Ποινικές έρευνες για εκμισθώσεις κτηρίων στο δημόσιο

• Το ύψος του καθαρού ποσού που αποκόμισε ο ιδιοκτήτης από την πώληση του κτηρίου στο Δημόσιο ανήλθε στα €7 εκατ. Συγκεκριμένα, πωλήθηκε στο Δημόσιο για €15 εκατ., ενώ σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή, η αξία του κτηρίου με τη γη δεν ξεπερνούσε τα €8 εκατ. 
• Την παραβίαση της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για αγορά του κτηρίου με την απόφαση της τριμελούς Επιτροπής για απαλλοτρίωση.
• Την απόφαση απαλλοτρίωσης του κτηρίου –προς όφελος του ιδιοκτήτη– η οποία δεν συνάδει με το πνεύμα της κείμενης νομοθεσίας εφόσον οι αποφάσεις του Κράτους και του ιδιοκτήτη δηλώνουν πρόθεση για συμφωνημένη μεταξύ των δύο μερών αγορά/πώληση και δεν παραπέμπουν σε αναγκαστική απαλλοτρίωση.
• Την ταχύτητα με την οποία ολοκληρώθηκε η όλη διαδικασία. Η απαλλοτρίωση συμφωνήθηκε με τον ιδιοκτήτη στις 16/12/2009, στις 18/12/2009 δημοσιεύθηκε η γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης και στις 22/12/2009 το διάταγμα απαλλοτρίωσης, ενώ στις 23/12/2009 καταβλήθηκε στον ιδιοκτήτη το ποσό, αφού στις 21/12/2009 εξασφαλίστηκαν οι αναγκαίες πιστώσεις από το κονδύλι «Μη προβλεπόμενες δαπάνες και Αποθεματικό». Σημειώνεται ότι η συνήθης περίοδος για ολοκλήρωση μιας τέτοιας διαδικασίας είναι δυο χρόνια, περίπου. «Η εικόνα που έχουμε σχηματίσει είναι ότι ενδεχομένως διάφορα πρόσωπα που ασκούσαν δημόσια εξουσία, κεχωρισμένα ή σε συνεννόηση μεταξύ τους, μεθόδευσαν την απόκτηση του κτηρίου σε τιμή που ήταν εξόχως ασύμφορη για το Κράτος με τρόπο ώστε να δίνεται η ψευδής εικόνα ότι η τιμή ήταν λογική και συμφέρουσα για το Κράτος και, με εκ των υστέρων ενέργειες, όταν ασκήθηκε κοινοβουλευτικός έλεγχος, ώστε να υπάρχει συγκάλυψη των μεμπτών ενεργειών που είχαν προηγηθεί», καταγγέλλει στην έκθεσή του ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης. Η ποινική έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη από τον Ιανουάριο του 2018. 

