Καλημέρα σας, και καλή Μεγάλη Εβδομάδα.
Από το Ημερολόγιο του πατέρα Αλέξανδρου Σμέμαν (1921-1983), από τις μεγαλύτερες; Μορφές της Θεολογίας τον 20αιώνα. Απομονώνω ένα απόσπασμα από όσα έγραψε σε αυτό, σαν σήμερα, Μεγάλη Δευτέρα, 31 Μαρτίου του 1980, ζώντας τότε στην Αμερική:
« Χθες, τελευταία μέρα της μοναξιάς μου, που αποδείχθηκε πως ήταν αρκετά “κοσμική”. Πρόγευμα, γεύμα και τσάϊ με φιλοξενούμενους∙ δείπνος στους Μέγιεντορφ (σ.σ.: ομογάλακτος πατέρας και φίλος του Σμέμαν). Κατόπιν ο Όρθρος του Νυμφίου σε μια κατάμεστη εκκλησία. Όμορφη χορωδία. Στο New York Magazine, ένα άρθρο του Α. Σλέσινγκερ, του νεότερου, για τον φιλελευθερισμό και τον συντηρητισμό· πολύ έξυπνο, και μου φαίνεται, αρκετά αληθινό. Η αλλαγή από το ένα στο άλλο είναι ένα είδος βιολογικού κύκλου. Μία περίοδος ακτιβισμού αντικαθίσταται από μία περίοδο κόπωσης. Και τα δύο είναι απαραίτητα.
Άλλο ένα άρθρο για την έκτρωση. Από το 1973, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο των Η.Π.Α. είχε νομιμοποιήσει την έκτρωση, έχουν νόμιμα διαπραχθεί 9 εκατομμύρια αμβλώσεις. Αυτή είναι μία κρίση για τον σύγχρονο κόσμο μας και τον ανθρωπισμό του, ένα σίγουρο σημάδι της εσωτερικής του αποσύνθεσης.».
Και, σε μια άλλη καταχώρηση στο Ημερολόγιό του, Μεγάλη Δευτέρα, 19 Απριλίου 1976, ο Ρώσος πατέρας που έφυγε από τη χώρα του και δημιούργησε στο Παρίσι την σύγχρονη σχολή των μεγάλων Ρώσων θεολόγων που αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν, γράφει τόσο ωραία για αυτές τις μέρες:
«Η Μεγάλη Εβδομάδα συνδέεται στενά με τις ανθισμένες καστανιές στο Παρίσι. Είναι όμως μόνο αυτό; Χθες προσπάθησα να παρουσιάσω μια εικόνα της Μεγάλης Εβδομάδας στους ακροατές μου, να δείξω την ανάπτυξη της, τον ρυθμό της, την λογική της. Ναι, μπορούμε να την αναλύσουμε και να την στοχαστούμε. Τρέφει την καρδιά, την ψυχή και το μυαλό. Τίποτε ωραιότερο και τελειότερο δεν έχει δημιουργηθεί από τους ανθρώπους, πιο όμορφο με την βαθύτερη σημασία της λέξης: Μία σύναξη όλων των αναγκών, μια απάντηση που ξεπερνά το ερώτημα.»
Τούτο το Πάσχα, μας βρίσκει με δύο πολέμους, κοντά μας. Ξεχωρίζω αυτήν την ανάρτηση στο facebook χθες, από την Καθηγήτρια Φιλοσοφίας της Επιστήμης και Αναλυτικής Φιλοσοφίας στο τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κυρία Βάσω Κιντή:
«Σήμερα που έδωσε η Χαμάς στη δημοσιότητα βίντεο με δύο ομήρους, θα ήταν ίσως καλό να σκεφτούν όσοι τάσσονται με το μέρος της Χαμάς επικαλούμενοι ηθικές αρχές, τι σημαίνει να κρατούνται άνθρωποι όμηροι. Άνθρωποι χρησιμοποιούνται ωμά ως πράγματα, ως όπλα, ως διαπραγματευτικά ατού. Τους απήγαγαν ακριβώς για να τους μεταχειριστούν ως αντικείμενα. Τους απήγαγαν και τους κρατούν για να μπορούν να εκβιάζουν.
Η ζωή των ομήρων έχει για τους εκβιαστές μόνο εργαλειακή αξία. Διατηρείται όσο τους συμφέρει στον εκβιασμό. Ακόμη κι αν υποτεθεί ότι τους φέρονται “καλά”, αυτό δεν σημαίνει απολύτως τίποτε όσο διατηρείται η συνθήκη του ομήρου, αυτού δηλ. που είναι στο έλεος των εκβιαστών. Η Χαμάς πήγε στο Ισραήλ με το σχέδιο να απαγάγει ανθρώπους για να τους χρησιμοποιήσει ως μέσα εκβιασμού. Όταν αυτό δεν σε παραλύει ηθικά, δεν μπορείς μετά να μιλάς για ηθική για ο,τιδήποτε άλλο.
Να θυμηθούμε τον Καντ: “Πράττε έτσι ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα, τόσο στο πρόσωπό σου όσο και στο πρόσωπο κάθε άλλου ανθρώπου, πάντα ταυτόχρονα ως σκοπό και ποτέ μόνο ως μέσο.” Δηλ. μην χρησιμοποιείς ποτέ τον άνθρωπο μόνο ως μέσο για να επιτύχεις τους όποιους σκοπούς σου. Κανένας σκοπός δεν είναι σημαντικότερος από τον σεβασμό στον άνθρωπο και την αξιοπρέπειά του. Τίποτε δεν έχει μεγαλύτερη αξία.»
Και τέλος, για σήμερα, η φίλη εκπαιδευτικός Ρένα Χόπλαρου, βρέθηκε στην Λεμεσό και ανάρτησε στο facebook φωτογραφία μιας παλιάς, ωραιότατης μονοκατοικίας στην οδό Αγίου Ανδρέα, και έγραψε αυτό: «Παλιά, καλή Λεμεσός που μοσχομυρίζει αγιόκλημα και γιασεμί (σ.σ.: τα βλέπεις και στην φωτό)! Αυτά τα πανέμορφα σπίτια ισοπεδώνονται το ένα μετά το άλλο και στη θέση τους ξεφυτρώνουν ουρανοξύστες».
Συμφώνησα μαζί της, και πρόσθεσα αυτό: «Η βουλιμία είναι κακιά αρρώστια, Ρένα μου. Η Λεμεσός μας δείχνει ότι είναι και απελπιστικά μεταδοτική!»
