Η οικονομική κρίση και οι δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στον τόπο λόγω της πανδημίας τα τελευταία δύο χρόνια επηρέασαν σε κάποιο βαθμό την υλοποίηση των έργων που περιλαμβάνονται στην Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης των Ορεινών Κοινοτήτων, αφού εκτιμάται ότι υπό διαφορετικές συνθήκες περισσότερες δράσεις και έργα θα ολοκληρώνονταν ή θα βρίσκονταν σε εξέλιξη. 

Την περασμένη Τετάρτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, προήδρευσε, στο Προεδρικό Μέγαρο, ευρείας σύσκεψης για την ανάπτυξη των ορεινών κοινοτήτων. Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι υπουργοί Εσωτερικών, Γεωργίας, Υγείας, Μεταφορών, Δικαιοσύνης, ο υφυπουργός παρά τω Προέδρω, ο υφυπουργός Έρευνας και Καινοτομίας, ο επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων και υπηρεσιακοί παράγοντες.

Στη σύσκεψη αξιολογήθηκε η πορεία των προγραμμάτων και των σχεδίων που υλοποιούνται στα ορεινά, στο πλαίσιο των πολιτικών και των δράσεων που εντάσσονται στην Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Κατά τη συνάντηση, που έγινε υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και στην παρουσία όλων των εμπλεκόμενων υπουργών, ο επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, Κώστας Χαμπιαούρης, παρουσίασε τη γενική εικόνα της πορείας των 269 συνολικά δράσεων της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη γενική εικόνα που του παρουσιάστηκε, σύμφωνα με την οποία 197 από τις 269 δράσεις (ποσοστό 73%) έχουν υλοποιηθεί ή βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο υλοποίησης. Πρόκειται για σημαντικές δράσεις, που με την ολοκλήρωσή τους θα αλλάξουν σε μεγάλο βαθμό την εικόνα των ορεινών μας περιοχών. 

Μερικές σημαντικές δράσεις που υλοποιούνται αυτή την περίοδο είναι η αναβάθμιση της Πνευμονολογικής και Φυματιολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Τροόδους από το υπουργείο Υγείας με κόστος €5.283.000. Άλλο €1.200.000 θα κοστίσει η αναβάθμιση του Τμήματος Πρώτων Βοηθειών του Νοσοκομείου Τροόδους. Τα εν λόγω έργα, συνολικού ύψους €6.300.000, εμπίπτουν στον ευρύτερο σχεδιασμό για τον εκσυγχρονισμό και την αναδιοργάνωση του Συστήματος Υγείας, με στόχο την παροχή ποιοτικών ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών σε όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως του γεωγραφικού τόπου διαμονής τους.

Ένα από τα μεγάλα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι η αναβάθμιση του οδικού δικτύου Λεμεσός – Πολεμίδια – Παλώδια – Άλασσα – Σαϊττάς συνολικού κόστους €31.089.000. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η πρώτη φάση από τα Πολεμίδια στην Παλώδια. 

Στα μεγάλα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι και ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων και υποδομών στις ορεινές κοινότητες Τροόδους συνολικού κόστους €31.000.000. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η ολοκλήρωση του αρδευτικού έργου Σολέας. Το υπουργείο Γεωργίας με κονδύλι €2.540.000 δημιουργεί υποδομές για την κτηνοτροφία. Συγκεκριμένα στο πλαίσιο της εκπόνησης της Δήλωσης Πολιτικής για το Τρόοδος θα αξιολογηθούν οι υφιστάμενες κτηνοτροφικές ζώνες στο Τρόοδος και θα επαναπροσδιοριστεί η χωρική κατανομή τους με βάση τις τοπικές ανάγκες. Ανάλογα με τις ανάγκες αυτές θα ακολουθήσει ο απαιτούμενος πολεοδομικός – ρυμοτομικός σχεδιασμός για την ενεργοποίησή τους. 

Από χρηματοδοτικά προγράμματα του υπουργείου Ενέργειας για ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων έχει τεθεί ως στόχος να δοθούν 100 ενισχύσεις συνολικού κόστους €3.000.000 για ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων επιχειρήσεων σε ορεινές κοινότητες. Επίσης, προωθείται η υιοθέτηση και εφαρμογή των θεσμών των ενεργειακών κοινοτήτων και Virtual Net Metering συνολικού κόστους €6.000.000.

Το υφυπουργείο Τουρισμού έχει στη διάθεσή του κονδύλι ύψους €8.000.000 για την ενίσχυση τουριστικών επιχειρήσεων. Περαιτέρω, το υφυπουργείο Τουρισμού έχει στη διάθεσή του κονδύλι €2.535.000 για τη δημιουργία Πύλης του Βουνού, με την ετοιμασία των διαδρομών και των σταθμών, του στόλου και των απαραίτητων υποδομών της, όπως και τη διαμόρφωση σχεδίου προβολής και δράσης για την προώθηση της Πύλης του Βουνού. 

