Το πράσινο φως για να υλοποιηθεί το ηλιοθερμικό πάρκο στην περιοχή της Άλασσας άναψε το Υπουργικό Συμβούλιο με απόφασή του και πλέον η τελευταία παρτίδα αναμένεται να παιχτεί στη Βουλή. Ουσιαστικά η απόφαση αφορά την παραχώρηση κυβερνητικής εγγύησης προς την εταιρεία Alfa Mediterranean Enterprises Ltd, ύψους €60 εκατ., για χρηματοδότηση του ηλιοθερμικού πάρκου ισχύος 50 MW στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Χρηματοδοτικού Προγράμματος NER300, για έργα επίδειξης καινοτόμων τεχνολογικών ενέργειας. Σημειώνεται ότι με την κρατική εγγύηση υπάρχει ταυτόχρονα διασφάλιση του ποσού με εγγυητική της ίδιας της εταιρείας προς την Κυπριακή Δημοκρατία.

Πρόκειται για τεχνολογία η οποία θα αναπτυχθεί για πρώτη φορά και έχει τη δυνατότητα να παράγει ενέργεια ολόκληρο το 24ωρο, να την αποθηκεύει και να διοχετεύεται στο σύστημα οποιαδήποτε ώρα χρειαστεί από τον διαχειριστή δικτύου μεταφοράς ή ακόμα και να καλύψει πλήρως τις ανάγκες οποιουδήποτε πελάτη μέσω των διμερών συμβολαίων. Επιπλέον, η τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να μπορεί να στηρίξει και να παρέχει ασφαλή αποθήκευση σε όλες τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που έχουν απρόβλεπτη παραγωγή. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Προχωρεί το ηλιοθερμικό πάρκο στην Άλασσα

Η προτεινόμενη πρόταση παραχώρησης κρατικής εγγύησης υποβλήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2019 στη Βουλή των Αντιπροσώπων για έγκριση από τον υπουργό Οικονομικών, με την παράκληση για έγκρισή της, και θα εξεταστεί εκτάκτως αύριο από την Επιτροπή Οικονομικών. 

Στην επιστολή του Χάρη Γεωργιάδη προς τον Πρόεδρο της Βουλής σημειώνεται ότι το εν λόγω έργο (CY CSPc EOS Green Energy) περιλαμβάνεται στα καινοτόμα έργα του ευρωπαϊκού διαγωνισμού NER300 και η εταιρεία Alfa Mediterranean Enterprises Ltd εγκρίθηκε να λάβει χρηματοδότηση από την ΕΕ, συνολικού ποσού ύψους €60.185.628. Σημειώνεται ότι η κεφαλαιουχική δαπάνη για το έργο φθάνει τα €176,2 εκατ.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Άναψε «πράσινο» για έργα €60 εκατομμυρίων

Στο πλαίσιο εξέτασης του αιτήματος, το Γενικό Λογιστήριο θεωρεί ότι το έργο περιλαμβάνεται στις πολιτικές προτεραιότητες του υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, πληροί τα κριτήρια παραχώρησης κυβερνητικών εγγυήσεων και ότι είναι βιώσιμο. Παράλληλα θέτει ως προϋπόθεση την πλήρη εξασφάλιση της ανακτησιμότητας τυχόν μελλοντικών ζημιών που πιθανώς να προκύψουν από την εγγύηση αυτή.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 15 Νοεμβρίου 2019, η οριστικοποίηση της διαδικασίας παραχώρησης της κυβερνητικής εγγύησης, πέραν από την απαιτούμενη έγκριση από τη Βουλή, προϋποθέτει: α) την προσκόμιση τραπεζικής εγγύησης ύψους €60.185.628 προς όφελος της Δημοκρατίας, β) την εξασφάλιση της σχετικής γνωμοδότησης από τον Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων, γ) την υπογραφή τής νομικά δεσμευτικής πράξης από την εταιρεία στη βάση παλαιότερης συμφωνίας του Υπουργικού Συμβουλίου το 2015. 

