Το 2019 κληροδοτεί πάρα πολλά ανοιχτά μέτωπα στο 2020. Σε Ευρώπη με Brexit που δεν έχει ολοκληρωθεί και μια μελλοντική σχέση ΕΕ – Βρετανίας, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ ενδέχεται να ξανακυβερνήσει τις ΗΠΑ με απρόβλεπτη πολιτική σε Μέση Ανατολή, με τα καπρίτσια του να προκαλούν παγκόσμιες εντάσεις.
Μέσα σ’ αυτό τον λαβύρινθο των εντάσεων η δημοκρατία υποχωρεί σε πολλές χώρες, με πρώτη την Κίνα, που αυξάνει την επιρροή της και τον αυταρχισμό της, ενώ ο καπιταλισμός αναδεικνύει τα προβλήματά του. Η Λατινική Αμερική ζει τη δική της αλλαγή και η κλιματική αλλαγή θα προκαλέσει νέο κύμα περιβαλλοντικών προσφύγων χωρίς να λυθεί το προηγούμενο προσφυγικό πρόβλημα. Την ίδια στιγμή, ο Τραμπ βρίσκεται στον τέταρτο χρόνο της θυελλώδους παραμονής του στον Λευκό Οίκο και το κόστος της διοίκησής του προκαλεί σύγχυση και συναγερμό σε πολίτες και χώρες λόγω της αντιπαλότητάς του με Κίνα και Ρωσία, οι οποίες εκμεταλλεύονται την άστατη ιδιοσυγκρασία του για να προωθήσουν τα συμφέροντα και τις γεωπολιτικές τους στρατηγικές.
Πέραν των αναφερομένων αμφισβητεί τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, τη συμφωνία του ελεύθερου εμπορίου της Βόρειας Αμερικής, τις συμμαχίες που στηρίζουν τις ΗΠΑ και όλο το διεθνές σύστημα ασφάλειας και εμπορίου, καθώς επίσης και εκείνης της κλιματικής αλλαγής, παρόλο που ολόκληρη η ανθρωπότητα βιώνει τις συνέπειες, καταστροφές και ζημιές της.
Παρά τις επιβολές τεράστιων κονδυλίων τελωνειακών δασμών, δισεκατομμυρίων δολαρίων, από αμφότερες τις πλευρές, τον περασμένο μήνα είδαμε προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας, με την οποία παγώνουν εμπορικά προϊόντα, πνευματικά δικαιώματα, συναλλάγματα, δασμοί, κ.λπ.
Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η αναφερόμενη συμφωνία θα σημαίνει το οριστικό τέλος του εμπορικού πολέμου επειδή παραμένει ανοιχτό μέτωπο με την Ευρώπη, λόγω του γεγονότος ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να αποκλείσουν τις κινέζικες τεχνολογικές εταιρείες από την υλοποίηση των τηλεπικοινωνιακών δικτύων πέμπτης γενιάς στις χώρες-μέλη της ΕΕ.
Όσον αφορά στη Μέση Ανατολή προμηνύονται καταιγιστικές εξελίξεις λόγω του γεγονότος ότι τα πλούσια ενεργειακά αποθέματα δεν λύνουν τα χρόνια προβλήματα της φτώχειας και ανεργίας και λόγω των γεωστρατηγικών επιδιώξεων και εξελίξεων που είναι καταιγιστικές.
Η Αμερική με την εξωτερική πολιτική της, με την οποία επιδιώκει να ασκήσει τη μέγιστη στρατηγική πίεση εναντίον του Ιράν, εφαρμόζει περισσότερες κυρώσεις ενάντια στο θεοκρατικό καθεστώς της χώρας και κάνει πιο έντονη την παρουσία της στη Μέση Ανατολή για να αντιμετωπίσει αυτή την απειλή, επειδή προβλέπεται σύγκρουση του Ισραήλ με το Ιράν στη Συρία λόγω και των αυξανόμενων διαδηλώσεων σε Ιράκ και Λίβανο και γι’ αυτόν το λόγο είχαμε και τη δολοφονία του Ιρανού αντιστράτηγου Κασίμ Σουλεϊμάν.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως οι παγκόσμιες ισορροπίες αλλάζουν λόγω του γεγονότος ότι η άνοδος της Κίνας σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο είναι από τα μεγαλύτερα ζητήματα του 21ου αιώνα. Σήμερα η Κίνα αποτελεί οικονομική και πολιτική υπερδύναμη και η επιρροή της ξεπέρασε εκείνη των ΗΠΑ. Οι ειδικοί προβλέπουν πως ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΗΠΑ – Κίνα θα είναι έντονος το 2020 λόγω του χάσματος στις οικονομίες τους.
