Την καλύτερη τουριστική σεζόν των τελευταίων χρόνων έχει φέτος η ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου, με τους φορείς της να επικεντρώνονται σε μελλοντικές δράσεις για επιμήκυνση της περιόδου.
Το μεγαλύτερο κέρδος για το 2025 είναι η πλήρης κάλυψη της απώλειας της ρωσικής αγοράς, ενώ σημαντική κρίνεται και η απόφαση τουριστικών πρακτόρων να παρατείνουν το πρόγραμμά τους μέχρι τον Νοέμβριο.
Σε συνέντευξή του στον «Φ» ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ Αμμοχώστου, Παναγιώτης Κωνσταντίνου, τονίζει πως η συνένωση δυνάμεων Αγίας Νάπας και Πρωταρά, καθώς και όλων των φορέων της περιοχής έφερε σημαντικά αποτελέσματα.
Αναφέρεται, ακόμη, στις ενέργειες που γίνονται για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σε μια περιοχή που διαθέτει τις περισσότερες κλίνες παγκύπρια, ωστόσο λόγω της εποχικότητας εκθρονίστηκε, τα τελευταία χρόνια, από την Πάφο.
>> Ποιος είναι ο απολογισμός για τη φετινή σεζόν;
Εκτιμούμε πως η χρονιά θα κλείσει με μια αύξηση 7-8% στις αφίξεις και με περισσότερα έσοδα σε σχέση με πέρσι. Ωστόσο, έχουμε και αυξημένα κόστη για αγαθά, ενέργεια και προσωπικό. Γενικά η τουριστική σεζόν ξεκίνησε καλά από τον Απρίλιο. Τον Ιούλιο, λόγω του πολέμου των 12 ημερών, υπήρξε μια στασιμότητα, όμως, εξαιτίας του μικρού διαστήματος, δεν είχαμε μεγάλες επιπτώσεις. Ο Αύγουστος ήταν αρκετά καλός και με την ένεση των συμπατριωτών μας. Ο Σεπτέμβριος, επίσης, ήταν ένας από τους καλύτερους μήνες της σεζόν με πληρότητες 80-85% και πολύ καλός θα είναι και ο Οκτώβριος.
Αυτό που επηρεάζει και απορροφά την αύξηση είναι τα Airbnb καταλύματα, τα οποία είναι αρκετά σε αριθμό στην επαρχία μας και αυξάνονται συνεχώς. Εμείς επιμένουμε πως πρέπει να μπει ένας έλεγχος, επειδή πρόκειται για αθέμητο ανταγωνισμό. Έγιναν κάποιες ενέργειες από το Υφυπουργείο Τουρισμού και τώρα προσπαθούν να περάσουν μια νέα νομοθεσία. Εμείς δεν είμαστε εναντίον αυτού του είδους τουρισμού, αλλά πρέπει να υπάρχει έλεγχος.
>>Έχει κατορθώσει η περιοχή να καλύψει την απώλεια της ρωσικής αγοράς;
Θα έλεγα πως το 2025 η επαρχία κατάφερε ν’ ανακάμψει πλήρως από την απώλεια της ρωσικής αγοράς. Η Πολωνία είναι μία από τις πιο σημαντικές αγορές που βοήθησαν σ’ αυτό, αλλά συνέβαλαν και άλλες χώρες που έχουν σημαντική άνοδο όπως η Ρουμανία, η Σερβία, η Σλοβακία, η Τσεχία, το Ισραήλ και η Γαλλία.
