Ο ράπερ Εισβολέας –κατά κόσμο Λιάκος Παπανικολός- τα βάζει κυρίως με τον εαυτό του.

Από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ελληνικής χιπ χοπ σκηνής, ο ανήσυχος Ηλίας Παπανικολός έχει συμβάλει όσο λίγοι στην άνθιση και εξέλιξή της. Αγαπά την αυτοκριτική και απεχθάνεται τις ταμπέλες, ενώ θεωρεί ότι το χιπ χοπ λειτουργεί όπως παλιά το ρεμπέτικο, δηλαδή σαν μια σύγχρονη λαογραφία. Χαρακτηριστικό του είναι οι εκρηκτικές ζωντανές εμφανίσεις, όπου η διασκέδαση συναντά το κοινωνικό σχόλιο και η ραπ όλα τα είδη μουσικής: από τη ροκ και τα μπλούζ μέχρι τη μεσογειακή. Συζητάμε μαζί του με αφορμή τη συναυλία του στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φέγγαρος.

– Αναμένεις να διατηρηθεί αυτή η κάψα του κόσμου για ζωντανές συναυλίες; Μήπως είναι παροδικό, μεταπανδημικό φαινόμενο; Σίγουρα, μετά από δύο χρόνια καραντίνας το κοινό διψάει. Όμως, η ζωντανή συναυλία ήταν ανέκαθεν μια συνολική εμπειρία με συναισθήματα και προσωπική επαφή. Ο κόσμος δεν ακούει μουσική, απλά. Ξεσκάει, βρίσκεται με φίλους, εκφράζεται, χορεύει, αγκαλιάζεται με τον διπλανό του. Ο κόσμος που γουστάρει τη μουσική θα πηγαίνει πάντα σε συναυλίες. Όταν κάποιος φύγει από ένα δικό μου live θέλω να έχει καταφέρει να περάσει καλά, να έχει προβληματιστεί, να είναι γεμάτος συναισθήματα και σκέψεις.

– Έχεις πει ότι θεωρείς το χιπ χοπ ένα είδος σύγχρονης λαογραφίας. Πώς το εννοείς αυτό και γιατί ισχύει ειδικά για το χιπ χοπ; Για μένα, το χιπ χοπ, όπως παλιά το ρεμπέτικο, σκιαγραφεί την κοινωνία με τα καλά και τα κακά της, ασχολείται με τα καθημερινά προβλήματα. Έχει αμεσότητα και λέει αλήθειες χωρίς φίλτρα. Κάτι που δύσκολα βρίσκεις πια. Για αυτό το λόγο και τρεντάρει αδιάκοπα.

– Το προσωνύμιο Εισβολέας μπορεί να πει κανείς ότι είναι παρεξηγήσιμο, να εκληφθεί ως «επιθετικό». Ένα παραπάνω στην Κύπρο. Πού κάνεις «εισβολή» σήμερα; Το συγκεκριμένο προσωνύμιο έχει να κάνει με το συνειδησιακό κομμάτι, δεν αφορά τίποτα άλλο. Οι στίχοι των τραγουδιών μου έχουν στόχο να εισβάλουν στην ψυχή του ακροατή, να τον βάλουν να σκεφτεί. Πολλοί μου στέλνουν μηνύματα κατά καιρούς για το πόσο καλό τους κάνει η μουσική μας και καταλαβαίνω πόσο ανάγκη έχουν οι άνθρωποι την κάθε μορφής τέχνη.

– Αισθάνθηκες ποτέ την περσόνα του Εισβολέα να «επιβάλλεται» στον Ηλία Παπανικολό; Το χιπ χοπ το αγαπώ, το να ραπάρω είναι η ζωή μου. Όμως, όταν ήμουν μικρός, στο σπίτι μου ακουγόταν τα πάντα. Από δημοτικά και λαϊκά μέχρι heavy metal. Κι όπως οι περισσότεροι, κοιμήθηκα πολλές φορές στην πλαστική καρέκλα σε πανηγύρια. Όλα αυτά τα κουβαλούσα μέσα μου, αλλά ο Εισβολέας περιόριζε τον Λιάκο. Το κλειδί για την ελευθερία ήταν η επαφή μου με τα μουσικά όργανα. Τότε βγήκαν στην επιφάνεια κομμάτια όπως η «Μπανιστηρτζού», το «Έχω το θέμα μου» κ.ά. Και οριστικά, από το 2019 και με τον δίσκο μου «Λιάκος vs Εισβολέας» πέταξα την ταμπέλα που μού είχα φορέσει κι από τότε ζούμε οι δυο μας αρμονικά και συμπληρωματικά (γέλια).

