Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι αιτητές ασύλου αποτελούν το πλέον ευαίσθητο κομμάτι του μεταναστευτικού.
Άλλωστε οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές τα τελευταία χρόνια συνεπάγονται και αυξημένες ροές ασυνόδευτων ανηλίκων και οι προσπάθειες του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας είναι εν τέλει η φιλοξενία των 1.200 ασυνόδευτων ανηλίκων, διασφαλίζοντας συνθήκες ασφαλούς διαβίωσης, καθώς και την ενσωμάτωση και συμπερίληψη τους στην κοινωνία.
Για την αντιμετώπιση των αναγκών φιλοξενίας των ασυνόδευτων ανηλίκων, η κυβέρνηση αποφάσισε από το 2022 την τοποθέτηση τους σε ξενοδοχειακές μονάδες ή άλλα καταλύματα.
Στις 15/3/2023 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε την εκ νέου μίσθωση των τριών ξενοδοχειακών μονάδων στις οποίες φιλοξενούνται περίπου 300 παιδιά για την περίοδο 1/4/2023 μέχρι 30/9/2023, καθώς και την εκμίσθωση ξενοδοχειακών μονάδων ή άλλων τουριστικών καταλυμάτων για προβλεπόμενη φιλοξενία 500 ασυνόδευτων ανηλίκων για την περίοδο μέχρι 31/12/2023 με δυνατότητα παράτασης μέχρι 30/6/2024.
Με την ίδια απόφαση ανανεώθηκε και η εφαρμογή της διαδικασίας αγοράς υπηρεσιών από τους επαγγελματίες με ανάθεση καθηκόντων κηδεμόνα, φροντιστών και συντονιστών, καθώς και υπηρεσιών φρούρησης.
Μετά από σχετική συνεννόηση μεταξύ των Υφυπουργείων Τουρισμού και Κοινωνικής Πρόνοιας, από 1/3/2024 οι υφιστάμενες συμβάσεις με τα τρία τουριστικά καταλύματα στα οποία φιλοξενούνται ανήλικοι μεταφέρονται, νοουμένου ότι ληφθεί και η σχετική έγκριση από την Βουλή των Αντιπροσώπων για την μεταφορά των σχετικών πιστώσεων, από το Υφυπουργείο Τουρισμού στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ) των οποίων ο Διευθυντής ενεργεί, βάσει του περί Προσφύγων Νόμου, ως κηδεμόνας των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Καθότι μέχρι σήμερα δεν έχει καταστεί εφικτή η εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων στέγασης παρόλες τις προσπάθειες των ΥΚΕ για εξασφάλιση επαρκών θέσεων φιλοξενίας (κρατικά ιδρύματα, προκήρυξη διαγωνισμού για δημιουργία κέντρου φιλοξενίας, συνεργασία με ΜΚΟ), προκύπτει ανάγκη παράτασης της πολιτικής φιλοξενίας τους σε ξενοδοχειακά ή άλλα τουριστικά καταλύματα μέχρι την εξεύρεση οριστικών λύσεων και εναλλακτικών πλαισίων αποκατάστασης που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες φιλοξενίας ασυνόδευτων.
Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου εγκρίθηκε η παράταση της πολιτικής φιλοξενίας ασυνόδευτων ανήλικων σε ξενοδοχειακά ή/και άλλα τουριστικά καταλύματα μέχρι τις 30/6/2026 ή μέχρι την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες φιλοξενίας, όποιο από τα δύο είναι νωρίτερα. Περαιτέρω, εγκρίθηκε η προκήρυξη των διαγωνισμών για παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας και υπηρεσιών από επαγγελματίες με ανάθεση καθηκόντων κηδεμόνα, φροντιστών και συντονιστών καθώς και υπηρεσιών φρούρησης.
Οι ΥΚΕ, λόγω της επικείμενης λήξης των υφιστάμενων συμβάσεων καθώς και της δυσκολίας εξεύρεσης νέων καταλυμάτων, προβαίνουν σε προκήρυξη τριών διαγωνισμών. Συγκεκριμένα, ο πρώτος διαγωνισμός αφορά την δημιουργία καταλόγου για την παροχή υπηρεσιών προσωρινής φιλοξενίας σε ξενοδοχεία και οργανωμένα διαμερίσματα στην Κύπρο για συνολικά 400 θέσεις ασυνόδευτων ανηλίκων προστασίας (280 υφιστάμενους και επιπλέον 120 νέων θέσεων) για περίοδο 12 μηνών και με δικαίωμα παράτασης για δύο πρόσθετες περιόδους 12 μηνών έκαστη. Η εκτιμώμενη αξία υπολογίζεται στα €5.200.000 ανά έτος.