>> Έφεραν αποτελέσματα οι προσπάθειες για επιμήκυνση της σεζόν;
Τουλάχιστον για τον Νοέμβριο έχουμε φέτος μια ένεση με επέκταση του προγράμματος σημαντικών τουριστικών πρακτόρων κατά δύο εβδομάδες. Φέτος, επίσης, θα μείνουν ανοικτές για ολόκληρο τον χρόνο περισσότερες μονάδες. Πέρσι έμειναν ανοικτά στον Πρωταρά τρία ξενοδοχεία και φέτος θα μείνουν πέντε και στην Αγία Νάπα θα μείνουν επτά σε σχέση με έξι πέρσι. Οι πλείστοι, όμως, θα κλείσουν περί τα τέλη Οκτωβρίου ή αρχές Νοεμβρίου, ενώ υπάρχει μια μερίδα ξενοδόχων που θα μείνει μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου και κάποιοι μέχρι το τέλος. Το ζήτημα με την επιμήκυνση είναι πως αρκετοί τουριστικοί πράκτορες τερματίζουν τις πτήσεις τους στις 31 Οκτωβρίου.
Ο άμεσος μας στόχος είναι να βάλουμε στον χάρτη τον Νοέμβριο και τον Μάρτιο. Κάνουμε, όμως, τεράστια προσπάθεια για να επεκταθούμε και τη χειμερινή περίοδο. Το όραμά μας είναι να εξελιχθούμε σε ολόχρονο προορισμό. Δεν έχουμε, όμως, ψευδαισθήσεις, είναι δύσκολη η προσπάθεια. Έχουμε πολύ καλή συνεργασία με τους δύο Δήμους και την ΕΤΑΠ Αμμοχώστου και θεωρούμε πως πρέπει να δώσουμε έμφαση στις υποδομές, όπως αθλητικούς χώρους και συνεδριακά κέντρα, αλλά και σε άλλες εναλλακτικές μορφές τουρισμού όπως ο θρησκευτικός, ο αθλητικός και αυτός της υγείας και της ευεξίας.
>>Είναι γνωστό πως εδώ και χρόνια Αγία Νάπα και Πρωταράς λειτουργούσαν ως ανταγωνιστικοί προορισμοί κάτι που έφερε και μεγάλες κόντρες. Από πέρσι, ωστόσο, συνένωσαν δυνάμεις. Έφερε αποτελέσματα αυτή η προσπάθεια;
Έγιναν και γίνονται συνεργασίες και κοινές δράσεις που έχουν φέρει ήδη καλά αποτελέσματα. Με πρωτοβουλία του ΠΑΣΥΞΕ Αμμοχώστου και σε συνεργασία με την ΕΤΑΠ Αμμοχώστου έγινε μια προσπάθεια το 2024, που συνεχίζεται και φέτος, για κοινή διαδικτυακή καμπάνια προβολής της επαρχίας. Δεν ήταν εύκολος ο συντονισμός και η άντληση κονδυλίων. Βρήκαμε, όμως, πολύ θετική ανταπόκριση από τα δύο δημαρχεία, τη Hermes Airports, το Υφ. Τουρισμού και μια μεγάλη μερίδα ξενοδόχων. Το 2024 συγκεντρώθηκε ποσό €150.000 και όταν είδαμε τα αποτελέσματα το 2025 πετύχαμε να το ανεβάσουμε στις €200.000, με νέους χορηγούς την Τράπεζα Κύπρου και ξενοδόχους.
Η προβολή έγινε κυρίως σε 8 αγορές: Ην. Βασίλειο, Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Γαλλία, Πολωνία, Ουγγαρία και Σουηδία. Χρησιμοποιούμε πολύ συγκεκριμένες μεθόδους και προβάλλουμε βιντεάκια σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στοχεύοντας σε κοινό που έδειξε ενδιαφέρον να ταξιδεύσει και δεν έχει κάνει κράτηση. Τα αποτελέσματα είναι πολύ θετικά και θεωρούμε πως η καμπάνια απέδωσε τα μέγιστα.