– Γιατί ηρωοποιούμε και εξιδανικεύουμε τους καλλιτέχνες; Μήπως φορτώνουμε στους ώμους τους περισσότερες ευθύνες και προσδοκίες απ’ αυτές που τους αναλογούν; Χμ… Δεν ξέρω αν συμβαίνει αυτό σήμερα. Βλέπω ότι ο κόσμος ταυτίζεται μ’ αυτά που εκφράζει ένας καλλιτέχνης γιατί νιώθει ότι μιλάει για πράγματα που σκέφτεται κι ο ίδιος, αλλά όχι ότι τον εξιδανικεύει. Εγώ δεν έχω ηρωοποιήσει κανέναν και νομίζω ούτε κι ο κόσμος που με ακολουθεί. Μπορεί ο καθένας να να ταυτίζεται με τα τραγούδια μου γιατί αναφέρονται σε πράγματα που απασχολούν και τον ίδιο. Όποιος έχει δημόσιο βήμα έχει μια παραπάνω ευθύνη στο πώς θα εκφραστεί, οτιδήποτε πει μπορεί να επηρεάσει περισσότερους ανθρώπους και ζωές. Αυτό όμως ίσως έχει και την καλή του πλευρά. Αναλόγως από το τι θα επιλέξεις να επικοινωνήσεις στον κόσμο που σε ακολουθεί, μπορείς ν’ αφήσεις και το στίγμα σου. 

– Ένιωσες ποτέ ότι η δουλειά σου μπορεί να σταθεί ανάχωμα στη διαβρωτική προέλαση του φασισμού –κυρίως ως νοοτροπία και συμπεριφορά στην κοινωνία; Δεν ξέρω. Εγώ μιλάω για τα κοινωνικά θέματα από την προσωπική μου οπτική γωνία και πάντα με επίκεντρο τον άνθρωπο. Μακάρι αυτό να αποτελέσει τροφή για σκέψη, έστω και σε λίγους. Τώρα για τον φασισμό σαν νοοτροπία και συμπεριφορά, θεωρώ πως όλοι με τη στάση μας μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά, ν’ αποτελέσουμε το ανάχωμα που λες. Από απλά πράγματα στην καθημερινότητά μας, στη δουλειά, στις παρέες, στις σχέσεις μας, στο δρόμο, μπορούμε να βάλουμε όλοι το λιθαράκι μας για μια πιο ανθρώπινη κοινωνία.

– Το χιπ χοπ οφείλει να παραμένει «αλήτικο» και underground; Επιτρέπεται να φλερτάρει με το mainstream; Το χιπ χοπ είναι κάτι τελείως προσωπικό. Ο καθένας παίρνει και το κάνει ό,τι θέλει: άλλος το μπλέκει με ρεμπέτικα, άλλος με ροκ, άλλος με ποπ μουσική, άλλος με λαϊκά. Ο κόσμος επιλέγει τι τον εκφράζει, τι θα ακούσει.

– Πολιτική ορθότητα και χιπ χοπ μπορούν να συμβαδίσουν; Ας δούμε πρώτα ο καθένας να συμβαδίζει με την πραγματικότητα γύρω του, να κάνει την αυτοκριτική του κι αν σέβεται πραγματικά τον εαυτό του, θα ξέρει πώς να μιλήσει και για τους τριγύρω.

– Με τι δεν έχεις ακόμη συμφιλιωθεί στη ζωή; Με την αδικία. («ποτέ δεν σωπαίνει/ και πάντοτε στο άδικο δίνει παρών»)

Ελεύθερα, 30.7.2023