Ο Χριστόδουλος Γ. Παχουλίδης γράφει για τον Άγιο Σπυρίδωνα, τη μνήμη του οποίου τιμά αύριο η Εκκλησία μας.
Αυτές οι τρεις λέξεις μπορούν μόνες τους να χαρακτηρίσουν τον βίο και την πολιτεία του Αγίου Σπυρίδωνος, Επισκόπου Τριμυθούντος της Κύπρου, του Θαυματουργού, του οποίου τη σεπτή μνήμη εορτάζει η Αγία μας Εκκλησία στις 12 Δεκεμβρίου.
Ο Άγιος Σπυρίδωνας γεννήθηκε κοντά στο σημερινό κατεχόμενο χωριό Άσσια της αγιοτόκου Κύπρου, στα μέσα του 3ου μ.Χ. αιώνα, από φτωχούς γονείς. Τα γράμματα που διδάχτηκε στην παιδική του ηλικία ήσαν λίγα. Όμως η έφεσή του για μόρφωση ήταν μεγάλη. Αν και βοηθούσε στις δουλειές τον φτωχό βοσκό πατέρα του, ακούραστα μελετούσε την Αγία Γραφή και ζούσε μια κατά Χριστόν ζωή. Είχε κατά νουν στη ζωή του το του Αποστόλου Παύλου: «Βλέπετε ουν πώς ακριβώς περιπατείτε, μη ως ασοφοι, αλλ’ ως σοφοί». Είχε τον ζήλο της γνώσης του θείου θελήματος. Με τη βοήθεια του Θεού, καταρτίστηκε σε μια φωτισμένη και φωτίζουσα προσωπικότητα, την οποία καλούμαστε και εμείς να μιμηθούμε. Κατά τον διωγμό του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Μαξιμίνου κατά των χριστιανών, συνελήφθηκε ως χριστιανός και υποχρεώθηκε να εργάζεται σε καταναγκαστικά έργα στη Μικρά Ασία.
Όταν κατέπαυσε ο διωγμός αυτός, ο Σπυρίδωνας επέστρεψε στο χωριό του στην Κύπρο. Απέκτησε δικό του κοπάδι, το οποίο ποίμαινε ο ίδιος και νυμφεύτηκε μια ευσεβή χριστιανή σύζυγο και απέκτησε και μια θυγατέρα την Ειρήνη, (την οποία, κατά το απολυτίκιό του, «νεκρά συ εν τάφω προσφωνείς». (Δηλαδή και όταν αυτή ήδη είχε αποθάνει, την καλούσε να τον ενημερώσει από του τάφου της, πού φύλαξε ένα χρηματικό ποσό που της εμπιστεύτηκε μια πλούσια κυρία της περιοχής). Ζούσε μια ενάρετη κατά Χριστό ζωή και ήταν υπόδειγμα πιστού χριστιανού και ενάρετου οικογενειάρχη.
Όταν απέθανε η σύζυγός του και κενώθηκε ο Επισκοπικός Θρόνος της Τριμυθούντος, σύσσωμο το πλήρωμα της Επισκοπής αυτής, εύλογα, τον υπέδειξε για νέο Επίσκοπο. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου τον εξέλεξε Επίσκοπο και σε λίγο χρόνο πήρε διαδοχικά και τους τρεις βαθμούς της Ιεροσύνης και από ποιμένας αλόγων προβάτων, έγινε Ποιμένας ανθρώπων. Τότε έλαμψε πλούσια η πνευματική αρετή του και το άψογο χριστιανικό ήθος του. Έγινε ο ταπεινός, αλλά διαπρύσιος κήρυκας του Ευαγγελίου προς τον λαό που του εμπιστεύτηκε ο Πρώτος και Μεγάλος Αρχιποιμένας Χριστός, ο πράος, στοργικός και ελεήμονας Πνευματικός Πατέρας με την απέραντη αγάπη και την πλούσια κοινωνική δράση. Η φήμη του και η θαυματουργική του δύναμη, (πολλά και μεγάλα είναι τα θαύματά του, σύμφωνα με το συναξάρι του, αλλά και το απολυτίκιό του), η οποία εκδηλώθηκε ενώ αυτός ζούσε ήδη στη γη, τον έκαναν παντού γνωστό. Τόση ήταν η αγιότητά του, που οι Υμνογράφοι της Εκκλησίας σημειώνουν με θαυμασμό, ότι όταν αυτός ιερουργούσε, είχε για συλλείτουργούς του Αγγέλους.
Έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο όπου καταπολέμησε τους αιρετικούς με ατράνταχτα επιχειρήματα, τα οποία προκάλεσαν μεγάλη εντύπωση. Παρέδωσε το πνεύμα στον Κτίστη και Δημιουργό του, το 344μ.Χ. περίπου. Το ιερό λείψανό του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και κατά την Άλωση της Βασιλίδος των πόλεων, διασώθηκε στην Κέρκυρα, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα και είναι ο Πολιούχος και Προστάτης Άγιός της, (με υπερφυές θαύμα τη διαφύλαξη άπαρτη από τα χέρια των Αγαρηνών).
