Ανάμεσα σε Λονδίνο, Αθήνα και Λευκωσία, η ηθοποιός Δάφνη Αλεξάντερ Χρυσοστομίδη, βρίσκεται πάντα σε δημιουργική εγρήγορση. Την πετυχαίνουμε λίγο πριν ξεκινήσει πρόβες για το νέο της θεατρικό έργο που ανεβαίνει στο Λονδίνο και συζητάμε όλα τα νέα της project, την απώλεια του πατέρα της Κύπρου Χρυσοστομίδη, τις πολύπλοκες ηρωίδες που αγαπάει και όλα όσα της έμαθε η δύσκολη αλλά πανέμορφη διαδρομή που επέλεξε.
–Πρώτα πες μου τι ετοιμάζεις αυτό τον καιρό; Τι θα δούμε σύντομα από σένα; Αυτή τη βδομάδα ξεκινάμε την επεξεργασία ενός νέου θεατρικού έργου στο Λονδίνο. Και μόλις επέστρεψα από την υπέροχη Θεσσαλονίκη όπου πήγα για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Εκεί είχε την πρεμιέρα της η ταινία μας «Μινόρε», μια κωμωδία-τρόμου με μπόλικο ρεμπέτικο. Θεότρελη ταινία, με την καλή έννοια! Μέσα στους επόμενους μήνες, πολλά και διάφορα στα οποία συμμετέχω πρόκειται να προβληθούν ή να αρχίσουν να εμφανίζονται σε φεστιβάλ: είναι η ταινία «The Hunted» του Louis Lagayette, μια μεγάλου μήκους ταινία θρίλερ που γυρίσαμε πέρσι στην Ανάβυσσο με Έλληνες, Άγγλους και Γάλλους ηθοποιούς. Είναι επίσης μια (εντελώς διαφορετική) ρομαντική κομεντί «A Night in Bath» που γυρίσαμε τον Αύγουστο στην Αγγλία και αναμένονται άλλες δυο ταινίες μικρού μήκους, η «Loose Strands» της Lou Panteli, Λονδρέζα κυπριακής καταγωγής και το «Pomegranate» της Abi Zakarian, Αγγλίδα Αρμενικής καταγωγής. Ανυπομονώ πολύ, δεν έχω δει ακόμη καμία από αυτές!
–Πώς αισθάνεσαι μπροστά σε κάθε νέα δουλειά; Κάθε νέο ξεκίνημα για μένα είναι σαν να αρχίζω πάλι από το μηδέν, σαν να μην έχω ξαναπαίξει. Παίρνω το ρόλο στα χέρια μου και τον μελετάω σαν να μπαίνω σε αυτή τη διαδικασία για πρώτη φορά. Όλα είναι καινούρια, ακόμη κι ο τρόπος που επεξεργάζομαι τον κάθε ρόλο δεν είναι ποτέ ο ίδιος.
–Ο ενθουσιασμός παραμένει ίδιος; Η ανασφάλεια και η αγωνία; Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι αισθάνομαι πάντα ανασφάλεια και αγωνία καθώς και τεράστιο ενθουσιασμό, ένα δημιουργικό κράμα φόβου και χαράς. Είναι σαν ένας πόλεμος με τον εαυτό μου, μια προσπάθεια να καταπολεμήσω το φόβο και την αγωνία και να αφήσω το δημιουργικό κομμάτι να υπερισχύσει και να νικήσει την ανασφάλεια. Δουλεύω πάντα το ίδιο σκληρά, διότι ποτέ δε νιώθω ότι είμαι έτοιμη, δεν τελειώνει ποτέ η δουλειά του να χτίσεις ένα χαρακτήρα, πάντα μπορείς να εμβαθύνεις κι άλλο.
–Έχεις εργαστεί μέχρι τώρα σε όλο το φάσμα της υποκριτικής-θέατρο, τηλεοπτικές σειρές, κινηματογράφο… Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη δουλειά σου την οποία ξεχωρίζεις; Που την έχεις πάντα στην καρδιά σου; Όλες μου οι εμπειρίες είχαν κάτι να μου μάθουν, ακόμη και αυτές που ήταν δύσκολες. Αγάπησα όμως πολλές, τις περισσότερες. Υπήρξα πολύ τυχερή. Ξεχωρίζω δουλειές είτε από πλευράς των συναισθημάτων που ένιωσα είτε από πλευράς μιας όμορφης συνεργασίας, ή και της έκπληξης για το τι βγήκε στην επιφάνεια τελικά μέσω του ρόλου. Μου είναι δύσκολο να διαλέξω! Ξεχωρίζω την παράσταση «Hidden in the Sand» που ανέβηκε στο θέατρο Trafalgar Studios στο West End του Λονδίνου, ξεχωρίζω επίσης τους δυο ονειρικούς μήνες που πέρασα στη Νέα Υόρκη με την παράσταση «City Stories» στο 59E59 Theater κοντά στο Central Park. Tο «Σχέδιο Μάρσαλ», την παράσταση στην οποία έλαβα μέρος το περασμένο καλοκαίρι με το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, διότι ήταν η πρώτη μου γεύση από αθηναϊκό θέατρο, και σημαίνει πολλά για μένα η αρχή μιας θεατρικής σταδιοδρομίας στη μητρική μου γλώσσα.
