Ο υπουργός Μεταφορών θα μπορεί με διάταγμα να καθορίζει περιοχές στις οποίες θα μπορούν να εισέρχονται μόνο οχήματα μηδενικών εκπομπών ρύπων, ενώ παράλληλα θα μπορεί να καθορίσει ημερομηνία πέραν της οποίας δεν θα επιτρέπεται η εγγραφή οχημάτων καθορισμένων κατηγοριών που δεν πληρούν τις προδιαγραφές αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Τα πιο πάνω αποτελούν μόνο μέρος δραστικών μέτρων τα οποία προνοούνται σε νομοσχέδιο το οποίο αποβλέπει στη μείωση των Ατμοσφαιρικών Ρύπων και Αερίων του Θερμοκηπίου που Προέρχονται από τις Οδικές Μεταφορές.

Πρόσωπο που ορίζεται ειδικά από τον υπουργό Μεταφορών δύναται, με βάση νομοσχέδιο, να σταματά οποιοδήποτε όχημα, να εισέρχεται σε αυτό και να διενεργεί έλεγχο, ενώ παράλληλα θα μπορεί να ελέγχει και οποιαδήποτε έγγραφα, άδειες, στοιχεία, βιβλία, φορτίο, εξοπλισμό ή συσκευή, που μεταφέρονται ή που βρίσκονται σε αυτό.

Εξάλλου, μέλος της Αστυνομίας ή Επόπτης, εφόσον διαπιστώσει παράβαση των διατάξεων των Διαταγμάτων που εκδίδονται με βάση την προωθούμενη νομοθεσία, μπορεί να ακινητοποιεί οποιοδήποτε όχημα, να προβαίνει σε καταγγελία της διαπιστούμενης παράβασης και να δίνει εντολή στον οδηγό του οχήματος να το οδηγήσει αμέσως σε σημείο ή περιοχή στην οποία η διακίνηση του οχήματος δεν συνεπάγεται παράβαση των Διαταγμάτων.

Πρόσωπο, το οποίο οδηγεί όχημα ή έχει τον έλεγχο τέτοιου οχήματος σε οποιονδήποτε δρόμο ή άλλο δημόσιο χώρο, όπου απαγορεύεται η διακίνηση ρυπογόνων οχημάτων, είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης για χρονικό διάστημα, που δεν υπερβαίνει τα δύο έτη ή/και σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €10.000.

Με βάση το νομοσχέδιο, στο υπουργικό διάταγμα μπορεί να περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα μέτρα:

> Καθορισμός περιοχών ή οδών χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών ρύπων.

> Απαγόρευση, σε συγκεκριμένες περιοχές ή οδούς ή σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες, της διακίνησης οχημάτων καθορισμένων κατηγοριών που κινούνται με συμβατικά καύσιμα (βενζίνη/πετρέλαιο) και δεν πληρούν τις προδιαγραφές αντιρρυπαντικής τεχνολογίας ή/και τα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που καθορίζονται.

> Καθορισμός ημερομηνίας, πέραν της οποίας δεν θα επιτρέπεται η εγγραφή οχημάτων καθορισμένων κατηγοριών που δεν πληρούν τις προδιαγραφές αντιρρυπαντικής τεχνολογίας ή/και τα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που καθορίζονται από τον υπουργό Μεταφορών.

> Καθορισμός μεταφορικών δραστηριοτήτων οι οποίες θα διενεργούνται αποκλειστικά με οχήματα μηδενικών εκπομπών ή πολύ χαμηλών εκπομπών. 

> Καθορισμός περιοχών ή οδών η χρήση των οποίων θα επιτρέπεται μόνο μετά από χρέωση, ανάλογα με τις προδιαγραφές αντιρρυπαντικής τεχνολογίας ή/και τα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) του οχήματος με το οποίο γίνεται η χρήση.

> Καθορισμός ειδικών κυκλοφοριακών ρυθμίσεων σε συγκεκριμένες περιοχές ή οδούς σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες.

Στην προωθούμενη νομοθεσία (ο περί του Καθορισμού Ειδικών Μέτρων για Μείωση των Ατμοσφαιρικών Ρύπων και Αερίων του Θερμοκηπίου που Προέρχονται από τις Οδικές Μεταφορές Νόμος του 2021) προνοείται επίσης ότι στις περιοχές ή οδούς χαμηλών εκπομπών επιτρέπεται μόνο η διακίνηση οχημάτων πολύ χαμηλών εκπομπών, με προδιαγραφές αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.