Και οι δυο προορισμοί έχουν ωραίες παραλίες
>>Αν και αντιμετωπίζουμε συχνά ως ένα το τουριστικό προϊόν της ελ. Αμμοχώστου υπάρχουν διαφορές μεταξύ Αγίας και Πρωταρά. Ποια περιοχή παίρνει τη μερίδα του λέοντος;
Η επαρχία μας έχει 225 τουριστικά καταλύματα, με περίπου 40.000 κλίνες. Από αυτά τα 130 βρίσκονται στην Αγία Νάπα και τα υπόλοιπα 95 είναι στον Πρωταρά. Περίπου το 55% των τουριστών καταλήγει στην Αγία Νάπα και το 45% στον Πρωταρά. Και οι δύο προορισμοί έχουν ωραίες παραλίες, που είναι το νούμερο ένα στοιχείο που ελκύει τους τουρίστες. Η Αγία Νάπα αντλεί οικογένειες και ζευγάρια, ωστόσο, έχει παραδοσιακά περισσότερους νεαρούς λόγω των νυκτερινών κέντρων. Ο Πρωταράς είναι περισσότερο για οικογένειες και ζευγάρια και πιο ηλικιωμένους και θεωρείται πιο ήρεμος προορισμός. Έχουμε παγκύπρια το 43% των κλινών, όμως έχουμε εποχικότητα και είναι γι’ αυτό που η επαρχία Πάφου έχει περισσότερους τουρίστες σε ετήσια βάση.
Η εξεύρεση προσωπικού το πιο μεγάλο πρόβλημα
Η έλλειψη προσωπικού εξελίσσεται σε πολύ σοβαρό θέμα για τον τουριστικό τομέα. Γίνονται τεράστιες προσπάθειες εκ μέρους των εργοδοτών και έχουμε μεταμορφωθεί στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το προσωπικό και σε θέματα εκπαίδευσής του. Αυτή η έλλειψη έχει προκαλέσει την ανάγκη να εισάγουμε προσωπικό από τρίτες χώρες, που είναι ο μόνος τρόπος για να στελεχωθούν τα ξενοδοχεία. Για το 2025 περίπου το ένα τρίτο του προσωπικού των ξενοδοχείων είναι από τρίτες χώρες και οι υπόλοιποι είναι ντόπιοι και ευρωπαίοι. Υπάρχουν παράπονα από ξενοδόχους πως δεν εγκρίνονται όσοι εργάτες θα ήθελαν, ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα είναι πως δεν εκδίδονται έγκαιρα οι άδειες. Έχει βελτιωθεί αλλά δεν το πετύχαμε ακόμα.
>> Κάποιοι σας κατηγορούν ότι θέλετε προσωπικό από τρίτες χώρες επειδή είναι πιο φτηνό.
Μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως έχουν γίνει άλματα στη μισθοδοσία τα τελευταία χρόνια σε όλα τα ξενοδοχεία, με γνώμονα και την αύξηση του κόστους ζωής. Εξάλλου, δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να κρατήσεις το προσωπικό, εάν δεν εναρμονιστείς με τις σημερινές ανάγκες. Το προσωπικό από τρίτες χώρες δεν είναι φθηνό εάν λάβει κανείς υπόψη πως καλύπτονται τα κόστη αδειοδότησης, διαμονής και διατροφής. Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, οι εργαζόμενοι από τρίτες χώρες έχουν μεγαλύτερο κόστος.
>>Πού βρίσκεται το αίτημά σας για στελέχωση του Γραφείου Εργασίας της περιοχής, ώστε να σφραγίζονται τα συμβόλαια εργοδότησης των υπαλλήλων από τρίτες χώρες;
Δυστυχώς ταλαιπωρούμαστε και αναγκαζόμαστε να καταλήγουμε στη Λάρνακα, που έχουν τον δικό τους φόρτο εργασίας και πρέπει να εξυπηρετούν και την ελ. Αμμόχωστο. Αυτό προκαλεί καθυστερήσεις στα συμβόλαια και ταλαιπωρία. Έχουμε υποβάλει αιτήματα με επιστολές στο Υπουργείο Εργασίας, ωστόσο, δεν έχει επιλυθεί το θέμα.