–Και από τις ταινίες σου; Θα έλεγα το «Παλάτι» και την «Πολιορκία στην Οδό Λιπέρτη», δυο ταινίες που παρεμπιπτόντως γυρίστηκαν στη Λευκωσία, κάτι που τις κάνει αξέχαστες σε μένα καθώς έχουν να κάνουν με το μέρος όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα. Ξεχωρίζω τη σειρά «Ζωή» στην Ελλάδα που ήταν η πρώτη μου τηλεοπτική συνεργασία στην Ελλάδα, στο Αντέννα+ με σκηνοθέτιδα τη Δωροθέα Πασχαλίδου και μια υπέροχη ομάδα, με επικεφαλής τη Μαρία Καβογιάννη. Και δε θα ξεχάσω βέβαια ποτέ το απίστευτο δώρο να λάβω μέρος στην ταινία «Ghost Writer» του Roman Polanski στην αρχή της καριέρας μου.
–Είσαι μια από τις ελάχιστες Κύπριες ηθοποιούς που έχουν πετύχει διεθνή καριέρα. Μάλιστα το έχεις κάνει να φαίνεται εύκολο. Ποια είναι η αληθινή -όχι και τόσο λαμπερή- ιστορία πίσω από την επιτυχία; Τι χρειάζεται για να πετύχει κανείς; Τι χρειάστηκε για σένα; Σ’ ευχαριστώ που λες ότι το κάνω να φαίνεται εύκολο. Η αλήθεια είναι ότι τα πράγματα παίρνουν πάντα πολύ περισσότερο χρόνο απ’ όσο νομίζουμε κι ελπίζουμε. Υπήρξαν, όπως φαντάζεσαι, ψυχολογικά δύσκολες περίοδοι. Χρειάζεται μεγάλη υπομονή για να πετύχεις σε αυτή τη δουλειά και ο δρόμος δεν τελειώνει ποτέ. Χρειάζεται επίσης να ζυγίσεις τα πράγματα και να αποφασίσεις τι είναι πιο σημαντικό για σένα.
–Έχεις πει αρκετές φορές σε συνεντεύξεις ότι η οικογένειά σου σε στήριξε από την αρχή σε αυτή την πορεία. Πώς ήταν η σχέση σου με τους γονείς σου; Τι ρόλο έπαιξαν στην ζωή σου; Στη διαμόρφωση του χαρακτήρα σου; Είναι αλήθεια ότι δεν έφερε κανείς ένσταση όταν αποφάσισα να αλλάξω πορεία. Η μαμά μου με έσπρωχνε πάντα να είμαι καλύτερη μαθήτρια και σε αυτό τον τομέα ένιωθα ενόσω μεγάλωνα μεγάλη πίεση. Αυτό όμως με βοήθησε να είμαι πειθαρχημένη και να μη φοβάμαι τη σκληρή δουλειά. Για να πω την αλήθεια νιώθω άβολα όταν δεν δουλεύω σκληρά, μού φαίνεται περίεργο και αφύσικο. Και οι δυο μου γονείς είχαν πολύ δυνατή προσωπικότητα, με ισχυρές απόψεις. Κι ακόμη ακούω τη φωνή τους στο μυαλό μου όταν παίρνω αποφάσεις! Από την άλλη, η γιαγιά μου, η μαμά της μαμάς μου, ήταν – και είναι ακόμη – μια δύναμη πιο χαώδης και απειθάρχητη, που ίσως με βοήθησε με το πνεύμα της να τολμήσω ένα δρόμο άγνωστο και πιο ασυνήθιστο.
–Τι σήμαινε για σένα η απώλεια του πατέρα σου; Τον πατέρα μου τον χάσαμε πριν ακριβώς ένα χρόνο. Δακρύζω μόνο με τη σκέψη… Μου λείπει κάθε μέρα και συνάμα τον νιώθω κοντά μου κάθε μέρα. Χαίρομαι πολύ όταν με επισκέπτεται πού και πού στα όνειρα μου. Είμαι ευγνώμων που ήμασταν μαζί με τη μαμά μου και την αδελφή μου και περάσαμε εκείνη τη δύσκολη περίοδο των τελευταίων εβδομάδων όλες μαζί.