Παράλληλα, καθορίζεται πως το όριο ταχύτητας οποιουδήποτε οχήματος δεν μπορεί να καθορίζεται πέραν των 25 χιλιομέτρων ανά ώρα. Η διακίνηση οχημάτων στις περιοχές αυτές θα επιτρέπεται μόνο στις μέρες και ώρες που καθορίζονται από τον υπουργό Μεταφορών.

Στις περιοχές και οδούς χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών θα επιτρέπεται, υπό προϋποθέσεις, η διακίνηση οχημάτων κατηγορίας Μ1, Ν1 και L που δεν είναι πολύ χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών και κατέχονται από μόνιμα διαμένοντες στις περιοχές ή οδούς αυτούς. 

Στην προωθούμενη νομοθεσία προβλέπεται, επίσης, πως στις περιοχές και οδούς χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών επιτρέπεται η διακίνηση οχημάτων κατηγορίας Ν1, Ν2, L6e-BU και L7e-CU, που δεν είναι πολύ χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών, μόνο για σκοπούς παράδοσης προϊόντων σε μέρες και ώρες που καθορίζει ο Υπουργός (με σχετικό διάταγμα) μετά από συνεννόηση με την οικεία τοπική Αρχή. Ο Υπουργός δύναται, στο ίδιο Διάταγμα, να καθορίζει τις προδιαγραφές αντιρρυπαντικής τεχνολογίας που πρέπει να διαθέτει όχημα για να επιτρέπεται να χρησιμοποιείται. 

Παροχή κινήτρων για επηρεαζόμενους

Εξαιρέσεις από τις πρόνοιες των Διαταγμάτων που εκδίδονται με βάση τον προτεινόμενο Νόμο 

Στις περιοχές και οδούς χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών επιτρέπεται, μετά από έγκριση της οικείας τοπικής Αρχής (στην οποία θα καθορίζεται η χρονική περίοδος ή/και η μέρα και ώρα) η διακίνηση και χρήση οχημάτων οποιασδήποτε κατηγορίας χωρίς αυτά να είναι μηδενικών ή πολύ χαμηλών εκπομπών, για σκοπούς διεκπεραίωσης εργασιών εντός της περιοχής ή της οδού, όπως κατασκευαστικές εργασίες ή εργασίες και υπηρεσίες αποχετεύσεων, αντιπλημμυρικής προστασίας, ύδρευσης, συντήρησης των δικτύων αερίου και ηλεκτρισμού, συντήρησης και ελέγχου του οδικού δικτύου, κατ’ οίκον συλλογής των οικιακών απορριμμάτων και διάθεσης αυτών, υπηρεσίες τηλεφωνίας, ραδιοφωνικής και τηλεοπτικής εκπομπής καθώς και υπηρεσίες που παρέχονται από ειδικά οχήματα μεταφοράς χρημάτων ή/και τιμαλφών.

Στο νομοσχέδιο αναφέρεται, πως εφόσον ο υπουργός Μεταφορών καθορίσει περιοχή ή οδό χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών φροντίζει ώστε: 

(α) Να παρέχονται ειδικά κίνητρα για τους μόνιμα διαμένοντες και για πρόσωπα που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην περιοχή ή οδό αυτή, για την αγορά οχημάτων πολύ χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών, ανάλογα με την περίπτωση.

(β) Να εγκαθίσταται κατάλληλος εξοπλισμός ή/και να γίνονται τα κατάλληλα έργα και διευθετήσεις στην περιοχή ή οδό αυτή, για την αποτελεσματική λειτουργία τους, περιλαμβανομένης της δωρεάν εγκατάστασης, όπου απαιτείται, ειδικών εξοπλισμών ή σημάνσεων στα οχήματα των μόνιμα διαμενόντων για την εύκολη πρόσβασή τους στους χώρους διαμονής τους.

Οι πρόνοιες των Διαταγμάτων που εκδίδονται με βάση τον προτεινόμενο Νόμο δεν ισχύουν για την Αστυνομία, τις ένοπλες δυνάμεις, τις υπηρεσίες πολιτικής άμυνας, την πυροσβεστική υπηρεσία και τα ασθενοφόρα οχήματα, όταν η μεταφορά πραγματοποιείται ως συνέπεια της αποστολής τους.