Μία ασυνήθιστη εικόνα αντίκρισαν όσοι ήταν παρόντες σήμερα το πρωί στη μαρίνα Λεμεσού. Ήταν ο μικρός πλους ανάμεσα στα κότερα και τα ιστιοφόρα του γνωστού αρχέγονου πειραματικού σκάφους ΚΕΡΥΝΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, το δεύτερο στη σειρά ομοίωμα του αρχαίου καραβιού (4ος αι. π.Χ.), που ανακαλύφθηκε από τον Ανδρέα Καριόλου το 1965 στην κατεχόμενη σήμερα Κερύνεια. 

Μετά τη συμμετοχή του στις εκδηλώσεις του φεστιβάλ «Θάλασσα 2021», που διοργάνωσαν το Σάββατο 23 Οκτωβρίου το Υφυπουργείο Ναυτιλίας και ο Δήμος Λεμεσού και έλαβε χώρα στο Παλιό Λιμάνι Λεμεσού, το ιστορικής σημασίας και συμβολικό για την Κύπρο ιστιοφόρο, έπρεπε να επιστρέψει με ρυμούλκηση στη μόνιμη θέση του στη μαρίνα Λεμεσού.

.

.

 

Είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε από κοντά τον τρόπο χειρισμού ενός τέτοιου σκάφους, που όπως μας διαβεβαίωσε ο κυβερνήτης Γιώργος Παφίτης, δεν διαφέρει από τους χειρισμούς των ναυτικών της αρχαιότητας. Ήταν η διαδικασία της πρόσδεσης και της ρύθμισης του ύψους της αντένας με το τυλιγμένο πανί από τα τρία μέλη του πληρώματος, που εκτός από τον κυβερνήτη ήταν οι Γλαύκος Καριόλου (υποκυβερνήτης – αντιπρόεδρος Ναυτικού Ομίλου Κερύνειας, πρώην δήμαρχος Κερύνειας) και Χαράλαμπος Χαραλάμπους (ναύτης α – αντιναύαρχος εν αποστρατεία). 

.

.

.

 

.

Όπως εξήγησε στο philenews o Γλαύκος Καριόλου, έπρεπε στο τέλος να σηκώσουν ελάχιστα την κεραία (το μακρύ λεπτό ξύλο που κρέμεται κάθετα στο κατάρτι και φέρει το πανί) και να τη στρέψουν ανάποδα, διότι το ξύλο της λύγισε από το βάρος του πανιού. Με αφορμή αυτή τη συζήτηση μάς μίλησε και για τα 10 σχοινιά που κρέμονται από την κεραία, τους συστολείς. Είναι πέντε στη μία πλευρά και πέντε στην άλλη, βοηθώντας στο να παίρνει το πανί το επιθυμητό από τον κυβερνήτη σχήμα.

.

.

 

.

Όπως τα «πιστόνια της μηχανής»

«Όμως το ενδιαφέρον μέρος της ‘μηχανής’ αυτού του καραβιού είναι οι μολύβδινοι δακτύλιοι που είναι ραμμένοι πάνω στο πανί βοηθώντας στο ανέβασμα-κατέβασμα του πανιού με τα σχοινιά», τόνισε ο κ. Καριόλου. «Είναι τα ‘πιστόνια της μηχανής’», είπε χαρακτηριστικά, χρησιμοποιώντας λεξιλόγιο από τη σύγχρονη μηχανολογία. «Στο αρχαίο ναυάγιο της Κερύνειας οι αρχαιολόγοι βρήκαν 167 μολύβδινους δακτυλίους».

.

.

