Μετράμε αυτές τις μέρες τα χρόνια από την τουρκική εισβολή. 51. Η εισβολή όμως συνεχίζεται καθημερινά. Πριν 51 χρόνια ήταν ο εκτοπισμός, οι νεκροί, οι αγνοούμενοι, οι απώλειες, ο πόνος… Υπήρχε όμως η ελπίδα και ο τόπος παρέμενε ο ίδιος αυτός που αφήσαμε πίσω μας και κάποια στιγμή –έτσι νομίζαμε- θα τον βρίσκαμε και θα ξεκινούσαμε από εκεί που είχαμε μείνει επουλώνοντας τις πληγές.

Παρόλο που «η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν», οι κατακτητές έχουν αλλοιώσει τόσο πολύ το τοπίο που είναι λες και την μετακίνησαν αντικαθιστώντας την με ένα άλλο τόπο, άγνωστο και ξένο. Μήπως στις ελεύθερες περιοχές έμεινε τίποτα ίδιο, θα πει κάποιος; Μισός αιώνας έχει περάσει. Κτίσαμε mall, ουρανοξύστες, ξενοδοχεία, καινούριες πολιτείες, φτιάξαμε φαρδιούς δρόμους…

Αυτοί όμως έφτιαξαν σύμβολα. Τεράστια τεμένη με χρυσούς θόλους, ένα φαραωνικό προεδρικό, μνημεία… Κτήρια που λειτουργούν σαν διαχωριστικά τείχη και δεν αφήνουν καμιά ελπίδα.

Ο τόπος δεν χάθηκε πριν 51 χρόνια. Χάθηκε την τελευταία δεκαετία. Η περίκλειστη Αμμόχωστος ήταν εκεί όπως την αφήσαμε, η Μόρφου διατηρούσε τον χαρακτήρα που είχε μέχρι πριν λίγα χρόνια… Τα σημάδια σβήνονται πλέον ένα ένα. Τα περιβόλια της Μόρφου αφήνονται να ξεραθούν, ξενοδοχεία άρχισαν να ξεφυτρώνουν στις ακτές της, οι κάμποι γίνονται οικόπεδα με άναρχες αναπτύξεις που κατοικούνται από ανθρώπους που δεν έχουν ούτε μνήμες ούτε ρίζες στην πριν το 1974 Κύπρο. Δεν γνωρίζουν τίποτα άλλο παρά αυτό που βλέπουν. Κι όσο οι προηγούμενες γενιές φεύγουν ένθεν και ένθεν, το τοπίο δεν θα ξενίζει κανέναν.

Αυτό που μας είπε η Ολγκίν, ότι «η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία (ΔΔΟ) δεν αποτελεί κοινό σημείο αναφοράς και για τις δύο πλευρές» είναι ορατό με μια ματιά στο τοπίο των κατεχομένων περιοχών. Δημιουργείται, έχει κιόλας δημιουργηθεί, ένα διαφορετικό κράτος. Ψευδοκράτος γιατί δεν έχει αναγνωριστεί, ψευδοκράτος γιατί είναι φτιαγμένο σε κλεμμένη γη, ψευδοκράτος γιατί ο χαρακτηρισμός μας κάνει να διατηρούμε ακόμα μια ψευδαίσθηση. Όπως και τα εισαγωγικά στις λέξεις. Στις εικόνες όμως δεν μπαίνουν εισαγωγικά. Κι αυτό που βλέπει το μάτι δεν είναι ψευδοτεμένη. Είναι τρομακτικά αληθινά και δεν υποδηλώνουν επιθυμία για συνύπαρξη. Δεν έχουν να κάνουν τίποτα με το μιναρέ δίπλα στο καμπαναριό στην Περιστερώνα, για παράδειγμα. Κραυγάζουν την επιβολή τους. Ορατά ακόμα και στις ελεύθερες περιοχές, όπως και τα ηχεία στη διαπασών.

Κι οι συζητήσεις περιστρέφονται στο σε ποια περιοχή να ανοιχτεί νέο οδόφραγμα. Στη Μια Μηλιά ή στο Πυρόι;