Ο Α. Χατζηαντώνης, Κερυνειώτης πρόσφυγας, αναφέρεται στην ενδιαφέρουσα, όπως τη χαρακτηρίζει, συνέντευξη του πρώην υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκου Κοτζιά, στον «Φ» της Κυριακής.
Να μου επιτραπεί να αναφερθώ σε ορισμένα σημαντικά στοιχεία που βλέπουμε στην αποκαλυπτική αυτή συνέντευξη. Λίγο-πολύ, τα γνωρίζαμε βέβαια. Ο κ. Κοτζιάς κάνει λόγο για τους οπαδούς του Σχεδίου Ανάν, που εξαπέλυσαν οργίλες επιθέσεις εναντίον του, επειδή στάθηκε ανυποχώρητος στο Κραν Μοντανά. Επιμένει πως τότε ήταν η μόνη περίπτωση που πήραμε κάτι, ανάγοντας το Κυπριακό στην πραγματική του βάση ως διεθνές πρόβλημα, θέσαμε θέμα Εγγυήσεων στην Τουρκία, χωρίς ταυτόχρονα να παραχωρήσουμε οτιδήποτε!
Μιλάει με παράπονο, για κυριακάτικη κυπριακή εφημερίδα, που του επιτέθηκε με τρία άρθρα συγχρόνως και με διάφορα σκίτσα. Ξεκαθαρίζει ότι στην Κύπρο υπάρχουν δύο βασικά, κυρίαρχα πολιτικά ρεύματα: 1) Το πρώτο επιζητεί δημιουργικές λύσεις, είναι δημοκρατικό, ενεργητικό. Επιδιώκει συμμαχίες. Είναι τολμηρό και δεν δειλιάζει. Αυτό, είναι το ρεύμα που εξέφραζε η δική του πολιτική, λέγει ο πρώην υπ. Εξωτερικών. 2) Το δεύτερο, τώρα. Είναι παθητικό και ζει ή εξαρτά την επιβίωσή του από τη διαιώνιση του Κυπριακού. Σε αντίθεση με το πρώτο, καταγγέλλει τις συμμαχίες της Κύπρου και της Ελλάδας με άλλες χώρες, όντας εξαιρετικά φοβικό!
Αλλά, αυτό που με εξέπληξε, είναι η αναφορά του πρώην υπουργού Εξωτερικών της μητρός πατρίδος, σε συμβούλους του Έλληνα Πρωθυπουργού, που έχουν την απαράδεκτη θέση να προτρέπουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη να «κρατηθεί μακριά από το Κυπριακό, για να μη χρεωθεί τα όποια προβλήματα προκύψουν στο μέλλον». Έμεινα άφωνος. Ενεός, όπως έλεγε ο μακαριστός Αθηνών Χριστόδουλος!
Γνωρίζουμε όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, ότι ανέκαθεν οι σχέσεις Αθηνών – Λευκωσίας ήταν μια πονεμένη ιστορία.
Να μου επιτραπεί μια ιστορική αναδρομή. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις στην Ελλάδα τηρούσαν περίπου την ίδια «γραμμή», όσον αφορά το εθνικό μας πρόβλημα. Δεν απετόλμησαν να διεκδικήσουν την Ένωση με τη μαρτυρική μεγαλόνησο. Ίσως, με μοναδική εξαίρεση τον βασιλέα Γεώργιο τον Α’, που το 1941 ζητά από τους Βρετανούς την παραχώρηση της Κύπρου, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα. Υπέκυψε σε αγγλικές πιέσεις. Μέχρι που κέρδισε τις εκλογές, επικεφαλής του κόμματος Ελληνικός Συναγερμός, ο Αλέξανδρος Παπάγος, στις 16 Νοεμβρίου 1952, εξασφαλίζοντας 240 έδρες στη Βουλή. Ο Παπάγος ενισχύει τον ένοπλο αγώνα της ΕΟΚΑ. Με λόγια και με έργα. Είναι ο άνθρωπος που έφερε το Κυπριακό ενώπιον του ΟΗΕ, στις 16 Σεπτεμβρίου 1954. Με τα γεγονότα να εξελίσσονται ως εξής: Στις 6 Σεπτεμβρίου 1955, δηλ. ένα χρόνο μετά, ξεσπά το γνωστό, απίστευτης αγριότητος πογκρόμ, κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης. Τι είχε συμβεί όμως, προηγουμένως; Με το ξέσπασμα του απελευθερωτικού αγώνα, την 1η Απριλίου ’55, οι Ελληνοκύπριοι ακούνε έκπληκτοι την ελληνική κρατική ραδιοφωνία -στο πλαίσιο της εκπομπής «Φωνή της Πατρίδος»- να αναφέρεται σε… τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κύπρο!
Αμέσως, ο Γεώργιος Γρίβας απευθύνει αναστατωμένος και έκπληκτος, επιστολή προς τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, και γράφει: «Επανέρχομαι επί του ζητήματος της εκπομπής ‘’Φωνή της Πατρίδος’’, του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών, η οποία λέγει ότι, «η ελευθερία, δεν αποκτάται με τοιαύτα μέσα. Φέροντας ως παράδειγμα τον Γκάντι, όστις δεν επέτυχεν την απελευθέρωσιν των Ινδιών με τρομοκρατικάς μεθόδους».
