Ο Χαράλαμπος Μερακλής επισημαίνει ότι απαιτείται μια νέα στρατηγική για να μη γίνει η φιλελεύθερη τάξη συντηρητική στο μέλλον.

Σύμφωνα με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Jenifer Lind και τον καθηγητή William C. Woolworth με έδρα Διακυβέρνησης στο Darthnout College στο Chatham House and Daniel Webster η φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη βρίσκεται σε κίνδυνο, αφού πέρασαν 75 χρόνια από τότε που οι ΗΠΑ ίδρυσαν αυτό το παγκόσμιο σύστημα συμμαχιών, θεσμών και κανόνων.
Από το εσωτερικό της περιβάλλον έχει εχθρό τον αυξανόμενο λαϊκισμό, εθνικισμό και αυταρχισμό. Ενώ απ’ έξω αντιμετωπίζει την πίεση της εριστικής Ρωσίας και την ανερχόμενη Κίνα.
Με τις αναφερόμενες πιέσεις και συμπληγάδες διακυβεύεται η επιβίωση της ίδιας της τάξης, η οικονομική της ευημερία και ειρήνη που καλλιέργησε. Οι υπερασπιστές τονίζουν πως είναι ένας αγώνας των φιλελεύθερων χωρών που υπερασπίζονται το status quo κατά των δυσαρεστημένων αυταρχικών, οι οποίοι αντιτίθενται στο σύστημα, ξεχνώντας οι υποστηρικτές της πως αυτή επεκτάθηκε σε βάθος και εύρος με ρεβιζιονισμό και επιθετικότητα.
Τώρα διεξάγεται μια συζήτηση γύρω από το ποια στρατηγική θα πρέπει να εφαρμόσει για να διατηρήσει αυτά που έχει κερδίσει και να περιορισθούν οι απώλειες, επειδή η κλίμακα των σημερινών προβλημάτων δεν είναι η ίδια με τις παλαιές καταστάσεις και επειδή η ισχύς των χωρών που υποστηρίζουν τις συμμαχίες, τάξη, κανόνες, έχει συρρικνωθεί.
Η Ουάσινγκτον και οι φιλελεύθεροι συμμετέχοντες θα πρέπει να ανασκουμπωθούν για μακρά περίοδο για να αντιμετωπισθεί ο ανταγωνισμός και να δημιουργηθούν ευκαιρίες συνύπαρξης με τις αντιφιλελεύθερες μεγάλες δυνάμεις.
Θα πρέπει να τονισθεί πως οι ΗΠΑ ίδρυσαν τη φιλελεύθερη τάξη και συμμαχία, θεσμούς, πρότυπα και κανόνες, για να καλύψουν τα συμφέροντά τους και αυτοεπικράτησαν χάρη στην αμερικάνικη ηγεμονία, παρέχοντας εγγυήσεις για ασφάλεια, με στόχο να περιορισθεί ο περιφερειακός και παγκόσμιος ανταγωνισμός και για να ανοίξουν οι πόρτες στο αμερικάνικο εμπόριο και στην αμερικάνικη κυριαρχία, θέτοντας ως βάση τους θεσμούς, πρότυπα, κανόνες, οικονομία και τα ανθρώπινα δικαιώματα του πολίτη. Αρχικά οι ΗΠΑ έθεσαν στους κόλπους τους τη Δυτική Γερμανία, την Ιαπωνία και μετά τις χώρες του ΝΑΤΟ, ΕΕ, τα μέλη GATT και ΔΝΤ και τέλος τις χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού.
Η προαγωγή της δημοκρατίας κατέστη υψηλή στρατηγική επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον και Τζορτζ Μπους του νεότερου, λόγω του γεγονότος ότι χρηματοδότησαν μη κυβερνητικούς οργανισμούς με στόχο να δημιουργήσουν κοινωνίες πολιτών για να εξαπλώσουν τη δημοκρατία σε όλο τον κόσμο. Γι’ αυτό ίδρυσαν το θεσμοθετημένο Εθνικό Ταμείο για τη Δημοκρατία το οποίο θα λειτουργούσε ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός για να προαγάγει τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε Κίνα, Ρωσία και αλλού. Το φαινόμενο της παρέμβασης στις εγχώριες υποθέσεις άλλων κρατών ήταν μέρος της ηγεσίας της CIA μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Αυτές οι συμπράξεις κρατικής εξουσίας, νομικών, κανόνων, δημοσίων προσώπων και ιδιωτών συνέβαλαν ώστε να επεκταθεί η γεωπολιτική εμβέλεια των ΗΠΑ, όπως συνέβη στη Γιουγκοσλαβία και σε άλλα βαλκανικά κράτη, ενσωματώνοντάς τα στις δομές ασφάλειας και στην οικονομική φιλελεύθερη Δύση.
Αυτός ο ρεβιζιονισμός επεκτάθηκε δραματικά με κρατική ενίσχυση και ισχύ, με νέους κανόνες και με συγκαλυμμένες ενέργειες και συμμαχίες δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Στις μέρες μας καμιά χώρα δεν ενδιαφέρεται να διατηρήσει σταθερό status λόγω ρεβιζιονισμού και αναθεωρητισμού που επιχειρείται από φιλελεύθερα κράτη χάρη στην ανάληψη της εξουσίας. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν κατάλληλες εποχές για επέκταση, εντούτοις η φιλελεύθερη τάξη υποστηρίζεται από έναν ισχυρό συνασπισμό κρατών που μειώνει την ανωτερότητά της σημαντικά.
Ενώ η αναφερόμενη συμμαχία το 1995 παρήγαγε το 60% της παγκόσμιας παραγωγής, από την άποψη της ισοτιμίας της αγοραστικής δύναμης, τώρα αυτό ανέρχεται στο 40% επειδή τότε ήσαν υπεύθυνοι για το 80% των παγκόσμιων αμυντικών δαπανών, ενώ σήμερα είναι υπεύθυνοι για το 52%, επειδή η εσωτερική κρίση οδηγεί τη Δύση στις κάλπες.
Κίνα και Ρωσία έλαβαν τέτοια μέτρα απομόνωσης για να περιορίσουν τις ξένες επιρροές και ανέπτυξαν τέτοιες τεχνικές ελέγχου των πληροφοριών και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης με σκοπό να εποπτεύουν τους πληθυσμούς τους.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους αντιμετωπίζουν ένα δύσκολο έργο στη διατήρηση της τάξης.