Το Πεκίνο θα χρησιμοποιήσει τη στρατιωτική και οικονομική του ισχύ για να αλλάξει την παγκόσμια τάξη προς όφελός του. Ήδη, η Κίνα έχει στρατιωτική ισχύ στον Ειρηνικό Ωκεανό και επίσης απέστειλε πρώτη διαστημικό όχημα στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης, ενώ σχεδιάζει επανδρωμένη πτήση στη Σελήνη. Φέτος η Κίνα αναδείχθηκε σε παγκόσμιο ηγέτη στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, καταθέτοντας 473 από τις 608 πατέντες για το Blakchain. Μέχρι το 2021 το 80% των Κινέζων θα χρησιμοποιεί το smartphone αντί για μετρητά έναντι 31% των Αμερικανών. Η Mckinsey προβλέπει πως 160 εκατ. Κινέζοι θα κάνουν διακοπές εκτός Κίνας το 2020. Το Προσφυγικό – Μεταναστευτικό θα παραμείνει και φέτος στην πρώτη γραμμή, παρά τα όσα ακούγονται πως οι περισσότεροι είναι οικονομικοί μετανάστες.
Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που δέχθηκε τις περισσότερες αφίξεις προσφύγων το 2019 φθάνοντας τις 73.377 άτομα, ελπίζοντας πως θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα, εκτός εάν ο Ερντογάν πραγματοποιήσει τις απειλές του κατά της Ευρώπης.
Σήμερα η Τουρκία φιλοξενεί 3,7 εκατ. πρόσφυγες και κατέχει την πρώτη θέση δεχόμενη 1,4 εκατ. από Πακιστάν, 1,2 εκατ. από Ουγκάντα, 1,1 εκατ. από Σουδάν όπως και Γερμανία.
Οι Βενεζουελανοί που εγκατέλειψαν τη χώρα τους την τελευταία 4ετία ανήλθαν στα 4,6 εκατ., αριθμός που ισοδυναμεί με τους Σύρους που εγκατέλειψαν τη χώρα τους την πρώτη 4ετία του πολέμου. Εάν η κρίση συνεχισθεί στη Βενεζουέλα και το 2020, υπολογίζεται πως οι εκτοπισμένοι κάτοικοί της θα φθάσουν τα 6,5 εκατ. λόγω φτώχειας και πείνας και λόγω συρρίκνωσης της οικονομίας της κατά 65%. Η αμερικάνικη ήπειρος λόγω φτώχειας, πείνας και συρρίκνωσης της οικονομίας της είχε τους περισσότερους πρόσφυγες το 2019 από Βενεζουέλα, Κολομβία, Κεντρική Αμερική που οδεύουν προς ΗΠΑ.
Μέσα στα πάμπολλα προβλήματα, φτώχεια, πείνα, πολέμους, τρομοκρατία, προσφυγιά που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, έχει προστεθεί, αρκετό καιρό τώρα, ο λαϊκισμός και η ακροδεξιά που υποσκάπτουν τα θεμέλια της φιλελεύθερης δημοκρατίας στη Δύση και κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος. Με τη διάβρωση και διολίσθηση της δημοκρατίας, επέρχεται ο αυταρχισμός, όπως σημειώνει ο καθηγητής Νταν Σλέιτερ του Πανεπιστημίου στο Michigan.
Η εκλογή Τραμπ άνοιξε τους κρουνούς του ουρανού για να ηχήσουν οι σειρήνες της εθνικής κυριαρχίας και της περιχαράκωσης στο όνομα της ανάκτησης του αμερικάνικου μεγαλείου και έγινε η απαρχή των απανταχού λαϊκιστών. Αυτός ο λαϊκισμός και η ακροδεξιά ρητορική έγιναν σε ελάχιστο χρονικό διάστημα τσουνάμι πολιτικών αναταράξεων σε ολόκληρο τον κόσμο και αποδυνάμωσε τη Δύση.
Σήμερα σε όλο τον κόσμο πρωταγωνιστούν στην παγκόσμια σκηνή οι ανελεύθερες δημοκρατίες, όπως στην Ινδία, Βραζιλία, Ουγγαρία, Πολωνία, Τουρκία, Φιλιππίνες, Ρωσία, Κίνα και σε άλλες χώρες του πλανήτη μας.