Σε μία συγκλονιστική κατάθεση ψυχής η Σίλβια Κωνσταντινίδου μιλά για τη μέρα που η φονική πυρκαγιά της ορεινής Λεμεσού έκαψε το σπίτι της στο Σούνι. Εκείνη τη μαύρη ημέρα που η φωτιά κατέστρεψε τα πάντα στο πέρασμά της και μετέτρεψε σε στάχτη ό,τι αγαπούσε η οικογένεια. Τα βιβλία, τα παιχνίδια και τα ρούχα των παιδιών, τις αγαπημένες κιθάρες του συζύγου της, τα αναμνηστικά από τα ταξίδια που έκανε η οικογένεια, τα σχέδια του παρελθόντος, του παρόντος και τις ελπίδες τους για το μέλλον. Όλα αυτά που χρειάστηκαν χρόνια για να δημιουργηθούν, η πύρινη λαίλαπα τα κατέστρεψε μέσα σε λίγα μόνο λεπτά.
Όπως καταγγέλλει η κ. Κωνσταντινίδου, η ειδοποίηση για εκκένωση δεν ήρθε ποτέ. Καμία σειρήνα, καμία Αστυνομία, κανένα πυροσβεστικό όχημα ή πτητικό μέσο δεν φάνηκε στον ορίζοντα. «Το Σούνι ουσιαστικά ξεχάστηκε, αφέθηκε στη μοίρα του, σαν οι ζωές μας να ήταν ασήμαντες», λέει χαρακτηριστικά.
Έβλεπαν τις πύρινες γλώσσες να τους πλησιάζουν, χωρίς να λαμβάνουν οδηγίες από κανένα αρμόδιο. Έτσι, έπρεπε να αποφασίσουν αν θα μείνουν να παλέψουν μόνοι, ρισκάροντας τη ζωή τους, ή αν θα φύγουν αφήνοντας πίσω τους ότι έκτισαν με μόχθο. Επέλεξαν το δεύτερο.
Στη διαδρομή προς Καντού, που υπό άλλες συνθήκες θα τους έπαιρνε 5 λεπτά κι εκείνη τη νύχτα τους πήρε 40(!), απορούσαν αν θα τα καταφέρουν να ξεφύγουν ζωντανοί. Και πάλι, καμία βοήθεια στον ορίζοντα. Τα κατάφεραν μόνοι! Έχασαν, όμως τα πάντα.
Διαβάστε αυτούσια τη συγκλονιστική μαρτυρία
«Χάσαμε το σπίτι μας σε μια καταστροφική πυρκαγιά πριν από λίγες μόνο μέρες. Ακόμη δύσκολα το πιστεύω. Όλα χάθηκαν.
Όλα τα πράγματα που η οικογένειά μας αγαπούσε. Τα έργα τέχνης των παιδιών μας που φυλάγαμε με τόση αγάπη. Τα βιβλία μας, τα παιχνίδια, τα ρούχα, τον αθλητικό εξοπλισμό, τα εργαλεία και τα ηλεκτρονικά είδη. Τις αγαπημένες κιθάρες του συζύγου μου. Τα αναμνηστικά που συλλέγαμε με περηφάνια και φέρναμε σπίτι από τα ταξίδια και τις περιπέτειές μας. Αναμνήσεις και σχέδια του παρελθόντος μας, του παρόντος και των ελπίδων μας για το μέλλον. Όλα τα αφήσαμε πίσω, για να τα καταστρέψει η φωτιά σε λίγα λεπτά, αυτά που χρειάστηκαν χρόνια για να δημιουργηθούν.
Περιμέναμε μια ειδοποίηση εκκένωσης που δεν ήρθε ποτέ. Καμία σειρήνα, καμία αστυνομία, κανένα πυροσβεστικό όχημα ή ελικόπτερο να φανεί ή να ακουστεί. Το Σούνι ουσιαστικά ξεχάστηκε, αφέθηκε στη μοίρα του, σαν οι ζωές μας να ήταν ασήμαντες. Περίπου 1.250 κάτοικοι αφέθηκαν να αντιμετωπίσουν τη φωτιά, που είχε ήδη κάψει 120 χιλιόμετρα γης, καταστρέφοντας 9 άλλα χωριά πριν από εμάς.
