Έκλεισαν αυτές τις μέρες 90 χρόνια αφότου ο Μητροπολίτης Πάφου Λεόντιος ανέλαβε την τοποτηρητεία του αρχιεπισκοπικού θρόνου μετά το θάνατο του Κύριλλου Γ’ στις 16 Νοεμβρίου 1933. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι ο Μητροπολίτης Λεόντιος, και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος, ήταν ιδιαίτερα ανεκτικός και συγκρατημένος απέναντι στην Αριστερά – ΚΚΚ και ΑΚΕΛ. Σε μια εποχή που η ιδεολογική αντιπαλότητα μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, και η πολεμική που ασκούσε η Αριστερά απέναντι στη θρησκεία και την Εκκλησία βρίσκονταν στο απόγειό τους, ο Λεόντιος, βάζοντας πάνω από όλα την ομόνοια και ενότητα του ελληνισμού της Κύπρου έναντι στο αποικιακό καθεστώς δεν επέτρεψε στον εαυτό του οποιαδήποτε έκφραση απαξίωσης ή άλλως πως ρητορική επίκριση προς την Αριστερά. Γιατί πίστευε ότι μια τέτοια συμπεριφορά δεν υπηρετούσε τον κυπριακό αγώνα. Ακόμα και όταν ο εμφύλιος αποδυνάμωνε τη μεταπολεμική Ελλάδα ώστε να μην μπορεί να επεκτείνει οποιαδήποτε στήριξη στον αγώνα των Ελλήνων της Κύπρου, δεν παρασύρθηκε ποτέ στην αντικομμουνιστική θεωρία.
Η στήριξή του από την Αριστερά στις αρχιεπισκοπικές εκλογές της 6ης Ιουνίου 1947 που οδήγησαν στην άνοδό του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, παρέσυρε μερικούς να πιστεύουν ότι ο Λεόντιος ήταν άνθρωπος της Αριστεράς. Και ότι η Αριστερά βρήκε τον άνθρωπό της. Πόσο, όμως, αυτό είναι αλήθεια; Και πόσο το ΚΚΚ και το ΑΚΕΛ ήταν κοντά στον Λεόντιο όταν τέθηκαν επί τάπητος κρίσιμα εθνικά ζητήματα;
Να επισημάνουμε ότι όταν στις 28 Οκτωβρίου 1940 η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Ελλάδας, ο Λεόντιος ύστερα από τρεις μέρες, δηλαδή, στις 31 Οκτωβρίου 1940, προκήρυξε παγκύπριο έρανο για ενίσχυση της άμυνας της Ελλάδας. Το ΚΚΚ μέσα από τις συντεχνίες του απάντησε στις 3 Νοεμβρίου ότι δεν είχε να προσφέρει ούτε μια δεκάρα στον έρανο γιατί τα μέλη του ήταν φτωχοί. Την επόμενη μέρα από την κήρυξη του πολέμου, στις 29 Οκτωβρίου, ο Λεόντιος είχε συγκροτήσει παλλαϊκές συγκεντρώσεις στο ΓΣΖ Λάρνακας και το απόγευμα της ίδιας ημέρας στο ΓΣΟ Λεμεσού, αλλά και την 1η Νοεμβρίου στο ΓΣΕ Αμμοχώστου καλώντας με φλογερές ομιλίες του τους Έλληνες της Κύπρου να ενταχθούν στο στρατό και να πολεμήσουν το φασισμό-ναζισμό.
Το ΚΚΚ όχι μόνο δεν στήριξε την πρόσκληση του Λεόντιου για εθελοντική κατάταξη στο στρατό, αλλά και στάθηκε έντονα εναντίον της. Ποιοι ήταν οι λόγοι; Ίσχυε η εντολή της Γ’ Διεθνούς που δεν επέτρεπε σε κανένα από τα κομμουνιστικά κόμματα να ταχθούν με οποιονδήποτε τρόπο εναντίον του Χίτλερ. Γιατί; Επειδή ίσχυε το Σύμφωνο μη Επιθέσεως Ρίμπεντροπ-Μολότωφ που καθιστούσε την ΕΣΣΔ ουδέτερη, αν όχι σύμμαχο, στον πόλεμο που διεξήγε ο Χίτλερ. Πάλιν ο Λεόντιος, με τη σοφία και την πραότητα που τον διέκρινε, δεν εκφράστηκε επικριτικά εναντίον της Αριστεράς. Τουναντίον όταν το ΚΚΚ-ΑΚΕΛ κάλεσαν στις 16 Ιουνίου 1943 τους Έλληνες της Κύπρου να στρατευθούν στις συμμαχικές δυνάμεις, ο Λεόντιος δεν αρνήθηκε να μεταβεί στις 29 Ιουνίου 1943 στο στρατόπεδο Πολεμιδίων και να ευλογήσει τους καταταχθέντες αριστερούς. Βέβαια, ο πόλεμος είχε ήδη κριθεί αμετάκλητα, μήνες νωρίτερα, υπέρ των συμμάχων και η ήττα του Χίτλερ ήταν πια ζήτημα χρόνου. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.
Η διαμετρικά αντίθετη στάση του Λεόντιου και της Αριστεράς σε κρίσιμα εθνικά θέματα της εποχής είχε και συνέχεια. Όταν στις 4 Απριλίου 1947 ο τότε κυβερνήτης της Κύπρου Lord Winster εξήγγειλε τη σύγκληση της Διασκεπτικής για την παραχώρηση συντάγματος στην Κύπρο, ο Λεόντιος στάθηκε σφόδρα εναντίον αυτής της εξέλιξης, εμμένοντας στην Ένωση. Και, ως Αρχιεπίσκοπος πια, εξέδωσε διάγγελμα στις 12 Ιουλίου 1947 καλώντας τους Έλληνες της Κύπρου να μη συμμετάσχουν σ’ αυτή. Τι έγινε όμως; Το ΑΚΕΛ συμμετείχε στη Διασκεπτική και έλαβε μέρος στις συνεδριάσεις της που ακολούθησαν μέχρι που υπέστη τη ψυχρολουσία από το γγ του ΚΚΕ Νίκο Ζαχαριάδη όταν τον επόμενο χρόνο αντιπροσωπεία του απαρτιζόμενη από το γγ του ΑΚΕΛ Φιφή Ιωάννου και το γγ της ΠΕΟ Ανδρέα Ζιαρτίδη τον επισκέφθηκαν στο αρχηγείο του στα βουνά της Μακεδονίας για να τον συμβουλευτούν.
Ο Λεόντιος δεν έζησε βέβαια για να βιώσει ό,τι ακολούθησε, αφού ύστερα από λίγες μέρες – στις 26 Ιουλίου – πέθανε μόλις ένα μήνα μετά την εκλογή του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Αλλά και αν ζούσε, τολμώ να πω ότι και πάλιν με δεδομένο το ήθος και τη σοφία του χαρακτήρα του δεν θα παρασυρόταν σε αντιπαλότητα με το ΑΚΕΛ. Γιατί αυτός ήταν ο Λεόντιος.
Γιατί, όμως, λέγονται τα μισά όταν συζητείται αυτό το θέμα; Μήπως οι έγκριτοι καθηγητάδες δεν τα γνωρίζουν; Ή μήπως υπηρετούν σκοπιμότητες; Ή γιατί αυτά είναι εκτός θέματος; Κρίμα!
