Τις θέσεις της Τουρκίας από μια γεωπολιτική αναδιάταξη και τα ενεργειακά αναλύει ο Χαράλαμπος Μερακλής.

Ο εμφύλιος πόλεμος που ξεκίνησε πριν μερικά χρόνια στη γειτονική χώρα λόγω της Αραβικής Άνοιξης έχει εξελιχθεί σε περιφερειακή κρίση που δεν μπορεί να επιλυθεί. Αυτό οφείλεται στα πολύπλευρα συμφέροντα των εμπλεκόμενων χωρών, καθώς και στην αναδιάταξη τούτων που ένεκα της Ανατολικής Μεσογείου και των στρατηγικών που αναπτύσσονται σ’ αυτή τη λεκάνη λόγω και των ενεργειακών.

Αυτές οι αναδιατάξεις δημιουργούν και ενεργοποιούν ένα ντόμινο ισχύος και αναδιάταξης συμφερόντων και συμμάχων. Στις πλείστες των περιπτώσεων ανταποκρίνεται η Τουρκία, όπως αναφέρεται και στην Έκθεση του Συμβουλίου Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, γιατί (α) σχετίζεται με τη δημιουργία επικερδών αγορών για το αμερικάνικο επιχειρείν (β) στη σύναψη συμμαχιών με πολυμερή συμβολή στη διατήρηση εύθραυστων περιφερειακών ισορροπιών και (γ) στη σύμπλευση με εταίρους ικανούς να μοιράζονται τα βάρη της διαχείρισης του διεθνούς συστήματος.

Η αυξανόμενη αναξιοπιστία της Τουρκίας παρεμποδίζει τη συνεργασία και επιδεινώνει τις συγκρουσιακές πολιτικές με ΕΕ, ΗΠΑ και γενικότερα με τη Δύση όπου δημιούργησαν εναλλακτικές προϋποθέσεις στρατηγικής συνεργασίας με Ισραήλ – Κύπρο – Ελλάδα – ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες σε διάφορα επίπεδα με προοπτική για μια νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην περιοχή.

Η εμπλοκή της Τουρκίας στη Συρία ξεκίνησε από το όραμα της τουρκικής ηγεσίας και της ελίτ του κόμματος για εξέλιξη σε πολιτικό ισλαμικό κίνημα όχι μόνο για την Τουρκία, αλλά για ολόκληρη τη μουσουλμανική περιοχή και ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο λόγω του γεγονότος ότι είναι κληρονόμος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ανεξάρτητη από τις Μεγάλες Δυνάμεις, που ήταν υπαίτιες για τη διάλυση της αναφερόμενης αυτοκρατορίας και απομακρυσμένες από την ιστορική ήττα του Κεμάλ Μουσταφά, που οδήγησε την τότε νέα Τουρκία στα δίχτυα της Δύσης.

Οι τούρκικοι σχεδιασμοί έχουν βάση την εξέλιξη της εισβολής και κατοχής της Αλεξανδρέττας που σήμερα είναι Τμήμα της Τουρκίας και Κύπρου και τους στρατιωτικούς σχεδιασμούς που αναπτύσσονται με την Ασπίδα του Ευφράτη, Κλάδου Ελαίας και Γαλάζιας Πατρίδας διά των οποίων αμφισβητείται η Συνθήκη της Λωζάνης και ζητείται η αναθεώρησή της.

Η αναπτυσσόμενη πολιτική της Τουρκίας γύρω από τις σημειωμένες εξελίξεις αποδεικνύει πως θέλει την πίττα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο και γι’ αυτό επιζητά συνεργασία με τη Ρωσία να διατηρήσει τον έλεγχο στο Idlis και στο απυρόβλητο φυλάκιό της, και τους τζιχαντιστές στην περιοχή, ενώ από την άλλη ζητά από τις ΗΠΑ τον αντίστοιχο θύλακα από την Manbij μέχρι τα Ιρανικά σύνορα, βάθους 30 χιλιομέτρων.

Με τη ζητούμενη ζώνη ασφαλείας βάθους 30 – 35 χιλιομέτρων η Τουρκία επιδιώκει την επέκτασή της από τις γραμμές sexler, Kobaye, Gierespi, Serekaniye, Dirbesiye, Amude, Qamisloκαι Derile για να ελέγχει τη διεθνή διακίνηση και τον ανατολικό Ευφράτη που συνδέει τους δρόμους από το Νότιο Κουρδιστάν μέχρι το Χαλέπι, Δαμασκό και τις αραβικές χώρες που έχουν μεγάλη σημασία για τα νεοθωμανικά όνειρα του τουρκικού κράτους.