Τις δυνατότητες που προσφέρει η διαστημική τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) θα χρησιμοποιήσουν για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, o Κυπριακός Οργανισμός Εξερεύνησης Διαστήματος (CSEO) και το Κυπριακό Ινστιτούτο για τη Θάλασσα και τη Ναυτιλία (CMMI).
Οι δύο οργανισμοί υπέγραψαν Μνημόνιο Συναντίληψης με σκοπό, όπως ανακοίνωσαν, τη χρήση και ανάπτυξη διαστημικών και θαλάσσιων τεχνολογιών για έρευνα και κοινές δράσεις στους τομείς της γαλάζιας οικονομίας.
Όπως αναφέρουν οι προηγμένες διαστημικές τεχνολογίες προσφέρουν τη δυνατότητα παρακολούθησης των επίγειων καιρικών συνθηκών σε μεγάλες εκτάσεις, καθώς και τη γνωστοποίηση ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, περιβαλλοντικών καταστροφών και δεικτών που αφορούν στη θαλάσσια ζωή και την υγεία της. «Απώτερος σκοπός είναι η προστασία του άμεσου μας περιβάλλοντος, η δημιουργία βέλτιστων πρακτικών και η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης», σημειώνουν CSEO και CMMI.
Μιλώντας στον «Φ» ο διευθύνων Σύμβουλος του CMMI, Ζαχαρίας Σιόκουρος, εξήγησε πως θ’ αξιοποιηθούν δορυφόροι χαμηλής τροχιάς προκειμένου να συλλεχθούν πληροφορίες για το θαλάσσιο περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. «Σε μεγάλο βαθμό η κλιματική αλλαγή επηρεάζεται από τον ωκεανό, αφού οι θάλασσες έχουν ρυθμιστικό ρόλο στη θερμοκρασία του πλανήτη. Άρα όταν μπορείς να παρατηρήσεις το τι γίνεται στον ωκεανό, σου δίνει τη δυνατότητα να λαμβάνεις προειδοποιήσεις, αλλά και μέτρα αποτροπής κάποιων μετατροπών που συμβαίνουν».
Παρά το γεγονός πως η χώρα μας έχει πολύ μεγάλη ΑΟΖ, δεν διαθέτει, όπως είναι γνωστό, ερευνητικά σκάφη στην ανοικτή θάλασσα. Μεγάλο κομμάτι αυτού του κενού, σύμφωνα με τον κ. Σιόκουρο, θα καλυφθεί από τα δεδομένα που θα συλλέγονται από τους δορυφόρους χαμηλής τροχιάς. «Θα μπορέσουμε συνδυάζοντας τις υποδομές των δύο οργανισμών να κάνουμε καλύτερες παρατηρήσεις στη θάλασσα και να επαληθεύουμε τις προβλέψεις μας, χρησιμοποιώντας εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης.
Οι υποδομές των δύο οργανισμών θα τεθούν στη διάθεση ολόκληρου του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας της Κύπρου, της ευρύτερης περιοχής αλλά και της Ευρώπης. Θεωρούμε πως αυτός είναι και ο ρόλος μας ως Κέντρα Αριστείας. Να συνδέουμε την έρευνα και την επιστήμη με τη βιομηχανία και την κοινωνία, που προσβλέπει στους επιστήμονες για λύσεις, αλλά και χρηματοδοτεί τις έρευνές τους».
Στη συλλογή των πληροφοριών θα συνδράμουν και τα λεγόμενα drones της θάλασσας, που χρησιμοποιούνται για έρευνες τόσο στην επιφάνεια, όσο και στο βυθό. Εντός του 2024 το CMMI θα προχωρήσει στην αγορά μη επανδρωμένου σκάφους επιφανείας, με κόστος περίπου €500.000 και ενός μη επανδρωμένου υποβρυχίου, τα οποία θα προγραμματίζονται από το τμήμα ρομποτικής του οργανισμού, για να διενεργούν συγκεκριμένες ερευνητικές αποστολές.
Ο πρόεδρος του CSEO, Γιώργος Δανός, ανέφερε κατά την υπογραφή του μνημονίου πως «η γενικότερη αντίληψη είναι ότι οι διαστημικές τεχνολογίες αφορούν μόνο στην εξερεύνηση του απώτερου διαστήματος. Με αυτή τη συνεργασία προβάλλουμε πως αυτές οι τεχνολογίες έχουν εξίσου πολλά – αν όχι περισσότερα – να προσφέρουν στην προστασία του πλανήτη μας».