Στις 4 Οκτωβρίου 1955, ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος πεθαίνει. Πολλά ελέχθησαν περί των συνθηκών του θανάτου του. Κάποιοι έκαναν λόγο για συνωμοτική ενέργεια των Άγγλων, οι οποίοι «δολοφόνησαν» τον Έλληνα ηγέτη, λόγω διαφωνίας μαζί του, στους χειρισμούς του Κυπριακού.
Αυτά, για την Ιστορία. Και επανέρχομαι στη σημερινή, δύσκολη καμπή, στην οποία βρίσκεται το εθνικό μας θέμα. Ο κ. Κοτζιάς, στην Ελβετία αναφέρθηκε στην ανάγκη ύπαρξης ενός «κανονικού κράτους». Ενός κράτους κυρίαρχου, εδαφικά ακέραιου, εθνικά ανεξάρτητου και ασφαλώς, λειτουργικού. Όπως είναι όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., αλλά και των Ην. Εθνών. Αν δεν επιδιώξουμε μια τέτοια διευθέτηση, λέγει, θα καταντήσουμε ένα κράτος… ευνουχισμένο, μειωμένων δικαιωμάτων και δυνατοτήτων λειτουργίας. Έχει άδικο;
Συνάγοντας: Ο ίδιος, στο τέλος της συνέντευξής του, επαναφέρει την πρόταση για δημιουργία -εκ μέρους της Ελλάδος- ενός κινήματος συμπαράστασης προς την καθημαγμένη Κύπρο μας. Αγαπώ εξίσου και τις δύο πατρίδες μας. Την Ελλάδα, ως εθνικό κέντρο, αλλά και την Κύπρο μας. Απευθυνόμενος, προς τους Κυπρίους που ζούνε στη μητέρα Πατρίδα -όπου και ο γράφων έζησε περί τα 30 τόσα χρόνια- αλλά και προς την εν Αθήναις πρεσβεία μας, ενώνω την αδύνατη φωνή μου με αυτήν του Νίκου Κοτζιά, ερωτώντας: «Πότε επιτέλους θα αναληφθούν τέτοιες, εθνικά αναγκαίες πρωτοβουλίες;».
Ελπίζω όχι, όταν τα τουρκικά γεωτρύπανα, Fatih και Yavuz, θα ευρίσκονται έξωθεν του λιμένος του Πειραιώς, ή της Λεμεσού.
Να μου επιτραπεί να αναφερθώ σε ορισμένα σημαντικά στοιχεία που βλέπουμε στην αποκαλυπτική αυτή συνέντευξη. Λίγο-πολύ, τα γνωρίζαμε βέβαια. Ο κ. Κοτζιάς κάνει λόγο για τους οπαδούς του Σχεδίου Ανάν, που εξαπέλυσαν οργίλες επιθέσεις εναντίον του, επειδή στάθηκε ανυποχώρητος στο Κραν Μοντανά. Επιμένει πως τότε ήταν η μόνη περίπτωση που πήραμε κάτι, ανάγοντας το Κυπριακό στην πραγματική του βάση ως διεθνές πρόβλημα, θέσαμε θέμα Εγγυήσεων στην Τουρκία, χωρίς ταυτόχρονα να παραχωρήσουμε οτιδήποτε!
Μιλάει με παράπονο, για κυριακάτικη κυπριακή εφημερίδα, που του επιτέθηκε με τρία άρθρα συγχρόνως και με διάφορα σκίτσα. Ξεκαθαρίζει ότι στην Κύπρο υπάρχουν δύο βασικά, κυρίαρχα πολιτικά ρεύματα: 1) Το πρώτο επιζητεί δημιουργικές λύσεις, είναι δημοκρατικό, ενεργητικό. Επιδιώκει συμμαχίες. Είναι τολμηρό και δεν δειλιάζει. Αυτό, είναι το ρεύμα που εξέφραζε η δική του πολιτική, λέγει ο πρώην υπ. Εξωτερικών. 2) Το δεύτερο, τώρα. Είναι παθητικό και ζει ή εξαρτά την επιβίωσή του από τη διαιώνιση του Κυπριακού. Σε αντίθεση με το πρώτο, καταγγέλλει τις συμμαχίες της Κύπρου και της Ελλάδας με άλλες χώρες, όντας εξαιρετικά φοβικό!
Αλλά, αυτό που με εξέπληξε, είναι η αναφορά του πρώην υπουργού Εξωτερικών της μητρός πατρίδος, σε συμβούλους του Έλληνα Πρωθυπουργού, που έχουν την απαράδεκτη θέση να προτρέπουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη να «κρατηθεί μακριά από το Κυπριακό, για να μη χρεωθεί τα όποια προβλήματα προκύψουν στο μέλλον». Έμεινα άφωνος. Ενεός, όπως έλεγε ο μακαριστός Αθηνών Χριστόδουλος!
