Ο επιχειρηματίας Yann Bucaille Lanrezac, επικεφαλής του ομίλου Emeraude και ιδιοκτήτης του πεντάστερου ξενοδοχείου Castelbrac, φημίζεται στη Γαλλία για τις εκπληκτικές ενέργειές του. Σε μια από αυτές, το 2017, άνοιξε στο κέντρο της Ρενς, το «Café Joyeux» (το καφέ της ευτυχίας, σε ελεύθερη μετάφραση).
Αιτία ήταν η συνάντησή του με ένα νεαρό με αυτισμό, ο οποίος έψαχνε εργασία. Ο Lanrezac του είπε ότι δεν είχε εργασία να του προσφέρει. Τότε ο νεαρός του απάντησε ότι αυτό είναι άδικο, επειδή θα μπορούσε να ήταν πολύ χρήσιμος στην εταιρεία του. Ο επιχειρηματίας αντέδρασε γρήγορα. Με ένα τρόπο, που πολύ λίγοι θα σκέφτονταν και θα τολμούσαν. Άνοιξε το καφέ, προσλαμβάνοντας στη συντριπτική πλειονότητα, άτομα με αυτισμό, σύνδρομο Ντάουν και άλλες παρόμοιες αναπηρίες.
Ο επιχειρηματίας ήθελε να αποδείξει ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούν να έχουν θέση στο χώρο της εργασίας. Το εγχείρημα δεν ήταν εύκολο στην αρχή. Δούλεψαν αρκετές εβδομάδες με το συγκεκριμένο προσωπικό μέχρις ότου μπορέσουν να χειριστούν τα καθήκοντά τους. Και το πέτυχαν. Το 2020, ακολούθησε ένα δεύτερο «Café Joyeux». Αυτή τη φορά, στο Παρίσι. Στην περίφημη Champs Elysees. Μόλις 300 μέτρα από την Αψίδα του Θριάμβου.
Τον περασμένο Ιούλιο έτυχε να βρεθώ στο Παρίσι. Φυσικά, περπάτησα στην περίφημη λεωφόρο. Κάποια στιγμή, είχα την ανάγκη ενός καφέ. Όντως, λάτρης του καφέ, σταμάτησα με την παρέα μου στο πρώτο το οποίο συναντήσαμε. Ήταν το «Café Joyeux». Εκείνη την στιγμή, δεν είχα υπόψη μου την ιστορία του. Παραξενεύτηκα διότι η ουρά για τις παραγγελίες, έφτανε μέχρι έξω από το καφέ.
Η πρώτη μου σκέψη ήταν πως πρέπει να είχα πέσει σε κάποιο εξαιρετικό καφέ για να υπάρχει τόση πελατεία. Όσο η σειρά μου πλησίαζε προς το σημείο παραγγελιών, άρχισα να αντιλαμβάνομαι. Τόσο οι νεαροί που έπαιρναν τις παραγγελίες, όσο και η νεαρή στο ταμείο αλλά και τα γκαρσόνια ήταν τα άτομα, τα οποία ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας ήθελε να αξιοποιήσει με αυτό τον μοναδικό τρόπο.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ το χαμόγελο όλων αυτών των νεαρών. Το χαμόγελο με το οποίο έπαιρναν την παραγγελία. Το χαμόγελο με το οποίο σέρβιραν. Το χαμόγελο με το οποίο σου έστελναν αγάπη επειδή τους είπες (με χαμόγελο κι εσύ) ένα απλό «ευχαριστώ». Το πιο σπουδαίο απ’ όλα, όμως, ήταν η συμπεριφορά των παριζιάνων πελατών. Με απόλυτη κατανόηση καρτερούσαν την αργή διαδικασία στην παραγγελία. Καμία αρνητική αντίδραση. Κανένας εκνευρισμός. Χωρίς την παραμικρή πρόθεση αποκλεισμού. Πλήρης αποδοχή. Μια σιωπηλή τεράστια αγκαλιάς αγάπης!
Πιθανότατα θα διερωτάστε πώς μου ήρθε και περιγράφω την συγκεκριμένη περίπτωση. Αφορμή ήταν η χθεσινή συζήτηση στην κοινοβουλευτική επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τα άτομα με αυτισμό στην Κύπρο. Και η εντελώς αντίθετη εικόνα, που περιγράφηκε.
Πολλά παιδιά με αυτισμό, μετά τα 15 τους, δεν συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους. Ο καταρτισμός εθνικής στρατηγικής για τα άτομα αυτά ήταν για δεκαετίες ανύπαρκτη και μόλις τώρα βρίσκεται σε διαβούλευση. Οι κοινωνικές παροχές του κράτους εξαρτώνται από την κατηγοριοποίηση των ατόμων με αυτισμό, γεγονός απαράδεκτο. Η επαγγελματική αποκατάσταση των ατόμων αυτών είναι εξόχως προβληματική. Μάλιστα, όσα παιδιά φοιτούν σε ειδικές μονάδες λαμβάνουν απλώς, πιστοποιητικό παρακολούθησης, γεγονός το οποίο λειτουργεί αρνητικότατα.
Επιπροσθέτως, οι σχολικές μονάδες είναι υποστελεχωμένες. Μάλιστα, η πρόεδρος της ΠΟΕΔ τόλμησε να πει ότι η στελέχωση των μονάδων δεν γίνεται στη βάση των αναγκών των παιδιών αλλά στη βάση οικονομικών κριτηρίων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός εκπαιδευτικών και ψυχολόγων. Ζήτημα υποστελέχωσης υπάρχει και σε παιδοψυχίατρους και εργοθεραπευτές.
Παράλληλα, γονείς παιδιών με αυτισμό υπογράμμισαν χθες στη Βουλή την ανάγκη αξιοποίησης νέων μεθόδων και προσεγγίσεων στην εκπαίδευση ώστε τα παιδιά τους να μην απομονώνονται. Η τοποθέτηση της κ. Νάγιας Χουλίδου (εκπαιδευτικός και μητέρα παιδιού με αυτισμό) άκρως χαρακτηριστική: «Μόλις πάρουμε τη διάγνωση, μας πείθουν ότι έχουμε ένα παιδί σπασμένο, που πρέπει να διορθωθεί. Το περιβάλλον του παιδιού είναι αυτό που πρέπει να διαμορφωθεί κατάλληλα και όχι το παιδί»!
Όπως αντιλαμβάνεστε, ο επιχειρηματίας Yann Bucaille Lanrezac ούτε που να διανοηθεί να έρθει στην Κύπρο να ανοίξει ένα «Café Joyeux». Απέχουμε ακόμη μερικές δεκαετίες από τέτοιο επίπεδο. Θα ήταν σκέτη αποτυχία! Αν ερχόταν για να κάνει κάποιο σεμινάριο στις κρατικές υπηρεσίες βάσει των βιωμάτων του, πιθανώς να είχε επιτυχία!