Με πίστη προς τον Θεό ας τον παρακαλέσουμε και εμείς σήμερα στην Κύπρο, που το φημισμένο Μοναστήρι του στην Τρεμετουσιά, αλλά και τόσα άλλα ιερά προσκυνήματα βρίσκονται στα χέρια των Τούρκων εισβολέων, βουβά και αλειτούργητα από το 1974, να μεσιτεύσει προς τον Πανάγαθο Θεό να γίνει σύντομα το θαύμα της δικαίωσης, της απελευθέρωσης, της επιστροφής.
Η όλη ζωή του Αγίου Σπυρίδωνος «μας διδάσκει ότι ο άνθρωπος, ο καλλιεργημένος με την κατά Χριστόν παιδείαν και φωτισμένος από τον ίδιον τον Θεό, είναι σε πολλά χρήσιμος και ωφέλιμος, ενώ οι τιτλούχοι και οι προσοντούχοι, μακράν τής κατά Χριστόν παιδείας, γίνονται άχρηστοι και πολλάκις επιβλαβείς και επιζήμιοι. Ο έχων φρόνημα και ήθος αληθούς χριστιανού, αποβαίνει κατάλληλος και αποδοτικός εις σπουδαίαν κοινωνικήν συμβολήν και έργα μεγάλα, ηγετικά και σπουδαία. Τα προσόντα των μεγάλων ανθρώπων δεν είναι απλώς εξωτερικά και επιφανειακά, αλλά «ος αν ποιήση και διδάξη (τον θεοδίδακτον νόμον και τρόπον ζωής), ούτος μέγας κληθήσεται» (Ματθ. ε’ 19). Και τοιούτος υπήρξεν ο Άγιος Σπυρίδων» (Μητροπολίτου Ζιχνών και Νευροκοπίου Νικολάου – Κηρύγματα προς οικοδομήν).
Με πίστη προς τον Πανάγαθο Θεό, ας Τον παρακαλέσουμε και εμείς σήμερα, να μας αξιώσει εδώ στη γη να ζήσουμε απλοί και ταπεινοί, σύμφωνα με το θέλημά Του, και μετά θάνατον, να μας αξιώσει να γίνουμε μέτοχοι της επουράνιας Βασιλείας Του.
Αυτές οι τρεις λέξεις μπορούν μόνες τους να χαρακτηρίσουν τον βίο και την πολιτεία του Αγίου Σπυρίδωνος, Επισκόπου Τριμυθούντος της Κύπρου, του Θαυματουργού, του οποίου τη σεπτή μνήμη εορτάζει η Αγία μας Εκκλησία στις 12 Δεκεμβρίου.
Ο Άγιος Σπυρίδωνας γεννήθηκε κοντά στο σημερινό κατεχόμενο χωριό Άσσια της αγιοτόκου Κύπρου, στα μέσα του 3ου μ.Χ. αιώνα, από φτωχούς γονείς. Τα γράμματα που διδάχτηκε στην παιδική του ηλικία ήσαν λίγα. Όμως η έφεσή του για μόρφωση ήταν μεγάλη. Αν και βοηθούσε στις δουλειές τον φτωχό βοσκό πατέρα του, ακούραστα μελετούσε την Αγία Γραφή και ζούσε μια κατά Χριστόν ζωή. Είχε κατά νουν στη ζωή του το του Αποστόλου Παύλου: «Βλέπετε ουν πώς ακριβώς περιπατείτε, μη ως ασοφοι, αλλ’ ως σοφοί». Είχε τον ζήλο της γνώσης του θείου θελήματος. Με τη βοήθεια του Θεού, καταρτίστηκε σε μια φωτισμένη και φωτίζουσα προσωπικότητα, την οποία καλούμαστε και εμείς να μιμηθούμε. Κατά τον διωγμό του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Μαξιμίνου κατά των χριστιανών, συνελήφθηκε ως χριστιανός και υποχρεώθηκε να εργάζεται σε καταναγκαστικά έργα στη Μικρά Ασία.
Όταν κατέπαυσε ο διωγμός αυτός, ο Σπυρίδωνας επέστρεψε στο χωριό του στην Κύπρο. Απέκτησε δικό του κοπάδι, το οποίο ποίμαινε ο ίδιος και νυμφεύτηκε μια ευσεβή χριστιανή σύζυγο και απέκτησε και μια θυγατέρα την Ειρήνη, (την οποία, κατά το απολυτίκιό του, «νεκρά συ εν τάφω προσφωνείς». (Δηλαδή και όταν αυτή ήδη είχε αποθάνει, την καλούσε να τον ενημερώσει από του τάφου της, πού φύλαξε ένα χρηματικό ποσό που της εμπιστεύτηκε μια πλούσια κυρία της περιοχής). Ζούσε μια ενάρετη κατά Χριστό ζωή και ήταν υπόδειγμα πιστού χριστιανού και ενάρετου οικογενειάρχη.
