Παλαιά έπιπλα, στρώματα και χαλιά που σήμερα είτε μεταφέρονται σε πράσινα σημεία, είτε δίνονται για αξιοποίηση σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, είτε ακόμα απορρίπτονται ανεξέλεγκτα, θα τυγχάνουν πλέον διαχείρισης, στα πλαίσια της πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων και της προώθησης της επαναχρησιμοποίησης και επισκευής.
Σύμφωνα με την αρχή της «Διευρυμένης Ευθύνης του Παραγωγού», υπόχρεοι παραγωγοί είναι όσοι τοποθετούν προϊόντα, έπιπλα, στρώματα και χαλιά, στην αγορά, δηλαδή οι παραγωγοί και εισαγωγείς. Στη βάση αυτής της Αρχής το Τμήμα Περιβάλλοντος προχωρεί σε σημαντική πρωτοβουλία ώστε οι υπόχρεοι παραγωγοί δημιουργήσουν συλλογικά συστήματα διαχείρισης των αποβλήτων που προέρχονται από τα εν λόγω προϊόντα. Προς την κατεύθυνση αυτή έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το προσχέδιο των Κανονισμών για τη Διαχείριση Αποβλήτων Επίπλων, Στρωμάτων και Χαλιών. Το προσχέδιο είναι διαθέσιμο για σχόλια στην ηλεκτρονική πλατφόρμα η-Διαβούλευση και θα παραμείνει ανοικτό μέχρι τις 26 Οκτωβρίου 2025.
Οι κανονισμοί βασίζονται στις πρόνοιες του περί Αποβλήτων Νόμου (Νόμος του 2011 έως 2022) και εντάσσονται στο πλαίσιο εφαρμογής της αρχής της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Στόχος είναι η οργάνωση ενός ολοκληρωμένου συστήματος συλλογής και διαχείρισης αποβλήτων, με έμφαση στην πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την ανάκτηση ενέργειας.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, παραγωγοί και εισαγωγείς που διαθέτουν στην αγορά προϊόντα όπως έπιπλα, στρώματα και χαλιά, υποχρεούνται να συμμετέχουν σε συλλογικά συστήματα διαχείρισης αποβλήτων. Οι εν λόγω φορείς θα έχουν την ευθύνη να οργανώσουν σημεία συλλογής, να εξασφαλίσουν τη μεταφορά των αποβλήτων σε μονάδες επεξεργασίας και να προωθούν την επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσή τους.
Παράλληλα, οι διανομείς και διακινητές υποχρεούνται να παραλαμβάνουν τα παλιά προϊόντα από τους καταναλωτές κατά την αγορά νέων, χωρίς επιπλέον επιβάρυνση, είτε απευθείας είτε καλύπτοντας το κόστος μεταφοράς.
Στους κανονισμούς προβλέπεται η λειτουργία Πράσινων Σημείων και κέντρων επαναχρησιμοποίησης, ενώ ενθαρρύνεται η συνεργασία με τις τοπικές Αρχές για την οργάνωση των σημείων συλλογής και τη διεξαγωγή εκστρατειών ενημέρωσης.
Οι αρμόδιοι φορείς θα είναι υπεύθυνοι και για την παροχή πιστοποιητικών στους παραγωγούς και στα σημεία συλλογής, ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η καταγραφή των ποσοτήτων που διαχειρίζονται ετησίως.
Οι Κανονισμοί αποσκοπούν στην πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση υλικών, μείωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, αποφυγή της ανεξέλεγκτης απόρριψης επίπλων, στρωμάτων και χαλιών, ενίσχυση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», και ενσωμάτωση των πολιτών στον κύκλο ορθής διαχείρισης αποβλήτων.
Η εφαρμογή των Κανονισμών αναμένεται να συμβάλει στην επίτευξη εθνικών και ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών στόχων, ενώ θέτει τις βάσεις για μια πιο βιώσιμη διαχείριση των ογκωδών αποβλήτων.
Οι ενδιαφερόμενοι φορείς, οργανώσεις, επιχειρήσεις και πολίτες καλούνται να μελετήσουν το προσχέδιο και να υποβάλουν τις απόψεις και εισηγήσεις τους μέσω της πλατφόρμας η-Διαβούλευση, ενισχύοντας έτσι τη διαφάνεια και τη συμμετοχικότητα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Στο σχέδιο προβλέπεται ότι για κάθε συλλογικό σύστημα, ο Υπουργός θα θέτει όρους άδειας με στόχους προετοιμασίας προς επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωσης και ανάκτησης. Οι στόχοι τουλάχιστον για το 50 % των ποσοτήτων που διατέθηκαν τις προηγούμενες τρεις χρονιές μπορούν να καθορίζονται ετησίως.