Ο δεύτερος διαγωνισμός αφορά τη δημιουργία καταλόγου φροντιστών και κηδεμόνων (24 επαγγελματιών με ανάθεση καθηκόντων κηδεμόνα/ συντονιστή και 80 φροντιστών) για τη στελέχωση των πιο πάνω καταλυμάτων και η διάρκεια της συμφωνίας με τους αναδόχους, θα έχει ισχύ 12 μήνες με δικαίωμα ανανέωσης για δύο πρόσθετες περιόδους 12 μηνών έκαστη. Η εκτιμώμενη αξία υπολογίζεται στα €2.000.000 ανά έτος.
Ο τρίτος διαγωνισμός αφορά τη 24ωρη φρούρηση των εσωτερικών χώρων των ξενοδοχείων/ οργανωμένων διαμερισμάτων από ιδιωτική εταιρεία φρούρησης και θα έχει ισχύ 12 μήνες με δικαίωμα ανανέωσης για δύο πρόσθετες περιόδους 12 μηνών έκαστη. Η εκτιμώμενη αξία υπολογίζεται στα €543.600 ανά έτος.
Η δαπάνη για την υλοποίηση των τριών διαγωνισμών θα καλυφθεί από διαθέσιμες πιστώσεις στον προϋπολογισμό του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας για το 2024 στις οποίες έχουν συνυπολογιστεί και οι πιστώσεις ύψους €2,7 εκατ. που θα μεταφερθούν από το Υφυπουργείο Τουρισμού, ενώ οι πιστώσεις που θα απαιτηθούν για τα έτη 2025 και μετέπειτα θα περιληφθούν στις προτάσεις του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας κατά την ετοιμασία του Προϋπολογισμού.
Σημειώνεται ότι με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου εξουσιοδοτήθηκε ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως όπως, σε συνεννόηση με την Υφυπουργό Κοινωνικής Πρόνοιας, δώσει οδηγίες στον Αρχηγό Αστυνομίας, να μεριμνά για την ενδεδειγμένη αστυνόμευση του εξωτερικού χώρου ξενοδοχείων και οργανωμένων διαμερισμάτων στα οποία φιλοξενούνται ασυνόδευτοι ανήλικοι, νοουμένου ότι κρίνεται σκόπιμο.
Φιλοξενία 400 άτομα με κόστος €15,6 εκατ. για τρία χρόνια
Για τη δημιουργία καταλόγου για την παροχή υπηρεσιών προσωρινής φιλοξενίας σε ξενοδοχεία και οργανωμένα διαμερίσματα στην Κύπρο ασυνόδευτων ανηλίκων αιτητών διεθνούς προστασίας, αναμένεται να δαπανηθούν €15.600.000 μη περιλαμβανομένου του ΦΠΑ. Στην πιο πάνω εκτιμώμενη αξία περιλαμβάνεται και το δικαίωμα παράτασης της σύμβασης για δύο περιόδους των 12 μηνών εκάστη. Για σκοπούς υπολογισμού της εκτιμώμενης αξίας εκτιμήθηκε το ποσό των €40 ανά άτομο ημερησίως, μη περιλαμβανομένου του ΦΠΑ για 400 άτομα.
Τονίζεται ότι, η αναθέτουσα Αρχή δεν έχει υποχρέωση να αναθέσει σύμβαση σε ανάδοχο του οποίου το ξενοδοχείο ή / και οργανωμένο διαμέρισμα δεν κατατάχθηκε πρώτο στον κατάλογο βάσει της προσφερόμενης τιμής.
Σε περίπτωση που οι ανάγκες των ΥΚΕ δεν καλύπτονται από την συμμετοχή των αναδόχων στη συμφωνία, οι ΥΚΕ μπορεί να καλέσουν με σχετική δημοσίευση στην ιστοσελίδα της, νέους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς για να συμπληρώνουν τον κατάλογο καθ’ όλη τη διάρκεια της συμφωνίας. Η συμπερίληψη στον κατάλογο για ανάθεση για παροχή υπηρεσιών θα διενεργείται με απόφαση του αρμοδίου οργάνου.
Ο ανάδοχος θα παρέχει φιλοξενία στους ασυνόδευτους ανήλικους, η οποία θα περιλαμβάνει: Τρία γεύματα ανά ημέρα καθώς επίσης και δεκατιανό και απογευματινό, καθώς και παροχή κυπριακών μη αλκοολούχων ποτών (π.χ. χυμούς) κατά τα τρία γεύματα. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει συνεχώς διαθέσιμο πόσιμο νερό. Δεν θα καλύπτεται οποιοδήποτε άλλο ποτό παραγγελθεί, εκτός και αν δοθούν σχετικές οδηγίες / εγκρίσεις από την Αναθέτουσα Αρχή.
Στα δωμάτια θα πρέπει να καθαρίζονται και να γίνεται αλλαγή λινών (σεντόνια, μαξιλαροθήκες, σκεπάσματα, κουβέρτες) και πετσετών μπάνιου και προσώπου στα δωμάτια, δύο φορές την εβδομάδα. Τα δωμάτια θα έχουν επαρκείς ποσότητες από σαπούνι, σαμπουάν, μαλακτικό, χαρτί τουαλέτας, νερό, χαρτοπετσέτες, σακούλες απορριμμάτων.
