Κοινή διαπίστωση του Προέδρου της Δημοκρατίας και της πολιτικής ηγεσίας είναι πως ο πόλεμος στην Ουκρανία θα επηρεάσει και την Κύπρο. Αυτό που φαίνεται να τρομάζει περισσότερο ολόκληρη την πολιτική ηγεσία του τόπου είναι οι τουρκικές κινήσεις και τυχόν προσπάθεια εκμετάλλευσης των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να αναβαθμίσει το κατοχικό καθεστώς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημερώνοντας του αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων αναφέρθηκε στα δεδομένα ως είχαν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη λήψη της απόφασης για κυρώσεις:
- Πρώτον, η Κύπρος είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που σημαίνει ότι δεσμεύεται από τις σχετικές αποφάσεις.
- Δεύτερον, είμαστε χώρα η οποία δέχθηκε εισβολή και συνεχίζει να βιώνει τις επιπτώσεις της κατοχής.
- Τρίτον, υπήρχε το δίλημμα για τη Ρωσία λόγω των διαχρονικών σχέσεων.
- Τέταρτον, ο ΠτΔ τόνισε πως «εάν σπάζαμε τη συνοχή που παρατηρείται στον χώρο της ΕΕ θα βρισκόμασταν στο στόχαστρο».
Σημείωσε περαιτέρω ότι η Κύπρος είχε καταθέσει την επιφύλαξή της σε σχέση με την απόφαση για απαγόρευση πτήσεων. Η επιφύλαξη της Κύπρου είχε να κάνει με το ότι η Άγκυρα δεν προχώρησε σε κλείσιμο των αερολιμένων της και υπάρχει ανησυχία ότι η Τουρκία πιθανόν να διοχετεύσει πτήσεις στα κατεχόμενα και να προωθήσει έμμεση αναγνώριση του αεροδρομίου της Τύμπου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τα είπαν για ουκρανικό και ΜΟΕ ΠτΔ και πολιτικοί αρχηγοί
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε πως θα πρέπει να εξεταστούν οι οικονομικές επιπτώσεις που θα υποστεί η Κύπρος ένεκα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Τέλος, ενημέρωσε τους πολιτικούς ηγέτες ότι η Κύπρος θα φιλοξενήσει δύο παιδιά από την Ουκρανία στο Μακάρειο νοσοκομείο και το κόστος της θεραπείας θα το αναλάβει το κράτος.
Ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, παίρνοντας το λόγο αναφέρθηκε στο αίτημα που κατέθεσε με επιστολή του προς τον ΠτΔ για ειδική σύνοδο προκειμένου να εξεταστούν οι επιπτώσεις από την κρίση της Ουκρανίας. Απαντώντας ο ΠτΔ ανέφερε πως πρόθεσή του είναι να συγκαλέσει σύσκεψη με τη συμμετοχή όλων των αρμόδιων υπουργών και των αρχηγών των κομμάτων. Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ διερωτήθηκε εάν υπάρχουν πληροφορίες για πρόθεση της Ρωσίας να κάνει πτήσεις προς Τύμπου, για να λάβει αρνητική απάντηση.
Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, χαιρέτισε την απόφαση του Προέδρου να συγκαλέσει σύσκεψη για να μελετηθούν οι επιπτώσεις. Υπέδειξε πως ήταν λάθος την επόμενη ημέρα των κυρώσεων «να βγαίνει προς τα έξω ότι το πρώτο πράγμα που συζητάμε είναι πώς θα φύγουμε από τα μέτρα». Υπογράμμισε πως «είναι σημαντικό να μην προκληθεί λανθασμένη εικόνα για τη χώρας μας».
Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος, τάχθηκε επίσης υπέρ της πραγματοποίησης ειδικής σύσκεψης για τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας πως η Κύπρος θα έχει να αντιμετωπίσει τεράστιο πρόβλημα στις υπηρεσίες και στον τουρισμό. Ο Ν. Παπαδόπουλος τόνισε πως «αν είναι κάτι που απέδειξε η Ουκρανία είναι ότι υπάρχουν κυρώσεις που προκαλούν κόστος, όταν το θέλουν οι ισχυροί της γης», για να σημειώσει πως «στη δική μας περίπτωση είναι που δεν θέλουν να τις εφαρμόσουν».
Ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου τόνισε πως η θέση των Οικολόγων είναι ότι θα πρέπει να γίνει μελέτη για τις επιπτώσεις λόγω Ουκρανίας. Σημείωσε τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ενεργειακά αυτή τη στιγμή η ΕΕ. Τέλος το ΕΛΑΜ υποστήριξε εφαρμογή κατά της Τουρκίας των ίδιων κυρώσεων που εφαρμόζονται εναντίον της Ρωσίας.
Θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις
Η Κυβέρνηση θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην κρίση της Ουκρανίας με στόχο την ορθή αξιολόγηση των δεδομένων, προκειμένου να λαμβάνονται τα όποια προληπτικά ή άλλα μέτρα κρίνονται σκόπιμα, δήλωσε ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος Μάριος Πελεκάνος μετά το πέρας της συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου. Κατά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προέβη σε ενημέρωση και για τις προτάσεις της ε/κ πλευράς σε σχέση με τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) με στόχο την επανέναρξη του διαλόγου για την επίλυση του Κυπριακού, με τους πολιτικούς αρχηγούς να εκφράζουν «απόψεις, επιφυλάξεις και εισηγήσεις», όπως ανέφερε ο κ. Πελεκάνος.
