Κυριακή του Πάσχα και ξυπνήσαμε αρκετά απογοητευμένοι και ολίγον τρομοκρατημένοι, ψάχνοντας ασφαλείς γωνιές για να στήσουμε τη φουκού με τα κάρβουνα.

Η κίτρινη προειδοποίηση της Κρατικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΚΜΥ) ήταν σαφής: Έντονα καιρικά φαινόμενα στις πλείστες περιοχές του νησιού, μεγάλη ποσότητα βροχής σε λίγη ώρα, δυνατοί άνεμοι, πιθανή και πτώση χαλαζιού. Οι λειτουργοί των ΜΜΕ φρόντισαν με το ανάλογο ύφος να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στην προειδοποίηση. Κι εμείς είπαμε, εντάξει, θέλουμε τις βροχές αλλά τέτοια μέρα βρήκε ο καλός Θεός να μας τις στείλει, Κυριακή του Πάσχα που μας περιμένουν οι ανθισμένες αυλάδες των σπιτιών για όμορφες, παραδοσιακές συνάξεις; Τι να κάνεις, όμως, αυτοί που ξέρουν να προβλέπουν, είπαν, ελάλησαν και εξέδωσαν προειδοποιητική νότα. Άρα;

Ας δούμε λίγο τις γλωσσικές έννοιες: Προειδοποίηση σημαίνει την πράξη της ειδοποίησης για κάτι συνήθως δυσάρεστο, μάλλον ασυνήθιστο και μη αναμενόμενο, προτού αυτό συμβεί. Κίτρινη, πορτοκαλί και κόκκινη είναι οι τρεις χρωματικές διαβαθμίσεις των καιρικών συνθηκών, όταν ξεφεύγουν του συνηθισμένου και συνιστούν κίνδυνο. Όταν μία κρατική υπηρεσία εκδίδει προειδοποίηση για κάτι που θα επέλθει, έχει ως κύριο στόχο αυτή η προειδοποίηση να φθάσει στον πολίτη, από τον οποίον αναμένεται να της προσδώσει τη δέουσα σημασία, να λάβει τα μέτρα του, για να αποφύγει δυσάρεστα απρόοπτα. Επομένως, αφού οι προειδοποιήσεις εκδίδονται για έκτακτα, σοβαρής φύσεως περιστατικά, θα πρέπει να εκδίδονται με φειδώ και μόνο όταν τούτο είναι απολύτως αναγκαίο. Σε διαφορετική περίπτωση και προπαντός όταν η προειδοποίηση, λόγω συχνής και εν πολλοίς αδικαιολόγητης χρήσης, χάνει τη σημασία του έκτακτου, μη αναμενόμενου και ασυνήθιστου υπό τις περιστάσεις γεγονότος, παίρνει τη μορφή μιας συνηθισμένης διαδικασίας και αναποφεύκτως παύει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στον βαθμό που θα έπρεπε. Γίνεται, δηλαδή, άλλη μια συνηθισμένη ειδοποίηση που δεν εντυπωσιάζει σχεδόν κανένα. Αντιθέτως, μάλιστα, στην περίπτωση των έγχρωμων προειδοποιήσεων της ΚΜΥ που εκδίδονται δίκην νέας κλήρωσης λαχείου, άρχισαν εσχάτως να προκαλούν σκωπτικά σχόλια μεταξύ των πολιτών και να θυμίζουν τη γνωστή ιστορία του βοσκού του ψεύτη. Διότι, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, θα έλθει -δυστυχώς- η ώρα της πραγματικής προειδοποίησης, που όμως δεν θα γίνει πιστευτή από τους πολλούς.

