Στην πρώτη του ραδιοφωνική συνέντευξη ο Νίκος Καζαντζάκης, όταν ρωτήθηκε σχετικά με τι πράγμα είχε τη μεγαλύτερη επίδραση στη ζωή του, απάντησε «Τα όνειρα και τα ταξίδια», για να επικαλεστεί στη συνέχεια τη φράση ενός αρχαίου Αιγυπτίου, ο οποίος είπε πως «μακάριος είναι ο άνθρωπος που είδε πολύ νερό στη ζωή του!». Και συνέχισε: «Αυτό προσπαθώ να κάνω κι εγώ, να δω όσο πιο πολύ νερό και πιο πολλή γη προτού πεθάνω». Η δίψα του δεν έσβηνε ποτέ…
Ήταν Αγία Εβδομάδα, όταν βρεθήκαμε σε μια πολιτεία βυθισμένη στο νερό. Τα σπίτια τα έτρωγε το κύμα, η αλμύρα και η υγρασία. Μια μελαγχολία ήταν διάχυτη στην ατμόσφαιρα, στα κανάλια και στη λιμνοθάλασσα, μα συνάμα ένα αίσθημα γαλήνης. Βενετία, η Γαληνοτάτη, υπήρξε άλλωστε το όνομά της. Πόλη-λιμάνι, θαλασσοκράτειρα που άνοιγε πανιά για νέους προορισμούς, νέες κατακτήσεις, αποκομίζοντας με τις γαλέρες της θησαυρούς, πλούτη, μα και δόξα. 
Στη βασιλική των San Giovanni και Paolo βρίσκεται θαμμένο το δέρμα του Μαρκαντώνιου Βραγαδίνου, τελευταίου υπερασπιστή της παλιάς πόλης της Αμμοχώστου, προτού το νησί κατακτηθεί και πέσει στον σκοταδισμό του τουρκικού ζυγού. Υπάρχει λοιπόν μια παράξενη σύνδεση με την πόλη αυτή, που υπήρξε παράλληλα κατακτητής της Κύπρου, μα και σύμμαχος πίσω απ’ τα ενετικά τείχη της Αμμοχώστου, τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή της αντίστασης, ενάντια στον Τούρκο εισβολέα. 
Καθώς ο καιρός ήταν ακόμη κρύος, νιώθαμε τη νυχτερινή υγρασία να μας διαπερνά, διασχίζοντας κανάλια, γέφυρες και σοκάκια για να φτάσουμε στο Ινστιτούτο Βυζαντινών Σπουδών και στον Άγιο Γεώργιο των Ελλήνων, την ορθόδοξη εκκλησία του 16ου αιώνα, που λειτουργεί μέχρι τις μέρες μας, της οποίας οι καμπάνες κτυπούσαν μες στη νύχτα, καλώντας μας στην Ανάσταση. 
Από την ατμόσφαιρα έλειπε το άρωμα των λεμονανθών, η μυρωδιά των πυρωμένων ξυλόφουρνων όπου ψήνονται οι φλαούνες, τα τσουρέκια και τα κουλούρια. Ακόμη, η μυρωδιά του καμένου ξύλου και η ζεστασιά της λαμπρατζιάς. Μα, πάνω απ’ όλα, το αβγό της Ανάστασης. Δεν έλειπε όμως το αίσθημα προσμονής και ανάτασης μέχρι να λάβουμε το Άγιο Φως και να ψάλουμε όλοι μαζί το «Χριστός Ανέστη». 
Το προαύλιο του ναού, γεμάτο με άγνωστα μα οικεία μας πρόσωπα. Μας ένωνε η ίδια γλώσσα, η Ελληνική, που ακουγόταν μες στην καρδιά της άνοιξης, στο κέντρο της Βενετίας όπως τότε, την εποχή των δόγηδων, όταν κτιζόταν ο ναός από Έλληνες, Αρβανίτες πρόσφυγες που κατέφυγαν εκεί μετά την άλωση της Πόλης. Κάθε ορθόδοξο καράβι που πλεύριζε στο λιμάνι όφειλε να πληρώνει φόρους για την οικοδόμηση του ναού. Οι «stradioti», απόγονοι των Παλαιολόγων και των Κομνηνών, υπήρξαν στρατηγοί ή και απλοί στρατιώτες, αλλιώς «οδοιπόροι», από την ιταλική λέξη strada. Φύλακες της Βενετιάς, μα κυρίως της ελληνικής γλώσσας, που κανείς δεν κατάφερε να «αλώσει» διά μέσου των αιώνων. 
Σήμερα, στο προαύλιο του San Giorgio dei Greci δέχονται οι Ελληνορθόδοξοι το Άγιο Φως, το οποίο προσφέρει ο ένας στον άλλον, ανταλλάσσοντας ευχές και φιλιά. Η νύχτα γεμίζει φλογίτσες και φως. Μια άλλη φλόγα γεννιέται μέσα μας τη νύχτα αυτή, μια φλόγα πίστεως, ελπίδας, αγάπης. «Μείζον δε τούτων, η αγάπη».
Ένα «Φως αγγελικό» απολλώνειο, με την ομορφιά της ζωής, το μέτρο, την αρμονία και την τάξη. Τέτοια ώρα, δεν έχει θέση το άλλο, το «μαύρο φως», το διονυσιακό, της παρόρμησης, της παραζάλης και της υπερβολής με τις σκοτεινές του δυνάμεις. 
Καλό Πάσχα των Ελλήνων και ας μην ξεδιψάσουμε ποτέ! 
«Γεια σου χαρά σου Βενετιά
βγήκα σε θάλασσα πλατιά
και τραγουδώ στην κουπαστή
σ’ όλο τον κόσμο ν’ ακουστεί
Φύσα αεράκι φύσα με
μη χαμηλώνεις ίσαμε
να δω γαλάζια εκκλησιά
Τσιρίγο και Μονεμβασιά»
(Στίχοι: Νίκος Γκάτσος, Μουσική: Νίκος Ξυλούρης) 
dena.toumazi@gmail.com
Φωτογραφία: Δένα Αναξαγόρου