Γνωρίζουμε όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, ότι ανέκαθεν οι σχέσεις Αθηνών – Λευκωσίας ήταν μια πονεμένη ιστορία.
Να μου επιτραπεί μια ιστορική αναδρομή. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις στην Ελλάδα τηρούσαν περίπου την ίδια «γραμμή», όσον αφορά το εθνικό μας πρόβλημα. Δεν απετόλμησαν να διεκδικήσουν την Ένωση με τη μαρτυρική μεγαλόνησο. Ίσως, με μοναδική εξαίρεση τον βασιλέα Γεώργιο τον Α’, που το 1941 ζητά από τους Βρετανούς την παραχώρηση της Κύπρου, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα. Υπέκυψε σε αγγλικές πιέσεις. Μέχρι που κέρδισε τις εκλογές, επικεφαλής του κόμματος Ελληνικός Συναγερμός, ο Αλέξανδρος Παπάγος, στις 16 Νοεμβρίου 1952, εξασφαλίζοντας 240 έδρες στη Βουλή. Ο Παπάγος ενισχύει τον ένοπλο αγώνα της ΕΟΚΑ. Με λόγια και με έργα. Είναι ο άνθρωπος που έφερε το Κυπριακό ενώπιον του ΟΗΕ, στις 16 Σεπτεμβρίου 1954. Με τα γεγονότα να εξελίσσονται ως εξής: Στις 6 Σεπτεμβρίου 1955, δηλ. ένα χρόνο μετά, ξεσπά το γνωστό, απίστευτης αγριότητος πογκρόμ, κατά των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης. Τι είχε συμβεί όμως, προηγουμένως; Με το ξέσπασμα του απελευθερωτικού αγώνα, την 1η Απριλίου ’55, οι Ελληνοκύπριοι ακούνε έκπληκτοι την ελληνική κρατική ραδιοφωνία -στο πλαίσιο της εκπομπής «Φωνή της Πατρίδος»- να αναφέρεται σε… τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κύπρο!
Αμέσως, ο Γεώργιος Γρίβας απευθύνει αναστατωμένος και έκπληκτος, επιστολή προς τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, και γράφει: «Επανέρχομαι επί του ζητήματος της εκπομπής ‘’Φωνή της Πατρίδος’’, του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών, η οποία λέγει ότι, «η ελευθερία, δεν αποκτάται με τοιαύτα μέσα. Φέροντας ως παράδειγμα τον Γκάντι, όστις δεν επέτυχεν την απελευθέρωσιν των Ινδιών με τρομοκρατικάς μεθόδους».
Στις 4 Οκτωβρίου 1955, ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος πεθαίνει. Πολλά ελέχθησαν περί των συνθηκών του θανάτου του. Κάποιοι έκαναν λόγο για συνωμοτική ενέργεια των Άγγλων, οι οποίοι «δολοφόνησαν» τον Έλληνα ηγέτη, λόγω διαφωνίας μαζί του, στους χειρισμούς του Κυπριακού.
Αυτά, για την Ιστορία. Και επανέρχομαι στη σημερινή, δύσκολη καμπή, στην οποία βρίσκεται το εθνικό μας θέμα. Ο κ. Κοτζιάς, στην Ελβετία αναφέρθηκε στην ανάγκη ύπαρξης ενός «κανονικού κράτους». Ενός κράτους κυρίαρχου, εδαφικά ακέραιου, εθνικά ανεξάρτητου και ασφαλώς, λειτουργικού. Όπως είναι όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε., αλλά και των Ην. Εθνών. Αν δεν επιδιώξουμε μια τέτοια διευθέτηση, λέγει, θα καταντήσουμε ένα κράτος… ευνουχισμένο, μειωμένων δικαιωμάτων και δυνατοτήτων λειτουργίας. Έχει άδικο;
Συνάγοντας: Ο ίδιος, στο τέλος της συνέντευξής του, επαναφέρει την πρόταση για δημιουργία -εκ μέρους της Ελλάδος- ενός κινήματος συμπαράστασης προς την καθημαγμένη Κύπρο μας. Αγαπώ εξίσου και τις δύο πατρίδες μας. Την Ελλάδα, ως εθνικό κέντρο, αλλά και την Κύπρο μας. Απευθυνόμενος, προς τους Κυπρίους που ζούνε στη μητέρα Πατρίδα -όπου και ο γράφων έζησε περί τα 30 τόσα χρόνια- αλλά και προς την εν Αθήναις πρεσβεία μας, ενώνω την αδύνατη φωνή μου με αυτήν του Νίκου Κοτζιά, ερωτώντας: «Πότε επιτέλους θα αναληφθούν τέτοιες, εθνικά αναγκαίες πρωτοβουλίες;».
Ελπίζω όχι, όταν τα τουρκικά γεωτρύπανα, Fatih και Yavuz, θα ευρίσκονται έξωθεν του λιμένος του Πειραιώς, ή της Λεμεσού.
