Άρθρο στη ψηφιακή, συλλεκτική έκδοση του Φιλελευθέρου «Η ΚΥΠΡΟΣ ΤΟ 2024! ΕΤΟΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΩΝ» που διατίθεται δωρεάν μέσω του philenews.com
Εκτός του εθνικού μας προβλήματος, η οικονομία, τα ενεργειακά θέματα, η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η ανάπτυξη του τουρισμού, η ανάπτυξη της Ανώτερης Εκπαίδευσης και των Υπηρεσιών Τεχνολογίας και Ιατρικής Φροντίδας, η συνεχής αναβάθμιση του Γενικού Συστήματος Υγείας, το μεταναστευτικό, η προστασία του περιβάλλοντος και η υλοποίηση της στρατηγικής 2030 των Ηνωμένων Εθνών για την αειφόρο ανάπτυξη, και τέλος τα ηθικά διλήμματα που πηγάζουν από τις γεωπολιτικές και τεχνολογικές εξελίξεις, συνεχίζουν να αποτελούν, μεταξύ άλλων, τις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα έχει να αντιμετωπίσει η χώρα μας τη νέα χρονιά.
Τα πανεπιστήμια, ως κορυφαίοι θεσμοί παραγωγής και μετάδοσης γνώσης, αλλά και πηγής νέων ιδεών και ανακαλύψεων, οφείλουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των καιρών και να βοηθήσουν την Κύπρο να εδραιωθεί ως μια πολυπολιτισμική, πράσινη και ψηφιακή χώρα με ανθηρή οικονομία. Μια οικονομία, η οποία να στηρίζεται, ανάμεσα σε άλλα, και στην παροχή Ανώτερης Εκπαίδευσης, υπηρεσιών τεχνολογίας/πληροφορικής και ιατρικού τουρισμού.
Οι ανατρεπτικές τεχνολογίες, και ειδικά η Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλάζουν ραγδαία τη ζωή μας και διαταράσσουν την αγορά εργασίας, επιτάσσοντας έναν πλήρη ανασχεδιασμό της στρατηγικής για τη ψηφιακή μετάβαση. Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί που θα αγνοήσουν το κάλεσμα της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι σίγουρο ότι δεν θα τα καταφέρουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί. Τα πανεπιστήμια οφείλουν να διασφαλίζουν ότι ο αντίκτυπος των νέων, ανατρεπτικών τεχνολογιών μελετάται και αξιολογείται και ότι οι απόφοιτες και απόφοιτοί τους είναι επαρκώς εξοπλισμένοι προκειμένου να ενταχθούν απρόσκοπτα στη διαρκώς μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας.
Τα πανεπιστήμια οφείλουν επίσης να συμπράξουν με την κοινωνία για τη διά βίου εκπαίδευση και κατάρτιση των πολιτών μέσω της προσφοράς μικρού κύκλου προγραμμάτων σπουδών και αναγνωρισμένων επαγγελματικών προσόντων.
Στόχος, όμως, των πανεπιστημίων, δεν πρέπει να είναι απλώς η προσφορά εξειδικευμένων επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων, αλλά πρωτίστως η διάπλαση του ψηφιακού, διαπολιτισμικού, πολύγλωσσου, επικοινωνιακού, ορθολογιστικά, αλλά ταυτόχρονα δημιουργικά και ανατρεπτικά σκεπτόμενου, καινοτόμου, πιστού στις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, παγκόσμιου ενεργού πολίτη.
Πολύ σημαντική θα πρέπει να είναι και η συμβολή των πανεπιστημίων στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας. Η Κύπρος θα πρέπει να εξελιχθεί σε Διεθνές Κέντρο Παροχής Ανώτερης Εκπαίδευσης, υπηρεσιών τεχνολογίας/πληροφορικής και ιατρικού τουρισμού.
Η προσφορά ανώτατης/πανεπιστημιακής εκπαίδευσης αποτελεί ήδη έναν από τους κύριους συντελεστές του ΑΕΠ της Κύπρου, συμβάλλοντας σε αυτό με ποσοστό τουλάχιστον 5%. Η εκτίμηση είναι ότι μέχρι το 2024 το ποσοστό αυτό θα ανέλθει πάνω από το 7%, το οποίο μεταφράζεται σε 1.3 δισεκατομμύρια ευρώ και σε περισσότερες από 10,000 θέσεις εργασίας. Η συνεισφορά αυτή προέρχεται, μεταξύ άλλων, από τα δίδακτρα, τα έξοδα διαμονής των ξένων φοιτητών στην Κύπρο, τα ερευνητικά προγράμματα, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην εκπαίδευση και τις υποστηρικτικές υπηρεσίες. Η ανάπτυξη της περιοχής της πανεπιστημιούπολης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας είναι ενδεικτική της συνεισφοράς αυτής.
Παρόμοια συμβολή στο ΑΕΠ της χώρας μας θα πρέπει να έχει και ο Ιατρικός Τουρισμός. Η Υγεία, όπως και η Παιδεία, αποτελεί έναν τομέα με πολλές προοπτικές και ευκαιρίες. Παρατηρούμε ότι γίνονται ήδη μεγάλες επενδύσεις για δημιουργία νέων νοσοκομείων και αναβάθμιση των υφιστάμενων. Η ανάπτυξη των υπηρεσιών ιατρικής φροντίδας και η επένδυση στην παροχή υπηρεσιών υγείας και ευεξίας για την τρίτη ηλικία θα πρέπει να αποτελούν μέρος των στρατηγικών σχεδιασμών της οικονομίας της χώρας μας. Τέλος, η παροχή υπηρεσιών τεχνολογίας/πληροφορικής θα πρέπει να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο, προσφέροντας κίνητρα και σε άλλες μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες να εγκατασταθούν στην Κύπρο.
Τα πανεπιστήμια έχουν και εδώ να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο, προσφέροντας ακαδημαϊκά, ως επίσης, και επαγγελματικά μικρού κύκλου δια βίου μάθησης προγράμματα σπουδών, διοχετεύοντας έτσι στην αγορά εργασίας άρτια καταρτισμένους επαγγελματίες στους εν λόγω τομείς. Παράλληλα, η διάδραση των πανεπιστημίων με τους παρόχους υπηρεσιών θα βοηθήσει σημαντικά στην ποιοτική και καινοτόμο αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Το 2024 θα συνεχίσει, επομένως, να φέρνει τη χώρα μας ενώπιον προκλήσεων και προοπτικών. Επιβάλλεται η περαιτέρω στήριξη των πανεπιστημίων από την Πολιτεία έτσι ώστε μαζί να κτίσουμε ένα καλύτερο και βιώσιμο μέλλον.
Καθηγητής Φίλιππος Πουγιούτας Πρύτανη Πανεπιστημίου Λευκωσίας