Βλέπαμε τον καπνό να γίνεται πιο σκούρος και πυκνός με κάθε λεπτό που περνούσε. Βλέπαμε τις φλόγες να καίνε πιο δυνατά και να πλησιάζουν. Και ακόμη κανένα πυροσβεστικό ή ελικόπτερο στον ορίζοντα.
Χωρίς ειδοποίηση εκκένωσης, αναγκαστήκαμε να κάνουμε μια επιλογή. Να μείνουμε και να αντιμετωπίσουμε την καταστροφική πυρκαγιά ή να τρέξουμε για να σώσουμε τις ζωές μας. Κάποιοι αποφάσισαν να μείνουν και να παλέψουν, αλλά οι περισσότεροι πήδηξαν στα αυτοκίνητά τους και έφυγαν. Απλώς δεν υπήρχε λύση που να συμφέρει όλους. Να φύγεις και να ρισκάρεις το σπίτι σου να καεί. Ή να μείνεις και να ρισκάρεις τη ζωή σου.
Επιλέξαμε να φύγουμε για να σώσουμε τη ζωή μας, και χάσαμε το σπίτι μας. Δύο από τις τέσσερις αγαπημένες μας γάτες έμειναν πίσω. Παλεύοντας να βάλουμε τις άλλες δύο σε κουτί μεταφοράς και αναγκάζοντας τα δύο πανικόβλητα σκυλιά μας μέσα στο αυτοκίνητο.
Τα παιδιά μας ευτυχώς είχαν φύγει πριν από εμάς με τη γιαγιά γύρω στις 8 το βράδυ. Μια απόφαση που υπαγορεύτηκε από το ένστικτο και τον πυκνό καπνό που γέμιζε τον αέρα. Τους ακολουθήσαμε μια ώρα αργότερα στις 9 το βράδυ, όταν η φωτιά ήταν ήδη στο κατώφλι μας.
Περίπου την ίδια ώρα ένας γείτονας μοιράστηκε μια ανάρτηση στο Facebook γραμμένη στα ελληνικά, στις 8.44 το βράδυ, ότι πρέπει να εκκενώσουμε. Μια ανάρτηση στο Facebook. Στα ελληνικά. Στις 8.44 το βράδυ. Αυτή ήταν όλη η προειδοποίηση που πήρε ποτέ το Σούνι.
Φυσικά οι περισσότεροι κάτοικοι δεν κατάφεραν να την δουν, ή ακόμη και να την καταλάβουν, καθώς ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού του Σουνίου – Ζανατζιάς αποτελείται από κατοίκους που δεν μιλούν ελληνικά. Δεν υπήρχε μήνυμα SMS (παρόλο που μας στέλνουν μηνύματα για όλα τα άλλα, συμπεριλαμβανομένων μικρών αλλαγών στο πρόγραμμα συλλογής σκουπιδιών). Καμία σειρήνα, κανένα πυροσβεστικό, καμία βοήθεια και καμία ελπίδα.
Η ανάρτηση ήρθε λιγότερο από μια ώρα πριν καούν τα σπίτια μας, ενώ πολλά άλλα σπίτια στο Σούνι είχαν ήδη καταστραφεί.
Μας πήρε πάνω από 40 λεπτά να κατεβούμε τον λόφο που οδηγεί από το Σούνι στο Καντού! Μια διαδρομή που κανονικά θα έπαιρνε πέντε λεπτά.
