχει συμβάλει τα μέγιστα στην εξέλιξη του σύγχρονου χορού στην Ελβετία Στο διάστημα αυτό έχει παρουσιάσει 30 παραγωγές με πάνω από 1800 παραστάσεις σε 200 πόλεις της Ευρώπης, της Αφρικής, της Αμερικής και της Ασίας. Ο βραβευμένος χορογράφος και χοροπαιδαγωγός, με παρουσία και στο θέατρο, έχει αναπτύξει μια μέθοδο που υφαίνει κείμενο και κίνηση κι έχει επιδείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη χρήση των εικαστικών τεχνών, με τα έργα του να χαρακτηρίζονται συχνά από μια νότα «σκοταδιού». Στην Κύπρο ανοίγει την αυλαία του 24ου Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού με το «Hocus Pocus» και το «Vacuum», δυο δίδυμα έργα με κοινό σημείο εκκίνησης την αλληλεπίδραση των σωμάτων, τη δύναμη της εικόνας και το παιχνίδι της «εμφάνισης και εξαφάνισης» μέσω δύο παράλληλων σωλήνων νέον. Τα δύο ντουέτα χρησιμοποιούν το ίδιο σκηνικό, έχουν ωστόσο διαφορετική στόχευση, αφού το πρώτο είναι ένα από τα λίγα έργα σύγχρονου χορού που απευθύνονται και σε πιο νεαρό κοινό (από 7 ετών). Με το «Vacuum», δηλαδή την εκδοχή για ενήλικες, ο Φιλίπ Σερ εξερευνά περαιτέρω την οπτική αντίληψη της κίνησης.
– Ποιο είναι το σημείο εκκίνησης για μια χορογραφία; Για μένα, αν μιλάμε για τις δύο παραστάσεις που παρουσιάζονται στην Κύπρο, είναι μια ιδέα σκηνογραφίας. Και τα δύο κομμάτια γεννήθηκαν από αυτό, με διαφορετικά πλαίσια, ένα εντελώς ελεύθερο για το «Vacuum» κι ένα άλλο με πιο συγκεκριμένο πλαίσιο -για παιδιά- για το «Hocus Pocus».
– Πιστεύετε ότι θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότερα έργα σύγχρονου χορού που να απευθύνονται στο νεαρότερο κοινό; Ναι, νομίζω ότι η φαντασία των παιδιών είναι μεγαλύτερη κι ότι ο χορός μπορεί πραγματικά ν’ ανταποκριθεί σε αυτό. Επιπλέον, το γεγονός ότι έχουν πρόσβαση στον χορό από τρυφερή ηλικία θα δημιουργήσει μεγαλύτερη ευαισθησία για την τέχνη αυτή, αλλά και θα φτιάξει ένα πιο εκπαιδευμένο μελλοντικό κοινό.
– Η τέχνη δεν απεχθάνεται κι αυτή το κενό, όπως η φύση; Είναι ένα σχεδόν υπαρξιακό ερώτημα… Δεν μπορώ να μιλήσω για την τέχνη γενικώς, ωστόσο ως προς το «Vacuum» και το «Hocus Pocus», είναι ξεκάθαρο ότι όλα ξεκινούν από ένα κενό κι ότι όλα δημιουργούνται από εκεί, απ’ αυτή τη μαύρη τρύπα από την οποία όλες οι δράσεις γεννιούνται.
– Ποια είναι η πεμπτουσία της ζωής και της τέχνης, κατά τη γνώμη σας; Είναι μεγάλο ζήτημα. Κατά τη γνώμη μου, όλα συνδέονται και, κοντολογίς, μέσα από την τέχνη βρήκα νόημα και στη δική μου ζωή. Έχω δηλαδή σχηματίσει μια μεροληπτική άποψη και δεν θα μπορούσα να φανταστώ μια ζωή που δεν τρέφεται από τον καλλιτεχνικό χώρο. Θα ήταν σαν να έλειπε ένα βασικό μέσο εξύψωσης της σκέψης- έτσι όπως το βλέπω εγώ, φυσικά.
– Τι σας έλκυσε στον χορό ως μορφή έκφρασης; Ήταν θέμα καθαρής τύχης. Δεν προέρχομαι καθόλου από πολιτισμικό υπόβαθρο. Ήταν όταν παρακολούθησα ένα μάθημα χορού, στα 19,5 μου χρόνια, που συνειδητοποίησα ότι ο χορός θα μπορούσε να είναι για μένα ένας δρόμος. Μου έδωσε μια αίσθηση ολοκλήρωσης.
– Ένα χορευτικό έργο πρέπει να διεγείρει πρωτίστως τη φαντασία ή να είναι αντανάκλασή της; Εγώ θεωρώ ότι πρέπει ν’ ανοίγει, να ενεργοποιεί τη φαντασία κι όχι να αποτελεί εικόνα της. Είναι το ενεργό μέρος του θεατή αυτό που προσπαθώ να διεγείρω.
– Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο επίτευγμά σας μέχρι σήμερα; Το ότι διατηρώ το κίνητρο και την περιέργεια όλα αυτά τα χρόνια. Και το ότι έχω ακόμη την ανάγκη για δημιουργική ανανέωση.
– Ποιο είναι το κύριο στοιχείο που προτιμάτε σε μια χορογραφία; Είμαι πολύ ευαίσθητος ως προς την επινόηση της κίνησης, αλλά και ως προς τη δραματουργία του έργου. Κι έχω μια ενστικτώδη ανάγκη να μιλήσω για κάτι, ακόμα κι αν, όπως συμβαίνει με τον χορό, το θέμα μπορεί να παραμείνει κάπως απόμακρο. Αλλά να μπορείς πάντως να νιώσεις αν υπάρχει ή όχι.
«Δεν θα μπορούσα να φανταστώ μια ζωή που δεν τρέφεται από τον καλλιτεχνικό χώρο. Θα ήταν σαν να έλειπε ένα βασικό μέσο εξύψωσης της σκέψης»
– Μπορείτε να φανταστείτε ένα χορογραφικό έργο που δεν κάνει χρήση εικαστικών τεχνών; Φυσικά και μπορώ. Μπορώ απόλυτα να φανταστώ ένα χορευτικό κομμάτι που λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο με την κίνηση.
– Είναι προϋπόθεση για εσάς η εμπιστοσύνη και η καλλιτεχνική συνέργεια με τους χορευτές; Ναι, για μένα είναι απαραίτητα αυτά. Είμαι ο εμπνευστής του κομματιού, αλλά μετά πρέπει να μπορέσουμε να το δημιουργήσουμε μαζί. Γιατί αυτό το μοίρασμα θα είναι πιο πλούσιο απ’ ό,τι αν σκηνοθετούσα τα πάντα κι επίσης επειδή θέλω οι χορευτές να κάνουν το έργο δικό τους, να το κάνουν έργο τους.
- 24ο Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού Κύπρου, Οι χορογραφίες του Φιλίπ Σερ «Hocus Pocus» (για νεαρό κοινό) και «Vacuum» παρουσιάζονται στο Θέατρο Ριάλτο την Τετάρτη 7 Ιουνίου στις 5μ.μ. & 8.30μ.μ., αντίστοιχα. 77777745. (Δωρεάν μεταφορά από Λευκωσία)
Ελεύθερα, 4.6.2023
