Στην Κύπρο το λένε «χωριατιλίκι». Μικρή η διαφορά. Πάσχουμε αμφότεροι από ένα κόμπλεξ που εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, ιδίως όταν βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι διαφορετικό και μας πιάνει τότε η μανία της σύγκρισης. Το τι έχω ακούσει και διαβάσει στην Ελλάδα από χθες που έφθασε ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, μετά της συζύγου του Μπριζίτ και μεγάλης αντιπροσωπείας επιχειρηματιών και δημοσιογράφων, δεν περιγράφεται. Με την ουσία της επίσκεψης ελάχιστοι ασχολούνται.
Το εθιμοτυπικό καταλαμβάνει μεγάλο χώρο της ελληνικής περιέργειας. Το περίβλημα κεντρίζει την προσοχή των περίεργων του lifestyle. Ένας συνάδελφος έκανε twitter τη φωτογραφία μιας ωραίας Γαλλίδας δημοσιογράφου, καθισμένης επάνω σε μια πολυθρόνα στο Προεδρικό Μέγαρο, με προφανή σκοπό να υποδείξει την εκλεπτυσμένη άνεσή της σε έναν χώρο όπου πολύ συχνά κυριαρχεί το δήθεν και η στριφνότης. Αμέσως δε, έλαβε απάντηση από ξένη δημοσιογράφο ότι, για να βρίσκεται η συγκεκριμένη σε αποστολή κάλυψης επίσημης επίσκεψης του Προέδρου της χώρας της, πάει να πει ότι είναι εξαιρετική στη δουλειά της.
Εμείς πάλι, βλέπετε, τα συγχέουμε αυτά τα πράγματα. Γι’ αυτό και η βλαχιά μας πάει σύννεφο. Δυσκολευόμαστε να συγκρατήσουμε το πόσο λιγούρηδες είμαστε. Η ευγένεια και η αρχοντιά, που κάποτε ευδοκιμούσαν σε ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας, πήγαν περίπατο με το γκρέμισμα της αστικής τάξης και με την επιδρομή των νεόπλουτων.
Ο Γάλλος Πρόεδρος βρίσκεται εδώ, στην Αθήνα, με μία σαφή πολιτική ατζέντα που ξεπερνά τα σύνορα της μικρής μας χώρας. Επιλέγει τον βαρύ συμβολισμό της, για να ζητήσει, μέσω της ανάγκης επανεκκίνησης της αποδεκατισμένης οικονομίας της, ουσιαστικά την ολική επανεκκίνηση της Ευρωζώνης. Συνάδελφός μου από το Παρίσι μου έλεγε ότι ο Μακρόν σχεδίασε αυτό το ταξίδι σχεδόν από την ημέρα που εξελέγη. Και η ιστορική πια εικόνα του Μπαράκ Ομπάμα επάνω στην Ακρόπολη, στο κύκνειο άσμα της δικής του Προεδρίας, άναψε τη σπίθα στον Μακρόν για το δικό του ποδαρικό στην παγκόσμια σκηνή, με φόντο πάλι ό,τι εκπροσωπεί κάθε μνημείο και τοποθεσία της Ελλάδας τού κάποτε.
Αυτό σε μας, αντί να φέρει ταπεινοφροσύνη και υψηλό αίσθημα χρέους, πολύ συχνά μετατρέπεται σε έπαρση και ευκαιρία αυτοπροβολής. Όταν μιλάμε για τον ρόλο της Ελλάδας μέσα στην Ενωμένη Ευρώπη, όπως έκανε και χθες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, συνήθως εννοούμε την υποχρέωση που θεωρούμε ότι έχουν οι υπόλοιποι απέναντι σε μας. Ο κ. Παυλόπουλος, ενδεικτικά, αναφέρθηκε πάλι στην ανάγκη μείωσης του δημοσίου μας χρέους. Λες κι είναι αυτό το πραγματικό μας βαρίδι.
Για να παραμείνει όμως η Ελλάδα στην καρδιά της ευρωπαϊκής παράδοσης και ιστορίας, όπως είπε χθες ο Πρόεδρος Μακρόν, η τακτοποίηση του χρέους μας είναι εντελώς, μα εντελώς, άσχετη. Στοιχηματίζω μάλιστα πως και όλο να μας το διαγράψουν, σε δέκα το πολύ χρόνια, ίσως και λιγότερα, εδώ θα είμαστε πάλι να υπογράφουμε νέα μνημόνια για να μείνουμε ζωντανοί.
Η ανάπτυξη της κοινωνίας, με θεμέλιο λίθο την αρχή του κράτους δικαίου σε όλα τα επίπεδα, με κινητήριο μοχλό την εκπαίδευση και την εργασία μέσα σε ένα περιβάλλον υγιούς ανταγωνισμού, και με δεδομένη την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών σε όλα τα επίπεδα, είναι μερικά από τα βασικά στοιχεία που τώρα, όσο ποτέ άλλοτε, κυριαρχούν στην ατζέντα της σοβαρής πολιτικής.
Αυτής που, όχι μόνο στην Ελλάδα, είναι ακόμα απούσα. Υπάρχει μία περιχαράκωση, όπως π.χ. απέναντι στο τεράστιο προσφυγικό πρόβλημα. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, που έχει μουλαρώσει και λέει ότι δεν ανοίγει τα σύνορά του ούτε σε έναν πρόσφυγα, είναι χαρακτηριστική περίπτωση της Ευρώπης που ίσως να επιθυμούν όσοι τη θέλουν αποδεκατισμένη, αλλά σίγουρα απεύχονται όσοι έχουν δοκιμάσει ένα μέρος από τη δύναμη και προοπτική της, και θέλουν να την ενδυναμώσουν.
Για όλα αυτά, και άλλα περισσότερα, αρνούμαι να μπω στη συζήτηση για το «πόσο αποστεωμένη είναι η κυρία Μακρόν», όπως γράφει ευρύτατα δημοφιλές ελληνικό ενημερωτικό site, εάν «αυτός ο γάμος θα έχει μέλλον», όπως σημειώνει κάποιο άλλο, η ακόμα εάν η Γαλλία «είναι πράγματι ο καλύτερός μας σύμμαχος», όπως ακούστηκε από το στόμα σχολιαστή στην ελληνική τηλεόραση. Βλαχιές! Και μάλιστα βλαχιές très banal…