Πηγαίναμε σημειωτό για να διαφύγουμε πανικόβλητοι από τη φωτιά, αφήνοντας τα πάντα πίσω. Η καταστροφική πυρκαγιά σε κοντινή καταδίωξη, καίγοντας τα σπίτια μας και καταστρέφοντας τα όμορφα δάση μας. Αναρωτιόμασταν αν θα τα καταφέρναμε να βγούμε ζωντανοί και γιατί δεν είχε δοθεί επίσημη ειδοποίηση εκκένωσης. Μήπως αυτό θα ήταν μια άλλη επανάληψη των πυρκαγιών στο Μάτι στην Ελλάδα όπου περίπου 100 άνθρωποι κάηκαν ζωντανοί αδυνατώντας να ξεφύγουν από τη φωτιά. Δόξα τω Θεώ που είχα στείλει τα παιδιά μου πριν.
Αυτές ήταν κάποιες από τις σκέψεις μου καθώς ήμουν παγιδευμένη στην 40λεπτη κίνηση διαφεύγοντας από τις φωτιές ακριβώς πίσω μου. Και που ήταν τα πυροσβεστικά οχήματα; Η αστυνομία; Κανείς;
Οι συζητήσεις έχουν ήδη ξεκινήσει και υπόσχεται πλήρη αποζημίωση στους ανθρώπους που έχασαν τα σπίτια, τις φάρμες και τα μέσα βιοπορισμού τους. Οι συζητήσεις είναι φθηνές και ακόμη δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία ή συγκεκριμένη βοήθεια. Ωστόσο το Σούνι-Ζανατζιά δέχτηκε το χειρότερο χτύπημα. Πάνω από 40 σπίτια έχουν καταστραφεί μόνο στο Σούνι Ζανατζιά, περισσότερα από οποιοδήποτε άλλο χωριό. Πάνω από 45% ζημιά και καταστροφή συμπεριλαμβανομένης της ολικής απώλειας σπιτιών έχει συμβεί στο Σούνι. Υπήρχαν 13 χωριά που επηρεάστηκαν. Από τα 13 χωριά το Σούνι πήρε τις μισές απώλειες και ζημιές. Τις μισές!
Ο λόγος; Ήταν η πλήρης και απόλυτη έλλειψη προειδοποίησης; Ήταν η πλήρης έλλειψη παρουσίας από την πυροσβεστική υπηρεσία και την εναέρια υποστήριξη που είχε ήδη τεντωθεί πέρα από το λεπτό και ήταν εντελώς υποχρηματοδοτημένη; Ήταν το γεγονός ότι η κυβέρνηση ήταν εντελώς απροετοίμαστη και ασυντόνιστη;
Αυτές οι πυρκαγιές συμβαίνουν κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής σεζόν. Πολλές φορές, κάθε χρόνο. Κάθε χρόνο η κυβέρνηση δίνει υποσχέσεις που δεν προτίθεται ποτέ να κρατήσει. Πηγαίνουν σε ειδησεογραφικά κανάλια και ισχυρίζονται ότι είναι προετοιμασμένοι. Δέχονται χρήματα από την ΕΕ και άλλες πηγές, για να βελτιώσουν την ετοιμότητα και την ασφάλειά μας έναντι πυρκαγιών, για ελικόπτερα και πυροσβεστικά οχήματα που δεν αγοράζονται ποτέ. Τώρα κάποιος πρέπει να πληρώσει το τίμημα αλλά θα είναι οι θλιμμένοι κάτοικοι ή η αποτυχημένη κυβέρνηση;
Στην περίπτωση του Σουνίου- Ζανατζιάς μια πλήρης αποζημίωση μόνη της δεν θα επαρκέσει. Εγκαταλειφθήκαμε με την πλήρη έννοια της λέξης. Δεν προειδοποιηθήκαμε, δεν προστατευτήκαμε. Οι ζωές μας και οι ζωές των παιδιών μας τέθηκαν σε μεγάλο κίνδυνο. Αυτό δεν είναι κάτι που θα ξεχάσουμε ή θα συγχωρέσουμε απλώς. Η κοινότητα θρηνεί.
Παραμένουμε στο πλευρό των καμένων χωριών της Κύπρου και όλων των κατοίκων τους. Παραμένουμε στο πλευρό του Σουνίου- Ζανατζιάς».