Όταν απέθανε η σύζυγός του και κενώθηκε ο Επισκοπικός Θρόνος της Τριμυθούντος, σύσσωμο το πλήρωμα της Επισκοπής αυτής, εύλογα, τον υπέδειξε για νέο Επίσκοπο. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου τον εξέλεξε Επίσκοπο και σε λίγο χρόνο πήρε διαδοχικά και τους τρεις βαθμούς της Ιεροσύνης και από ποιμένας αλόγων προβάτων, έγινε Ποιμένας ανθρώπων. Τότε έλαμψε πλούσια η πνευματική αρετή του και το άψογο χριστιανικό ήθος του. Έγινε ο ταπεινός, αλλά διαπρύσιος κήρυκας του Ευαγγελίου προς τον λαό που του εμπιστεύτηκε ο Πρώτος και Μεγάλος Αρχιποιμένας Χριστός, ο πράος, στοργικός και ελεήμονας Πνευματικός Πατέρας με την απέραντη αγάπη και την πλούσια κοινωνική δράση. Η φήμη του και η θαυματουργική του δύναμη, (πολλά και μεγάλα είναι τα θαύματά του, σύμφωνα με το συναξάρι του, αλλά και το απολυτίκιό του), η οποία εκδηλώθηκε ενώ αυτός ζούσε ήδη στη γη, τον έκαναν παντού γνωστό. Τόση ήταν η αγιότητά του, που οι Υμνογράφοι της Εκκλησίας σημειώνουν με θαυμασμό, ότι όταν αυτός ιερουργούσε, είχε για συλλείτουργούς του Αγγέλους.
Έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο όπου καταπολέμησε τους αιρετικούς με ατράνταχτα επιχειρήματα, τα οποία προκάλεσαν μεγάλη εντύπωση. Παρέδωσε το πνεύμα στον Κτίστη και Δημιουργό του, το 344μ.Χ. περίπου. Το ιερό λείψανό του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και κατά την Άλωση της Βασιλίδος των πόλεων, διασώθηκε στην Κέρκυρα, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα και είναι ο Πολιούχος και Προστάτης Άγιός της, (με υπερφυές θαύμα τη διαφύλαξη άπαρτη από τα χέρια των Αγαρηνών).
Με πίστη προς τον Θεό ας τον παρακαλέσουμε και εμείς σήμερα στην Κύπρο, που το φημισμένο Μοναστήρι του στην Τρεμετουσιά, αλλά και τόσα άλλα ιερά προσκυνήματα βρίσκονται στα χέρια των Τούρκων εισβολέων, βουβά και αλειτούργητα από το 1974, να μεσιτεύσει προς τον Πανάγαθο Θεό να γίνει σύντομα το θαύμα της δικαίωσης, της απελευθέρωσης, της επιστροφής.
Η όλη ζωή του Αγίου Σπυρίδωνος «μας διδάσκει ότι ο άνθρωπος, ο καλλιεργημένος με την κατά Χριστόν παιδείαν και φωτισμένος από τον ίδιον τον Θεό, είναι σε πολλά χρήσιμος και ωφέλιμος, ενώ οι τιτλούχοι και οι προσοντούχοι, μακράν τής κατά Χριστόν παιδείας, γίνονται άχρηστοι και πολλάκις επιβλαβείς και επιζήμιοι. Ο έχων φρόνημα και ήθος αληθούς χριστιανού, αποβαίνει κατάλληλος και αποδοτικός εις σπουδαίαν κοινωνικήν συμβολήν και έργα μεγάλα, ηγετικά και σπουδαία. Τα προσόντα των μεγάλων ανθρώπων δεν είναι απλώς εξωτερικά και επιφανειακά, αλλά «ος αν ποιήση και διδάξη (τον θεοδίδακτον νόμον και τρόπον ζωής), ούτος μέγας κληθήσεται» (Ματθ. ε’ 19). Και τοιούτος υπήρξεν ο Άγιος Σπυρίδων» (Μητροπολίτου Ζιχνών και Νευροκοπίου Νικολάου – Κηρύγματα προς οικοδομήν).
Με πίστη προς τον Πανάγαθο Θεό, ας Τον παρακαλέσουμε και εμείς σήμερα, να μας αξιώσει εδώ στη γη να ζήσουμε απλοί και ταπεινοί, σύμφωνα με το θέλημά Του, και μετά θάνατον, να μας αξιώσει να γίνουμε μέτοχοι της επουράνιας Βασιλείας Του.