• Η δημόσια υπηρεσία σε πολύ μεγάλο ποσοστό που φτάνει το 53% στεγάζεται σε ενοικιαζόμενα κτήρια. Η ενοικίαση κτηρίων φαίνεται να άρχισε από το 1977. Τα τελευταία πέντε χρόνια καταβάλλεται σε ενοίκια, κατά μέσο όρο, το ποσό των €24 εκατ. τον χρόνο. Ποσό, το οποίο ισοδυναμεί με το κόστος ανέγερσης κτηρίων εμβαδού περίπου 15.000 τ.μ.
• Συνολικά 139 συμβόλαια ενοικίασης ακινήτων από τα 585 δεν ανανεώθηκαν, ενώ συνεχίζεται η στέγαση των κρατικών υπηρεσιών σε αυτά. Για άλλα 174 συμβόλαια δεν έχουν υποβληθεί στοιχεία.
• Έγινε επιλογή κτηρίων χωρίς να ακολουθηθούν οι ενδεδειγμένες διαδικασίες, παραβιάζοντας τις αρχές της χρηστής διοίκησης, ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας. Παραδείγματα αποτελούν οι ενοικιάσεις των ακόλουθων κτηρίων: Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο Λάρνακας, Γραφείο Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας Λακατάμιας, Κεντρικά Γραφεία του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας στη Λευκωσία, Κεντρικά Γραφεία των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών στην Αγλαντζιά, Γραφεία της Επαρχιακής Διοίκησης Αμμοχώστου στο Παραλίμνι και Γραφείο Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων.
• Έχουν συναφθεί ευνοϊκά προς τους ιδιοκτήτες συμβόλαια ενοικίασης με μακροχρόνια περίοδο ενοικίασης και πρόβλεψη για αυξήσεις των ενοικίων ανά διετία, όπως είναι για παράδειγμα τα κτήρια που στεγάζουν το Επαρχιακό Γραφείο Πάφου του Τμήματος Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, του Τμήματος Κτηματολογίου (διοίκηση), του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας και των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών.
• Λόγω των μακροχρόνιων περιόδων ενοικίασης που προέβλεπαν ορισμένα συμβόλαια ενοικίασης, από υπολογισμούς της Ελεγκτικής Υπηρεσία φαίνεται ότι το συνολικό ύψος των ενοικίων που καταβλήθηκαν για περίοδο περίπου 10 χρόνων ισοδυναμούσε με το κόστος ανέγερσης ιδιόκτητων κτηρίων. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των κτηρίων που στεγάζουν σήμερα με ενοίκιο το Υπουργείο Άμυνας και το Επαρχιακό Ταχυδρομείο Πάφου. 
• Εκτελέστηκαν εργασίες σε αριθμό ενοικιαζόμενων κτηρίων για διαρρύθμισή τους, ώστε να ικανοποιούν τις στεγαστικές ανάγκες των κυβερνητικών υπηρεσιών και τα έξοδα  αναλήφθηκαν από το Κράτος αντί από τον ιδιοκτήτη. Οι εργασίες αυτές μετά το πέρας της περιόδου ενοικίασης παραμένουν προς όφελος του ιδιοκτήτη. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν τα κτήρια του Κρατικού Χημείου, του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας και των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών. Παράλληλα, με την έναρξη των εν λόγω εργασιών το Κράτος άρχισε την καταβολή των ενοικίων στον ιδιοκτήτη, δηλαδή, πριν τη χρήση των κτηρίων. 
• Έγινε επιλογή κτηρίων για ενοικίαση με υψηλότερα ποσά ενοικίου σε σύγκριση με προτεινόμενα ποσά ενοικίου άλλων ενδιαφερόμενων φορέων. Παράδειγμα αποτελεί η στέγαση του Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων στη Δερύνεια.

Ελάτε να σας ενοικιάσουμε και πήγαν… 

Όπως αποκαλύπτει στην έκθεσή του ο Γενικός Ελεγκτής, η ενοικίαση του κτηρίου που στεγάζει το Επαρχιακό Ταχυδρομικό Γραφείο Πάφου προτάθηκε από τον ιδιοκτήτη και συγκεκριμένα τον γενικό διευθυντή της εταιρείας Pafico Ltd, ο οποίος με επιστολή του προς τον Διευθυντή Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, τον πληροφόρησε ότι έχει παρατηρήσει ότι οι Ταχυδρομικές Υπηρεσίες Πάφου αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα χώρου και προς αντιμετώπιση του προβλήματος έθεσε σε γνώση του ότι η εταιρεία του μπορεί να προσφέρει κτηριακές εγκαταστάσεις που θα επιτρέψουν την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, όπως αρμόζει στα Κυπριακά Ταχυδρομεία. «Η ενέργεια του Τμήματος να προχωρήσει σε ενοικίαση κτηρίου, το οποίο προτάθηκε απευθείας από τον ιδιοκτήτη, προκαλεί εύλογες υποψίες για ενδεχόμενη ύπαρξη συγκρουόμενων συμφερόντων.

Επίσης, η εν λόγω ενέργεια να προχωρήσουν στην ενοικίαση κτηρίου χωρίς προκήρυξη διαγωνισμού είναι ενάντια στις Αρχές που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις και δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τους λόγους που δεν τηρήθηκαν διαφανείς διαδικασίες», καταγγέλλει, μεταξύ άλλων, στην έκθεσή του ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης.

Εταιρεία νοικιάζει πέντε κτήρια στο Δημόσιο

Ο αριθμός των ιδιοκτητών που ενοικιάζουν τα ακίνητά τους στο Δημόσιο ανέρχονται σήμερα στους 380. Οι 40 από αυτούς νοικιάζουν πέραν του ενός κτηρίου στο Κράτος. Στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή καταγράφονται τα ονόματα των εταιρειών και τα αρχικά ονόματα των φυσικών προσώπων που νοικιάζουν στο Κράτος. Σε μια περίπτωση και συγκεκριμένα η εταιρεία Χ. Ζ. Ασπρίδης Λτδ νοικιάζει στο Δημόσιο πέντε κτήρια και η Ίριδα Κτηματική Λτδ νοικιάζει στο Δημόσιο τέσσερα κτήρια. Άλλες πέντε περιπτώσεις φυσικών και νομικών προσώπων νοικιάζουν από τρία κτήρια στο Δημόσιο και από δυο κτήρια άλλα 33 φυσικά και νομικά πρόσωπα.