Γιατί συνέβη αυτό; Θυμόμαστε ότι στο πρόσφατο παρελθόν συνέβη όντως στην Κύπρο μια θεομηνία με δυσάρεστες συνέπειες, για την οποία δεν υπήρξε καμία απολύτως προειδοποίηση, ο δε τότε (τέως πλέον) διευθυντής της προς τιμήν του παραδέχθηκε δημοσίως την αστοχία της ΚΜΥ και ζήτησε από τους πολίτες, ως όφειλε, συγγνώμη. Τι έγινε, όμως, στη συνέχεια; Επέβαλε μια νέα πολιτική, η οποία φαίνεται συνεχίζεται, με βάση την οποία εκδίδονται αβέρτα -κατά το δη λεγόμενον- κίτρινες ως επί το πλείστον προειδοποιήσεις, είτε αυτό δικαιολογείται, είτε όχι, με αποτέλεσμα αυτό που προαναφέρθηκε: Να μη γίνονται πιστευτές στον βαθμό που θα έπρεπε. Ο δε πολίτης, δικαιολογημένα κατά τη γνώμη μας, σχημάτισε την άποψη ότι τούτο γίνεται προφανώς για να είναι καλυμμένοι οι λειτουργοί της ΚΜΥ, μήπως και… Δεν ξεχνούμε και την περίπτωση άλλης «έγχρωμης» προειδοποίησης που τρομοκράτησε τον κόσμο, προκάλεσε πολυέξοδες κινητοποιήσεις διαφόρων κρατικών υπηρεσιών και επηρέασε τις τουριστικές περιοχές προκαλώντας διαμαρτυρίες από εστιάτορες και ξενοδόχους, χωρίς με κανένα τρόπο να επαληθευθεί.

Παίρνοντας, εν προκειμένω, ως παράδειγμα και την τελευταία περίπτωση της Κυριακής του Πάσχα, φαίνεται ότι ένα απλό δελτίο καιρού θα ήταν αρκετό αντί της κίτρινης προειδοποίησης. Ο γράφων δεν το αναφέρει αυτό, επειδή στη γειτονιά του υπήρξε μια σύντομη, ήπια νεροποντή χωρίς κάτι το ασυνήθιστο. Φρόντισε με μια σειρά τηλεφωνικών συνδιαλέξεων με άτομα σε διάφορες περιοχές της Κύπρου και με συναρμόδιες κρατικές υπηρεσίες να πληροφορηθεί ότι, ύστερα από μια σύντομη, ήπιας φύσης νεροποντή, ο καιρός «άνοιξε», ο ήλιος βγήκε ζεστός-ζεστός, οι άνθρωποι βγήκαν στις αυλές και απόλαυσαν μια όμορφη μέρα της Λαμπρής. Όπερ σημαίνει ότι ουδόλως αναγκαία ήταν η κίτρινη προειδοποίηση. Ρωτούμε, με την αναγκαία εκτίμηση, και τους λειτουργούς της ΚΜΥ που εξέδωσαν την προειδοποίηση: Ήταν, πιστεύετε, δικαιολογημένη;

Γνωρίζουμε, βέβαια, ότι ζούμε σε συνθήκες κλιματικής κρίσης, γεγονός που δυσκολεύει το έργο των προγνωστών του καιρού. Γνωρίζουμε, ακόμη, ότι και στον τόπο μας θα συμβαίνουν πρωτόγνωρα καιρικά φαινόμενα. Μα, ακριβώς γι’ αυτό ζητούμε από τους καθ’ ύλην αρμοδίους, οι οποίοι σπούδασαν το αντικείμενο, έχουν σύγχρονα επιστημονικά εργαλεία, έχουν άμεση πρόσβαση σε δορυφορικά και άλλα δεδομένα, να κάμνουν πιο ακριβείς προγνώσεις και να χρησιμοποιούν τις προειδοποιήσεις όποτε και όταν τούτο επιβάλλεται. Διαφορετικά, το ξαναλέμε, θα ακούουν οι πολίτες για κίτρινη, πορτοκαλί ή κόκκινη προειδοποίηση και δεν θα της προσδίδουν την ανάλογη σημασία.

*Δημοσιογράφος