Οι επιστολές πάνε κι έρχονται, οι δηλώσεις κι οι αντιδηλώσεις έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας, τουλάχιστον το τελευταίο δίμηνο, και το σχοινί έχει τεντωθεί πλέον τόσο πολύ που ένα μικρό τράβηγμα ακόμα είναι αρκετό για να το κόψει στα δυο. Κι άμα κοπεί, αυτοί που θα πέσουν δεν θα ‘ναι ούτε οι εκπαιδευτικοί, ούτε οι γονείς, ούτε ο υπουργός Παιδείας, ούτε ο Γενικός Ελεγκτής. Τα παιδιά που είναι στη μέση θα πέσουν και θα τρέχουμε να τα μαζεύουμε, μα θα ‘ναι ήδη αργά.

Προσπαθούν εδώ και καιρό να μας πείσουν όλοι όσοι εμπλέκονται σ’ αυτή την εκπαιδευτική διαμάχη ότι ο καβγάς αποσκοπεί στο καλό των παιδιών. Αλλά οι ενέργειες και οι αποφάσεις όλων, μάλλον το αντίθετο δείχνουν μέχρι στιγμής. Ο υπουργός αποφασίζει και διατάζει εξορθολογισμό για χειραγώγηση των εκπαιδευτικών, τους οποίους προορίζει για απλούς διαμοιραστές πακέτων γνώσεων, αφαιρώντας τους τον πραγματικό ρόλο που θα ‘πρεπε να έχουν στα σχολεία, αυτόν του πνευματικού ανθρώπου. Η εκπαίδευση γίνεται αυτοσκοπός και απόλυτο αφεντικό στο σχολείο, εκτοπίζοντας την παιδεία απ’ το προσκήνιο. «Η Ελεγκτική Υπηρεσία ουδέποτε προσέγγισε το θέμα λογιστικά και ουδέποτε θα εισηγείτο μέτρα εξοικονόμησης που θα ήταν σε βάρος της ποιότητας της παιδείας» λέει ο Γενικός Ελεγκτής, του οποίου τα προτεινόμενα μέτρα στηρίζονται στο τρίπτυχο «Οικονομικότητα, Αποδοτικότητα, Αποτελεσματικότητα» και προορίζονται για σχολεία που θα εξυπηρετούν κυρίως τις ανάγκες της αγοράς. Μετατρέποντας τους μαθητές σε άριστους επιστήμονες, χωρίς κριτική σκέψη, χωρίς φαντασία, χωρίς συνείδηση και χωρίς βούληση. Γιατί αυτό συμβαίνει όταν παρέχεις εκπαίδευση χωρίς παιδεία. 

Κι είναι και οι εκπαιδευτικοί, που δεν κάνουν πίσω. Που δεν βάζουν σταγόνα νερό στο κρασί τους. Και που εμμένουν στα μέτρα για απεργίες με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Για το καλό των παιδιών, λένε κι αυτοί. Των παιδιών που δεν ρώτησε κανείς τι είδους εκπαίδευση θα ‘θελαν να έχουν. Εκπαίδευση σύμμαχο της παιδείας ή εκπαίδευση αντίπαλο της παιδείας; Άραγε γνωρίζουν τη διαφορά; Μπήκε ποτέ κανείς στον κόπο να τους την εξηγήσει; Θα μου πείτε, εδώ καλά-καλά δεν την ξέρουν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι, γιατί να τους ενδιαφέρει τι θα ‘θελαν τα παιδιά; Αν πραγματικά αυτός ο καβγάς γινόταν για το καλό των παιδιών και της παιδείας γενικότερα, η εκπαίδευση δεν θα είχε ανάγκη αποδεικτικά στοιχεία για να είναι πειστική και μετρήσιμη. Ούτε θα έμπαινε σε καλούπια και ισολογισμούς. Τα περισσότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε θα είχαν πιο εύκολη λύση αν δίναμε την αξία που αρμόζει στην παιδεία, αντί να τη μετατρέπουμε σε μια άνευ παιδείας εκπαίδευση. Είχα διαβάσει παλαιότερα σ’ ένα άρθρο ότι «η εκπαίδευση είναι ένα δυνατό όπλο. Και στο όπλο παίζει ρόλο το χέρι που το κρατάει και προς τα πού σημαδεύει. Με αυτήν την έννοια η χωρίς παιδεία εκπαίδευση μπορεί να είναι, ενίοτε, και επικίνδυνη». Ας το έχουν υπόψη όσοι το κρατούν στο χέρι τους κι έχουν απέναντί τους παιδιά.