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Μεγάλο έργο με ηλιοθερμικό πάρκο

Το πρόγραμμα σύμφωνα με την κατακύρωση από τις Βρυξέλλες θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία μέχρι τον Ιούνιο του 2020. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατό, τότε παραχωρείται μόνο για μια φορά αυτόματη παράταση για ακόμα ένα έτος, μέχρι να μπορεί να διασυνδεθεί στο δίκτυο, δηλαδή μέχρι το τέλος του Ιουνίου του 2021. Το έργο θα πρέπει να ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο του 2026.

Το έργο, λόγω της καινοτομίας που παρουσιάζει, συμπεριλήφθηκε ως έργο που δικαιούται εξαίρεση από οποιονδήποτε κανονισμό απαγορεύει κρατικές ενισχύσεις, ενώ με τη λειτουργία του η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένεται να έχει όφελος της τάξεως των €150 εκατ. από την εξοικονόμηση της δημοπράτησης του διοξειδίου του άνθρακα με βάση μελέτη της Ε.Ε. Άλλα €150 εκατ. αναμένεται να εξοικονομηθούν από επιβαρύνσεις και πρόστιμα λόγω μη επίτευξης των δεσμευτικών στόχων που έθεσε η Ε.Ε. στα κράτη μέλη.

Επίδραση στην κυπριακή οικονομία 

Η ενέργεια είναι ζωτικής σημασίας για τη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία, ιδιαίτερα προς τις χώρες που έχουν την τύχη να έχουν ΑΠΕ (ηλιακή, αιολική κ.λπ.) σε αφθονία, σύμφωνα με την έκθεση του Τμήματος Περιβάλλοντος. Η λύση με προτεινόμενη θερμική αποθήκευση προσφέρει τη δυνατότητα πλήρους ανανεώσιμης πηγής ηλεκτρικής ενέργειας που μπορεί να αντικαταστήσει αξιόπιστα τις εκπομπές από επιρρεπείς συμβατικές γεννήτριες. Επιτυγχάνεται από το έργο μείωση της εξάρτησης από τις δαπανηρές εισαγωγές ενέργειας. Μέσα από τη μείωση των εκπομπών στηρίζεται η πράσινη πολιτική της ΕΕ. 

Επιπλέον, παρέχεται ανταγωνιστική εναλλακτική πηγή ενέργειας στην ΕΕ για την τόνωση της τοπικής ανάπτυξης της οικονομίας και βιομηχανίας. Η ανάπτυξη της σχετικής βιομηχανίας της EE με υψηλό δυναμικό εξαγωγών που οδηγεί σε νέες θέσεις εργασίας. Επίσης, δημιουργεί την ευκαιρία μέσω της χρήσης ανταγωνιστικών τιμών για μετασχηματισμό της Κύπρου, ακόμη και της ΕΕ, σε εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας, αντί για καθαρό εισαγωγέα, με την προϋπόθεση ότι η Κύπρος τελικά διασυνδέεται με την υπόλοιπη Ευρώπη μέσω της διασύνδεσης Ευρω-Ασίας (ένα από τα έργα προτεραιότητας της ΕΕ). Η τεχνολογία προσφέρει υποστηρικτικές ανταγωνιστικές βοηθητικές υπηρεσίες για την καταπολέμηση της διαλείπουσας φύσης άλλων τεχνολογικών λύσεων, δηλαδή PV, Wind, κ.λπ. Δημιουργεί ακόμα την ευκαιρία να συμβάλει στην ευρωπαϊκή ενεργειακή απόδοση και ασφάλεια.