–Ποιος ήταν για σένα ο Κύπρος Χρυσοστομίδης; Όταν έφυγε ο μπαμπάς μου ερχόταν τόσο πολύς κόσμος να μας πει πόσο τον αγαπούσε και πόσο τον εκτιμούσε, και μοιραζόντουσαν μαζί μας αμέτρητες ιστορίες για πράγματα που έζησαν με αυτόν στο παρελθόν και που τους βοήθησε χωρίς εμείς να το γνωρίζουμε. Βεβαίως ένιωθα περηφάνεια και παρηγοριά αλλά αυτό επίσης με έκανε να αισθανθώ και μια λύπη, που δεν ήξερα αυτή του την πλευρά, δεν τον γνώρισα με τον ίδιο τρόπο, σαν φίλο, σαν συνεργάτη, σαν συνάδελφο – διότι για μένα ήταν ο μπαμπάς μου. Αυτό και μόνο αυτό. Γλυκός, γεμάτος αγάπη, χαμογελαστός, πάντα έτοιμος να με υπερασπιστεί ή να με βοηθήσει με ό,τι χρειαζόμουν. Τον αγαπούσα και με αγαπούσε.
–Τελειώνοντας το σχολείο ακολούθησες την οικογενειακή παράδοση μπαίνοντας στη Νομική. Ξεκίνησες με στόχο να την ακολουθήσεις ή ήταν εξ αρχής ένα σκαλοπάτι πριν κάνεις αυτό που πραγματικά ήθελες; Είμαι άνθρωπος που χρειάζομαι να αγαπώ με πάθος αυτό που κάνω, να βουτάω μέσα σε αυτό και να με γεμίζει. Αυτό δεν ήταν ποτέ εφικτό με τη Νομική. Το γνώριζα αυτό μπαίνοντας, αλλά ταυτόχρονα δεν είχα ακόμα προσδιορίσει τι θα μπορούσα να κάνω αντί αυτού. Ήξερα τις κλίσεις μου αλλά δεν είχα δοκιμάσει ποτέ την υποκριτική, γι’ αυτό δεν ήξερα τι ακριβώς ήταν. Εμφανίστηκε η ευκαιρία κάπως τυχαία και αιφνίδια και μου άλλαξε τη ζωή. Αν δεν είχε παρουσιαστεί δεν ξέρω τι θα είχα κάνει. Έπρεπε να έρθει για να τη δοκιμάσω, να την ανακαλύψω και στη συνέχεια για χάρη της να εγκαταλείψω τη νομική, και την προηγούμενη ζωή μου.
–Με τον σύζυγό σου έχετε γράψει και παρουσιάσει ένα θεατρικό έργο στη Βρετανία, για την Κύπρο και την Αμμόχωστο. Ποιο ήταν το περιεχόμενο; Θα το δούμε στην Κύπρο; Το «Hidden in the Sand» είναι ένα θεατρικό έργο που έγραψε ο σύζυγος μου και στο οποίο έλαβα μέρος. Το ανεβάσαμε πριν ακριβώς δέκα χρόνια στο Trafalgar Studios του Λονδίνου. Το θέμα του έργου είναι το πένθος και η μνήμη, και το αν η αγάπη μπορεί να νικήσει το παρελθόν. Είναι μια ιστορία αγάπης, η οποία λαμβάνει χώρα το 1996 ανάμεσα στο Λονδίνο και στην Κύπρο. Η πρωταγωνίστρια, η Αλεξάνδρα, είναι πρόσφυγας από την Αμμόχωστο, η οποία έφυγε για την Αγγλία το 1974 και δεν επέστρεψε ξανά πίσω στην Κύπρο. Την ερωτεύεται ένας Άγγλος καθηγητής Πανεπιστημίου αλλά αυτή μοιράζεται μαζί του ένα μυστικό, ότι είναι παντρεμένη κι ότι ο άντρας της είναι ένας από τους αγνοούμενους του πολέμου. Του λέγει ότι μετά από τόσα χρόνια ακόμη τον περιμένει, κι ότι δε μπορεί να προχωρήσει με τη ζωή της χωρίς αυτόν. Θα θέλαμε πολύ να το ανεβάσουμε στην Κύπρο, ειδικά του χρόνου που είναι τα 50 χρόνια από την εισβολή. Γίνονται κάποιες συζητήσεις, ελπίζω να έχω καλά νέα σύντομα.