Βιοτεχνική στην περιοχή Λινού κόστους €2.000.000 προωθεί το υπουργείο Εσωτερικών. Το ίδιο υπουργείο έχει στη διάθεσή του κονδύλι €1.000.000 για την ωρίμανση και υλοποίηση υποδομών σχεδίων δράσης μουσείων, μνημείων, κέντρων πληροφόρησης και πολιτιστικών χώρων και δικτύου πολυκέντρων κοινωνικής πρόνοιας εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης.

Τη λειτουργία περικέντρων κοινωνικής πρόνοιας κόστους €1.000.000 προωθεί το υπουργείο Εργασίας. 

Το υπουργείο Παιδείας προωθεί τεχνική και επαγγελματική σχολή εκπαίδευσης και κατάρτισης Ομόδους, με τη δημιουργία δύο νέων κλάδων σπουδών (οινοποιία –αμπελουργία, τυροκομία – γαλακτοκομία) με κονδύλι €703.000. 

Έργα προτεραιότητας προς υλοποίηση

Κατά τη συνάντηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπέδειξε, σε συνεννόηση με τον επίτροπο και τους αρμόδιους υπουργούς, κάποια εμβληματικά έργα, στα οποία θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα και έδωσε σαφείς οδηγίες, ώστε να προχωρήσουν χωρίς καθυστερήσεις. Ανάμεσα στα έργα αυτά περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα:

1. Δημιουργία Προπονητικού Κέντρου Υψηλού Αθλητισμού στον Πρόδρομο (υπουργείο Παιδείας).

2. Αναβάθμιση Αθλητικού Κέντρου «Γλαύκος Κληρίδης» στον Αγρό (υπουργείο Παιδείας).

3. Επανεξέταση της πολιτικής παροχής επιδόματος στις ορεινές περιοχές και σε περιοχές με υψόμετρο κάτω των 600 μέτρων (υπουργείο Εσωτερικών).

4. Λειτουργία Κλάδου Γεωπονίας στην Αγροτική Τεχνική Σχολή στη Γαλάτα (υπουργείο Παιδείας).

5. Δημιουργία Λαϊκής Αγοράς στον Καρβουνά (υπουργείο Γεωργίας).

6. Δημιουργία Ελικοδρομίου στη Λινού (υπουργείο Μεταφορών, υπουργείο Δικαιοσύνης).

7. Δημιουργία σταθμού Ασθενοφόρων στον Κάμπο (υπουργείο Υγείας). 

8. Στελέχωση σταθμού Ασθενοφόρων στον Πεδουλά (υπουργείο Υγείας). 

9. Δημιουργία Πυροσβεστικού Σταθμού στον Πεδουλά (υπουργείο Δικαιοσύνης).

10. Νοσοκομείο Τροόδους (υπουργείο Υγείας).

11. Δημιουργία Βιοτεχνικής περιοχής στη Λινού (υπουργείο Εσωτερικών).

Τη Δευτέρα η παρουσίαση έργων και δράσεων

Την ερχόμενη Δευτέρα, στις 11:30 π.μ., ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παρουσιάσει μαζί με τους καθ’ ύλην αρμόδιους Υπουργούς και τον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, αναλυτικά, τα έργα και τις δράσεις, αλλά και τη μέχρι τώρα πορεία της εθνικής στρατηγικής για την ανάπτυξη των ορεινών κοινοτήτων. Η Εθνική Στρατηγική Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, η πρώτη στην Ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας για ανάπτυξη των ορεινών περιοχών, δεν παραμένει στατική, αλλά συνεχώς εμπλουτίζεται με νέα προγράμματα και δράσεις.

Δράσεις θεσμικού χαρακτήρα

Στη συνάντηση συζητήθηκαν δράσεις που έχουν θεσμικό χαρακτήρα και αφορούν όλα τα υπουργεία/υφυπουργεία: ● Εκπόνηση Διάγνωσης και Επιχειρησιακού Προγράμματος για επέκταση της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων Τροόδους ● Εκπόνηση και έγκριση νέας Δήλωσης Πολιτικής Τροόδους ● Θέσπιση της αρχής της ορεινότητας και της πολιτικής ορεινών περιοχών της Κυπριακής Δημοκρατίας ● Διεξαγωγή μελέτης για ετοιμασία Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Περιοχής Τηλλυρίας ● Ετοιμασία Νομοσχεδίου για το Επισκέψιμο – Πολυλειτουργικό Αγρόκτημα ● Εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ● Νομοσχέδιο για αναγνώριση της Οικοτεχνίας.