Καθέλκυση – Ολυμπιακοί της Αθήνας

Η καθέλκυση του ΚΕΡΥΝΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ έγινε στις 10 Νοεμβρίου 2002 και ήταν ο πρώτος στόχος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Κερύνεια – Χρυσοκάβα, που ιδρύθηκε την ίδια χρονιά, μετά από τις προσπάθειες και τη στήριξη ιδρυτικών μελών του Ναυτικού Ομίλου Κερύνειας, του Δήμου Κερύνειας, καθώς επίσης και αποδήμων Κερυνειωτών και προπάντων φίλων της Κερύνειας από την Αμερική και την Ευρώπη. Κατασκευάστηκε σαν αποτέλεσμα της αδυναμίας χρήσης του προηγούμενου ιστορικού ομοιώματος του αρχαίου καραβιού της Κερύνειας, του «ΚΕΡΥΝΕΙΑ 2, λόγω της φθοράς που υπέστη (σήμερα βρίσκεται στο μουσείο «ΘΑΛΑΣΣΑ» της Αγίας Νάπας, ενώ έγινε απεικόνιση στο χαρτονόμισμα £20 της Δημοκρατίας, σε σειρά γραμματοσήμων, στο έμβλημα του Χ.Α.Κ, τηλεφωνικές κάρτες, κ.λπ.).

Ο Χαράλαμπος Χαραλάμπους θυμάται και μας μιλά για τη ναυπήγησή του στο καρνάγιο Λεμεσού, τονίζοντας ότι καθώς το συναρμολογούσανε είχανε στο πίσω μέρος του μυαλού τους τη συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, όπως και έγινε. Τον Απρίλιος και τον Μάϊο του 2004 έγινε επιστημονικά καταμετρούμενη αυτόνομη πλεύση, από την Κύπρο προς την Ελλάδα, σε συνδυασμό με τη μεταφορά κυπριακών χάλκινων ταλάντων και άλλων δώρων της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τον Δήμο Αθηναίων και την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας, για τους Ολυμπιακούς αγώνες.

.

.

«Το ΚΕΡΥΝΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ως ομοίωμα του αρχαίου καραβιού της Κερύνειας κατασκευάστηκε με μεγαλύτερη ακρίβεια, συγκρινόμενο με το ΚΕΡΥΝΕΙΑ – 2, μετά από διορθώσεις του ειδικού επιστήμονα Dick Steffy, επιτυγχάνοντας έτσι απεριόριστες ερευνητικές δυνατότητες», τόνισε ο κ. Χαραλάμπους. «Για παράδειγμα είναι πιο ψηλό κατά 40 περίπου εκατοστά».

 

 

 

Η σημασία του

«Το ΚΕΡΥΝΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, όπως και πριν το ΚΕΡΥΝΕΙΑ-2, θεωρείται μεγάλης σημασίας για την Κύπρο, αφού τόσο το Κράτος όσο και άλλοι κυπριακοί και ευρωπαϊκοί οργανισμοί και πανεπιστήμια, φοιτητές, επιστήμονες, ερευνητές έχουν στη διάθεσή τους το εξαιρετικά σημαντικό αυτό εργαλείο για έρευνες, εκπαίδευση, πειραματικούς πλόες, προγράμματα προβολής, είτε για φιλοξενία διακεκριμένων ατόμων, είτε για οποιοδήποτε άλλον σκοπό που έχει ως στόχο να προσφέρει κάτι σημαντικό στην Κυπριακή Δημοκρατία», είπε ο κ. Καριόλου.

Οι προγραμματισμένοι στόχοι και σκοποί της ναυπήγησης του αρχέγονου σκάφους ΚΕΡΥΝΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ περιελάμβαναν:

• Συμπλήρωση πρακτικής  εκπαίδευσης πληρωμάτων μέχρι τον Ιανουάριο του 2004

• Απρίλιος – Μάϊος 2004. Προγραμματισμός και εκτέλεση επιστημονικά καταμετρούμενης αυτόνομης πλεύσης, από την Κύπρο προς την Ελλάδα, σε συνδυασμό με τη μεταφορά Κυπριακών χάλκινων ταλάντων και άλλων δώρων της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τον Δήμο Αθηναίων και την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας, για τους Ολυμπιακούς αγώνες  ΑΘΗΝΑ 2004

• Διάθεση του σκάφους σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, μεγάλες εκθέσεις και άλλες συναφείς δραστηριότητες είτε στην Κύπρο είτε στο εξωτερικό  με στόχο την προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς

.