–Δυο άνθρωποι που αγαπούν και εργάζονται για το θέατρο στο ίδιο σπίτι. Πώς είναι η καθημερινότητα σας; Η αλήθεια είναι ότι η μόνη περίοδος που ζήσαμε τη ρουτίνα της καθημερινότητας ήταν αυτή του κορονοϊού, που ήμασταν σε ένα σπίτι κλεισμένοι επί μήνες, οι δυο μας με τις δυο μας γάτες. Την απόλαυσα εκείνη τη ρουτινιάρικη περίοδο, πρέπει να ομολογήσω. Εκτός αυτού, δε μπορώ να πω ότι υπάρχει καθόλου «καθημερινότητα» στη ζωή μας. Συνεχώς ταξιδεύουμε και τα πράγματα αλλάζουν και ανατρέπονται συνεχώς. Περνάμε εκτεταμένες περιόδους στην Αθήνα, και κάποιες φορές είμαι εγώ εκεί κι εκείνος στο Λονδίνο. Δουλεύουμε και οι δυο πολύ σκληρά, εκείνος γράφει ασταμάτητα, εγώ είτε δουλεύω είτε είμαι στο κυνήγι για το επόμενο project. Το σίγουρο όμως είναι ότι δε βαριόμαστε ποτέ!
–Τι θα συμβούλευες σήμερα, με την εμπειρία που έχεις, τον 20χρονο εαυτό σου όταν ξεκινούσε; Μη χάνεις χρόνο, μη διστάζεις, βιάσου να ξεκινήσεις αυτό που αγαπάς!
–Μιας και είσαι από τις ελάχιστες Κύπριες ηθοποιούς που έχουν πετύχει μια διεθνή καριέρα, τι θα συμβούλευες τις νεότερες γενιές; Η δουλειά του ηθοποιού δεν είναι ποτέ κάτι που μπορείς να πεις ότι έχεις μάθει και τελείωσε. Συνεχίζεις πάντα να μαθαίνεις, να εμβαθύνεις. Είναι μια δουλειά επίσης που σε φέρνει αντιμέτωπη με τον πραγματικό σου εαυτό, με τους φόβους και τις ανασφάλειες σου, κι αυτό είναι η μεγάλη της γοητεία αλλά και η μεγάλη της πρόκληση. Θα συμβούλευα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν να είναι έτοιμα για σκληρή δουλειά, να έχουν επιμονή και ευελιξία, διότι τα πράγματα ποτέ δεν είναι σταθερά, όλο αλλάζουν. Το άλλο πολύ σημαντικό, το οποίο διαπίστωσα στην πορεία, είναι ότι το ταλέντο από μόνο του δεν είναι αρκετό. Πολλά εξαιρετικά ταλαντούχα παιδιά με τα οποία φοίτησα στη Δραματική Σχολή στο Λονδίνο δεν ασχολούνται πια διότι η ζωή του ηθοποιού χρειάζεται ένα πείσμα και μια αντοχή απέναντι στις συνεχείς απορρίψεις και σκαμπανεβάσματα που δε διαθέτει όλος ο κόσμος, όσο ταλέντο κι αν υπάρχει.
–Πολλές μεγάλες ηθοποιοί έχουν πει ότι μετά τα 40 και τα 50 έχουν ενσαρκώσει πολύ πιο ενδιαφέρουσες και σύνθετες ηρωίδες. Θα έλεγες λοιπόν ότι ανυπομονείς να μεγαλώσεις; Εξαρχής πίστευα πως οι γυναικείοι ρόλοι από 40 και πάνω είναι πιο ενδιαφέροντες από αυτούς των κοριτσιών των 20. Σίγουρα τους λείπει η φρεσκάδα της νιότης, αλλά αυτό που έχουν οι γυναικείοι χαρακτήρες άνω των 40/50 είναι οι εμπειρίες τους. Έχουν ζήσει και περάσει πράγματα, καλά και κακά, αγάπησαν και αγαπήθηκαν, έχασαν μάχες, όνειρα τους δεν πραγματοποιήθηκαν – κι όμως έχουν επιβιώσει, και γι’ αυτό έχουν τη δυνατότητα να κινηθούν με πιο ώριμο και αναπάντεχο τρόπο. Αυτό μ’ ενδιαφέρει να σκαλίσω ως ηθοποιός. Με χαρά παρατηρώ όλο και περισσότερο μια τάση να γράφονται σενάρια με κέντρο την ώριμη γυναικεία ματιά – και το όνειρο μου είναι να μεγαλώνω ενσαρκώνοντας τέτοιους γυναικείους ρόλους στη σκηνή και στην οθόνη, να γερνάω μαζί τους και να μοιράζομαι αλλεπάλληλες ζωές.
Ελεύθερα, 3.12.2023