Άνοιξε ο δρόμος για διμερή συμβόλαια

Το υπουργείο Περιβάλλοντος ετοίμασε σχετική έκθεση για τα έργα επίδειξης καινοτόμων τεχνολογιών ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, επισημαίνοντας ότι με την τεχνολογική επιβεβαίωση από τη γερμανική Fichtner άνοιξε πλέον ο δρόμος για τα διμερή συμβόλαια τα οποία θα συμβάλουν στη μεταβατική περίοδο και την πλήρη εναρμόνιση της φιλελευθεροποιημένης αγοράς, όπου οι καταναλωτές θα επιλέγουν τον δικό τους παραγωγό και προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας, ανάλογα με τις ανάγκες τους και ρυθμίζοντας την ανταγωνιστικότητά τους, μετά το 2019. Τονίζει ότι το ηλιοθερμικό πάρκο δεν χρειάζεται συγκεκριμένη ταρίφα από κυβερνητικό οργανισμό, αφού η βιωσιμότητα του έργου θα στηρίζεται στις διμερείς συμφωνίες τις οποίες η εταιρεία Alfa Mediterranean Enterprises Ltd θα συνάψει κατευθείαν με τον επιχειρηματικό κόσμο αλλά και με ιδιώτες. Τα πλεονεκτήματα του έργου, με βάση την επιβεβαίωση της ανεξάρτητης γερμανικής εταιρείας Fichtner, είναι τα πιο κάτω:

  • Το σύστημα αποτελείται από ξεχωριστές μονάδες οι οποίες θα μπορούσαν να αυξηθούν ή να μειωθούν ανάλογα με τη ζήτηση ή τις ανάγκες.
  • Ανθεκτικά υλικά κατασκευής, μεγάλης διάρκειας ζωή. Χαμηλό κόστος εγκατάστασης και εξαιρετική ανταγωνιστικότητα στο κόστος παραγωγής.
  • Εύκολη εγκατάσταση και όλα τα υλικά είναι διαθέσιμα σε τοπικό επίπεδο.
  • Σε μεγάλα μεγέθη έργων πέραν των 50 MW η συμβατότητά του φτάνει στη μεγίστη αποδοτικότητα και βιωσιμότητα.
  • Αυτόνομο σύστημα, όπως δουλεύουν και τα συμβατικά συστήματα.
  • Δεν απαιτείται επίπεδη γη.
  • Ανταγωνιστικό στην παραγωγή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα.
  • Πλήρες συμβατό στην εφαρμογή τόσο σε απόμακρες περιοχές όπου δεν υπάρχει σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και στις πυκνοκατοικημένες περιοχές με σύστημα μεταφοράς, όπου ενεργεί σε ανταγωνιστική βάση και πλήρη συμβατότητα με τις ανάγκες του διαχειριστή δικτύου.

Πλεονεκτήματα του προτεινόμενου έργου

  • Η κατασκευή του μπορεί να ξεκινήσει άμεσα και να τεθεί σε λειτουργία το συντομότερο συνεισφέροντας στην επίτευξη των εθνικών στόχων για τις ΑΠΕ και στη μείωση εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου.
  • Μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση του ποσοστού παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και στην επίτευξη των εθνικών στόχων σχετικά με το απαιτούμενο ποσοστό ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας.
  • Έχει συμπεριληφθεί στο επικαιροποιημένο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ.
  • Περιλαμβάνει και τη δημιουργία συστήματος αποθήκευσης ενέργειας, που είναι ουσιώδης σημασίας για την ασφάλεια και ομαλή λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρου, καθώς και για την ομαλή και περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα.
  • Η προσθήκη μιας νέας τεχνολογίας ΑΠΕ θα αυξήσει την ασφάλεια και την αξιοπιστία του ενεργειακού συστήματος.
  • Είναι η πρώτη τέτοιου είδους ανάπτυξη στην Κύπρο και θα συμβάλει στην απόκτηση τεχνογνωσίας/εμπειρίας για τη συγκεκριμένη τεχνολογία, καθώς και για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
  • Επιπρόσθετα, θα μπορούσε παράλληλα με τη δημιουργία του προτεινόμενου έργου να αναπτυχθούν συγκεκριμένες τοπικές αγορές για την κατασκευή μηχανημάτων ηλιοθερμικών συστημάτων (κατόπτρων κ.τ.λ.), με στόχο την προμήθεια τόσο της τοπικής αγοράς όσο και άλλων γειτονικών χωρών, στις οποίες η αυξημένη ηλιοφάνεια ενθαρρύνει τη δημιουργία ηλιοθερμικών σταθμών.