.

• Ο ελλιμενισμός και η παρουσία του σκάφους ως μέρους της ζωής του αρχαίου λιμένα Αμαθούντας. Η πρόσδεσή του στην προγραμματιζόμενη  αποβάθρα στα ίχνη του αρχαίου κρηπιδώματος του λιμένα Αμαθούντας και η διοργάνωση ενημερωτικών και εκπαιδευτικών πλεύσεων από το σημείο αυτό

• Η χρησιμοποίηση του σκάφους στα  Διεθνή Συνέδρια «MARITIME CYPRUS»

• Η αξιοποίησή του ως κύριας πλατφόρμας των ετήσιων εκδηλώσεων της  Κερυνειώτικης παραδοσιακής γιορτής του κατακλυσμού. Η ευρύτατη χρησιμοποίησή του από όλα τα Κερυνειώτικα οργανωμένα σύνολα και σύνολα Φίλων της Κερύνειας σε πολιτιστικές, εκπαιδευτικές εκδηλώσεις μνήμης και υπόμνησης

• Η συστηματική και προγραμματισμένη διάθεση του σκάφους και των πληρωμάτων του στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, για σκοπούς εκπαιδευτικών παρουσιάσεων, μαθημάτων, θαλάσσιων γνωσιολογικών εκδρομών, διαλέξεων και επιδείξεων ναυτικής τέχνης και κουλτούρας σε σχολεία: νηπιαγωγεία, δημοτικά και λύκεια

• Η χρησιμοποίηση του σκάφους κάθε χρόνο, με στόχο την περισυλλογή χρημάτων για το Ραδιομαραθώνιο και άλλες Αντικαρκινικές και Φιλανθρωπικές οργανώσεις με τη συμμετοχή στο σκάφος παιδιών με ειδικές ανάγκες μαζί με το κανονικό πλήρωμα του σκάφους

• Η διάθεση του σκάφους και του πληρώματός του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και σε άλλα Κυπριακά και ξένα Πανεπιστήμια και Εκπαιδευτικά Ιδρύματα για  την διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων σε θέματα αρχαίων μεθόδων ναυσιπλοΐας,  χειρισμού ιστίων κλπ.

• Η χρησιμοποίησή του από οργανωμένες ομάδες παιδιών και ενηλίκων της Ομογένειας σε Αμερική, Ευρώπη, Αυστραλία, Αφρική κ.ά.

.

 

.

 

• Η διάθεση του σκάφους σε κυπριακούς και ξένους οργανισμούς για σκοπούς προβολής, διαφήμισης και κινηματογράφησης μέσα σε στενά και προκαθορισμένα πλαίσια πολιτισμικής χροιάς

• Η διάθεση του σκάφους για σκοπούς επιστημονικού τουρισμού και τουρισμού ειδικών ενδιαφερόντων από το Υφυπουργείο Τουρισμού και παρεμφερή  Υπουργεία και Κρατικές ή Ευρωπαϊκές Αρχές

• Η συμμετοχή και χρησιμοποίηση του σκάφους σε οποιαδήποτε δραστηριότητα που μπορεί να συνεισφέρει στην επανένωση της διαμελισμένης Κύπρου και επανασύνδεση όλων χωρίς εξαίρεση των Κυπρίων. Κατά συνέπεια η αξιοποίησή του στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του Κοινοτικού κεκτημένου σε ολόκληρη την Κύπρο και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τους νόμιμους κατοίκους της Επαρχίας Κερύνειας και όλων γενικά των Προσφύγων και Εκτοπισμένων Κυπρίων στο σύνολό τους, ανεξαρτήτως θρησκείας ή καταγωγής.

Σήμερα το ΚΕΡΥΝΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ φιλοξενείται από τη Μαρίνα Λεμεσού σε περίοπτη θέση ελλιμενισμού, όπου μπορεί το κοινό να το θαυμάσει.