Στις δηλώσεις μετά τη συνεδρία, ο Μάριος Πελεκάνος είπε πως «κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, η οποία διεξήχθη σε κλίμα ενότητας όπως επιβάλλουν οι στιγμές, συζητήθηκαν οι εξελίξεις που προκύπτουν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τόσο η πολιτική πτυχή και οι ενδεχόμενες γεωπολιτικές εξελίξεις όσο και η οικονομική πτυχή και αναμενόμενες επιπτώσεις στην κυπριακή οικονομία».
«Η Κυβέρνηση θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις όσον αφορά το ουκρανικό με στόχο τη σωστή αξιολόγηση των δεδομένων, ώστε να λαμβάνονται εγκαίρως τα όποια προληπτικά ή άλλα μέτρα κρίνονται σκόπιμα», ανέφερε ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Είπε ακόμη ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημέρωσε τους πολιτικούς αρχηγούς για τις προτάσεις της πλευράς μας όσον αφορά μέτρα οικοδόμησης, αλλά και για τις επαφές που είχε τόσο ο ίδιος όσο και ο υπουργός Εξωτερικών για την προώθηση των εν λόγω προτάσεων.
«Στόχος των προτάσεων παραμένει, πέραν από τα αμοιβαία οφέλη για τις δύο πλευρές, η δημιουργία προϋποθέσεων για την επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας με στόχο την επίλυση της κυπριακού προβλήματος, στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως «οι πολιτικοί αρχηγοί εξέφρασαν απόψεις, επιφυλάξεις και υπέβαλαν εισηγήσεις».
Τα ΜΟΕ είναι πρωτοβουλία για αλλαγή κλίματος
Αν και η πρώτη έγνοια της πολιτικής ηγεσίας ήταν οι επιπτώσεις λόγω Ουκρανικού, εντούτοις σημαντικό μέρος της συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου αναλώθηκε για συζήτηση των ΜΟΕ που προτείνει η ελληνοκυπριακή πλευρά. Αρχικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε πως είχαν προταθεί κυρώσεις κατά της Τουρκίας από τον τέως υπουργό Εξωτερικών προς την Ζοζέπ Μπορέλ. Ο ΠτΔ παραδέχθηκε πως το πρόβλημα με τις κυρώσεις ήταν πως ενώ η Λευκωσία αποδεικνύει την παραβίαση των ψηφισμάτων για το Βαρώσι, και την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων στη θάλασσα, «οι Ευρωπαίοι δεν ήθελαν να ακούσουν, και μετά βίας μπήκε αναφορά στα συμπεράσματα για την Αμμόχωστο».
Τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στο Εθνικό Συμβούλιο, αποτελούν μια πρωτοβουλία για επανέναρξη του διαλόγου και για να δημιουργηθεί ένα άλλο κλίμα στο Κυπριακό. Στόχος του ΠτΔ είναι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24ης Μαρτίου να αναπτύξει τις προτάσεις του. Παραδέχθηκε πως «μπορεί να μην ανταποκριθεί η Τουρκία» στις χειρονομίες της κυπριακής Κυβέρνησης.
Υπενθυμίζεται ότι τα ΜΟΕ που προτείνει ο ΠτΔ είναι:
1. Να τεθούν κάτω από τη διοίκηση του ΟΗΕ η περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου για να μπορούν να επιστρέψουν κάτοικοι και παράλληλα κάτω από τη διοίκηση του ΟΗΕ το αεροδρόμιο της Τύμπου.
2. Παράλληλα να επιτραπεί η λειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου για εξαγωγές προς την ΕΕ, νοουμένου ότι θα ανατραπεί η απαγόρευση στα κυπριακά πλοία σε τουρκικά λιμάνια.
3. Σε ό,τι αφορά τους υδρογονάνθρακες να ανοίξουμε εμπιστευματοδοτικό λογαριασμό προς όφελος των Τ/κ και να προχωρήσει το ενεργειακό μας πρόγραμμα.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη «με μια θετική ατζέντα πιστεύω να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα παρά με την επιμονή για κυρώσεις».
Στη διάρκεια της συζήτησης ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ διερωτήθηκε εάν υπάρχει Σχέδιο Β σε περίπτωση που δεν πετύχουν τα ΜΟΕ, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να απαντά πως δεν έχει εγκαταλειφθεί η πολιτική των κυρώσεων. Τόνισε ακόμα πως χρειάζονται πρωτοβουλίες για να εκτεθεί η Τουρκία.
Ο πρόεδρος της ΔΗΠΑ τόνισε ότι υπάρχει ο κίνδυνος τα ΜΟΕ να αποτελέσουν υποκατάστατο της λύσης και ο πρόεδρος τη ΕΔΕΚ υπέδειξε πως η Τουρκία δεν πρόκειται να αποδεχθεί τα μέτρα εκτός εάν θα κεφαλαιοποιήσει κέρδη.
Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ σε άλλη παρέμβασή του τάχθηκε υπέρ μιας θετικής ατζέντας και σημείωσε πως το κόμμα του δεν πίστευε ότι θα επιτύγχαναν οι κυρώσεις «και έτσι δυστυχώς αποδείχθηκε».
