Σε οικιστική ζώνη μετέτρεψαν την περιοχή του σπηλαίου της Παναγίας Χρυσοσπηλιώτισσας και η άδεια που παραχωρήθηκε για ανέγερση πρατηρίου πετρελαιοειδών, σε απόσταση περίπου 80 μέτρα, αποτελεί μέρος του προβλήματος αφού, ανά πάσα στιγμή, σχεδόν πάνω από το σπήλαιο είναι δυνατόν να κτιστούν σπίτια.
Οι εργασίες κατασκευής του πρατηρίου ανεστάλησαν κατά τη διάρκεια σύσκεψης του Επάρχου Λευκωσίας, του κοινοτάρχη, του ιερέα και του αιτητή και σήμερα μεταβαίνει επιτόπου λειτουργός του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης για «αυτοψία», αν και όπως ανέφερε στον «Φ» ο διευθυντής του Τμήματος κ. Κώστας Κωνσταντίνου, στην περιοχή ανοίχθηκε προ καιρού γεώτρηση για καταγραφή των δεδομένων (κραδασμοί, τυχόν μετακινήσεις κ.λπ.). Το Γεωλογικό θα ετοιμάσει μελέτη το συντομότερο δυνατό.
Όταν η περιοχή μετετράπη από γεωργική ζώνη σε οικιστική, ένα κομμάτι δεξιά του, πάνω από το σπήλαιο, είχε παραμείνει γεωργικό αλλά στην πορεία εντάχθηκε και αυτό στην οικιστική ζώνη. Σύμφωνα με πληροφορίες, η γη πάνω από τη Χρυσοσπηλιώτισσα δεν ανήκει μόνο σε κατοίκους της περιοχής αλλά και σε «ξένους» προς την περιοχή, οι οποίοι αγόρασαν γη για να την αξιοποιήσουν. Σημειώνεται, πως από την περιοχή θα περάσει και ο νέος αυτοκινητόδρομος Παλαιχωρίου. Στο πλαίσιο σχεδιασμού του δρόμου είχε εκπονηθεί μελέτη γύρω στο 1989 και μελετήθηκαν τα δεδομένα της περιοχής.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί, πως το Τμήμα Πολεοδομίας είχε διαφωνήσει με τη χωροθέτηση του πρατηρίου στο συγκεκριμένο σημείο αλλά ο ιδιοκτήτης υπέβαλε ιεραρχική προσφυγή και το Υπουργικό Συμβούλιο παρέκαμψε τη θέση της Πολεοδομίας, οπόταν εξεδόθη πολεοδομική άδεια. Στη συνέχεια μέσω του Επάρχου Λευκωσίας εξεδόθη η άδεια οικοδομής για ανέγερση του Πρατηρίου. Στην ανέγερση του πρατηρίου συμφώνησαν όλες οι εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αιτητής εργάζεται στην Επαρχιακή Διοίκηση, αλλά όπως μας υπεδείχθη, από τη στιγμή που το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την ιεραρχική προσφυγή και εξεδόθη πολεοδομική άδεια, η άδεια οικοδομής θα εκδιδόταν έτσι κι αλλιώς.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κινδυνεύει με κατάρρευση το σπήλαιο της Χρυσοσπηλιώτισσας
Ο ιερέας της εκκλησίας της Χρυσοσπηλιώτισσας, πατήρ Χαράλαμπος, εξέφρασε φόβους ότι οι εργασίες κατασκευής του πρατηρίου αλλά και οι μελλοντικές εργασίες για ανέγερση οικιών, θέτουν σε κίνδυνο το σπήλαιο. Διερωτήθηκε δε, πως είναι δυνατόν να εντάσσονται σε οικιστικές ζώνες περιοχές στις οποίες υπάρχουν μνημεία, χωρίς να προηγείται μελέτη για πιθανούς επηρεασμούς μνημείων.
Ο Έπαρχος Λευκωσίας κ. Μάριος Παναγίδης ανέφερε στον «Φ», πως αν το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης καταλήξει ότι θα επηρεαστεί το μνημείο, τότε θα ακυρωθεί η άδεια που εξεδόθη. Εξάλλου, όπως αφέθη να νοηθεί από λειτουργούς άλλης υπηρεσίας, είναι δυνατόν να εξεταστεί και το ενδεχόμενο επαναφοράς της περιοχής σε γεωργική, κάτι το οποίο συνεπάγεται κόστος για τον φορολογούμενο.
Ο κοινοτάρχης Δευτεράς κ. Νίκος Καλλής ανέφερε στον «Φ» πως, εικάζεται πως το πρόβλημα των δονήσεων προκλήθηκε επειδή στο πλαίσιο των εργασιών που διεξάγει ο ιδιοκτήτης του τεμαχίου για ευθυγράμμιση του χώρου χρειάστηκε να γεμίσουν με χώμα και σημεία στα οποία το έδαφος ήταν κοίλο σε βάθος μέχρι και δύο μέτρα, οπόταν χρησιμοποιήθηκε οδοστρωτήρας. Η δόνηση που προκαλούσε είχε ως αποτέλεσμα να πέφτουν και χώματα μέσα στο σπήλαιο.
Όσον αφορά τον πιθανό επηρεασμό του σπηλαίου από την ανέγερση οικοδομών στον βράχο πάνω ή πλησίον αυτού, μας ελέχθη ότι αν ληφθούν μέτρα και υπό προϋποθέσεις μπορεί να μην επηρεαστεί το μνημείο, αν και αυτό εξαρτάται και από τα κενά που υπάρχουν κάτω από το βράχο και το πόσο σκληρά είναι τα πετρώματα.
Οι Οικολόγοι με ανακοίνωση τους αναφέρουν πως μόνο ως εγκληματική μπορεί να χαρακτηριστεί η προσπάθεια ανέγερσης πρατηρίου πάνω από ένα από τα αρχαιότερα μνημεία της Κύπρου, το σπήλαιο της Παναγίας της Χρυσοσπηλιώτισσας στην Κάτω Δευτερά, και για αυτό εγγράφουν το θέμα στη Βουλή για συζήτηση.
Υποδεικνύουν επίσης πως η Χρυσοσπηλιώτισσα τελεί υπό την προστασία της UNESCO και απειλείται να κατεδαφιστεί με την πάροδο του χρόνου.
Παράλληλα οι Οικολόγοι καλούν το κράτος να προβεί αμέσως σε διαβήματα, προκειμένου να διασωθεί το σπήλαιο και η Μονή, καθώς αποτελούν μέρος της πολιτικής μας κληρονομιάς για τον πολιτισμό αλλά και την ιστορία της Κύπρου.