Πρόταση η οποία εμπεριέχει μια νέα Συνθήκη για την Κύπρο επεξεργάζεται ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε, την οποία έχει συζητήσει με διάφορές πλευρές εντός και εκτός Κύπρου. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ» και σύμφωνα με τη συζήτηση που αναπτύχθηκε τη Δευτέρα στο Εθνικό Συμβούλιο, αυτό που ετοιμάζει ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ για το Κυπριακό είναι μια νέα Συνθήκη Εγκαθίδρυσης και Εφαρμογής (Treaty of Establishment and Implementation).

Ουσιαστικά θα αποτελεί τη Συνθήκη πάνω στην οποία θα στηριχθεί η νέα κατάσταση πραγμάτων στην Κύπρο από την πρώτη ημέρα εφαρμογής της λύσης.

Εάν η πρόταση αυτή υιοθετηθεί, τότε η Κυπριακή Δημοκρατία παύει να υφίσταται και επανεμφανίζεται σε περίπτωση αποτυχίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
● Διπλωματικός πυρετός για Κυπριακό αυτή την εβδομάδα
● Τσαβούσογλου: Βλέπουμε την Κραν Μοντάνα ως τελική διάσκεψη
● «Τέλος του παιχνιδιού» η Γενεύη λέει ο Άιντε
● Τα ηνία στους Βρετανούς για το Κυπριακό

Πιο συγκεκριμένα, οι πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι η πρόταση Άιντε περιλαμβάνει μέσα στη Συνθήκη και ρήτρα που λέει πως σε περίπτωση κατάρρευσης της λύσης, τότε οι Ελληνοκύπριοι επιστρέφουν πίσω στην Κυπριακή Δημοκρατία και οι Τουρκοκύπριοι στο ψευδοκράτος. Όχι όμως υπό τη σημερινή του μορφή, αλλά κάτω από μια νέα τάξη πραγμάτων που το θέλει αναγνωρισμένο.

Ουσιαστικά πρόκειται για πρόταση η οποία προνοεί ένα «βελούδινο διαζύγιο», το οποίο αφήνει όφελος στους Τουρκοκύπριους, ενώ την ίδια ώρα επικρέμεται ως απειλή για τους Ελληνοκύπριους η περίπτωση «αναγνώρισης του ψευδοκράτους». 

Το τελευταίο διάστημα σημειώνεται από μερίδα πολιτικών αρχηγών ότι η νέα συμφωνία δεν θα πρέπει καθ’ οιονδήποτε τρόπο να περιλαμβάνει μονομερή επεμβατικά δικαιώματα από μέρους της Τουρκίας.

Αναφορά όχι τυχαία, καθώς φαίνεται να καταβάλλεται προσπάθεια ώστε η νέα Συνθήκη να μην εμπεριέχει το δικαίωμα της μονομερούς επέμβασης.

Όμως γι’ αυτό θα υπάρχει ένα αντίτιμο που θα είναι η διατήρηση αγημάτων από Ελλάδα (950 στρατιώτες) και Τουρκία (750 στρατιώτες) τα οποία θα είναι κάτω από την ομπρέλα πολυεθνικής δύναμης για παροχή ασφάλειας στο νησί από εξωτερικούς κινδύνους.

Ο κ. Άιντε, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει αναφέρει σε αρκετούς συνομιλητές του πως το υφιστάμενο σύστημα Ασφάλειας /Εγγυήσεων δεν μπορεί να συνεχίσει και ότι θα πρέπει να αντικατασταθεί. Σημειώνοντας την ίδια ώρα ότι για να γίνει κατορθωτό να αντικασταταθεί το υφιστάμενο σύστημα θα πρέπει να υπάρξει ένα καινούργιο. 

Διαβεβαιώσεις Αναστασιάδη

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», κατά τη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, υπεραμύνθηκε των χειρισμών του τονίζοντας ότι η τακτική που ακολούθησε, πέτυχε να τεθεί σε προτεραιότητα το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων.

Τόνισε ενώπιον της πολιτικής ηγεσίας πως οι Τουρκοκύπριοι θα πρέπει να αντιληφθούν ότι οι Ελληνοκύπριοι «δεν πρόκειται να αποδεχθούν να διαλύσουν το κράτος τους χωρίς να διασφαλίζονται κάποια πράγματα», όπως για παράδειγμα να βρεθεί σύστημα ασφάλειας.

Ο ΠτΔ δεν αναμένει ότι η Τουρκία θα εμφανιστεί διαλλακτική από την πρώτη ημέρα της Διάσκεψης. Το ερώτημα είναι εάν θα υπάρξει μεταβολή της τουρκικής στάσης στη συνέχεια της Διάσκεψης.

Επιπρόσθετα, δεν έχει ξεκαθαρίσει εάν η Διάσκεψη θα ξεκινήσει (λαμβανομένου υπόψη ότι είναι συνέχεια αυτής του Γενάρη) με την ίδια σύνθεση και με τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις να εκπροσωπούνται σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.

Το έγγραφο Άιντε

Μέχρι την Τετάρτη αναμένεται το έγγραφο να είναι έτοιμο για να δοθεί στα ενδιαφερόμενα μέρη για μελέτη και παρατηρήσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», την Τετάρτη ο διαπραγματευτής της ε/κ πλευράς, Ανδρέας Μαυρογιάννης, θα έχει επαφές με τα πολιτικά κόμματα για να τα ενημερώσει επί του περιεχομένου του εγγράφου.

Από τα κόμματα θα ακούσει παρατηρήσεις, καθώς ο κ. Άιντε έχει ενημερώσει τις πλευρές να στείλουν τα σχόλιά τους μέχρι το τέλος της εβδομάδας. Στόχος του κ. Άιντε είναι το έγγραφό του να είναι έτοιμο πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντάνα στις 28 Ιουνίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες μας το συγκεκριμένο κείμενο δεν θα περιλαμβάνει τις θέσεις που κατέθεσαν οι πλευρές στο Μοντ Πελεράν 3 (δηλαδή η πενταμερής συνάντηση τεχνοκρατών) του περασμένου Ιανουαρίου. Θα περιέχει γενικές διατυπώσεις αλλά όχι προτάσεις, λύσεις και εισηγήσεις, αφήνοντας «περιθώριο» στις πλευρές για να το συζητήσουν στις 28 Ιουνίου.