Μια σύντομη ανάλυση από τον Χαράλαμπο Μερακλή.

Η επικράτηση του Συντηρητικού Μπόρις Τζόνσον στις εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου του 2019 με πλειοψηφία 80 εδρών διευκολύνει τη Βρετανία να αποχωρήσει από την ΕΕ την 31η Ιανουαρίου που είναι δεδομένη και θα κλείσει κάθε συζήτηση για δεύτερο δημοψήφισμα για κατάργηση του Brexit και εφαρμογή τελωνειακής ένωσης με ΕΕ αντί της αποχώρησης.
Το αναφερόμενο θέμα δεν θα λυθεί άμεσα αλλά θα ταλαιπωρήσει Λονδίνο – Βρυξέλλες μέχρι το τέλος του 2020. Η δυσκολία έγκειται στη μελλοντική σχέση ανάμεσα στις δυο πλευρές. Η συμφωνία δεν θα είναι μια απλή συμφωνία μεταξύ των δυο πλευρών, αλλά θα έπεται από κανόνες του Π.Ο.Ε. με δασμούς στα εκατέρωθεν προϊόντα. Όπως σημειώνεται, οι 11 εναπομείναντες μήνες είναι λίγοι για να ολοκληρωθεί μια τέτοια συμφωνία. Τα παραμένοντα προβλήματα είναι δίκοπο μαχαίρι για αμφότερες τις πλευρές και δεν αποκλείεται εάν δεν εξελιχθούν ομαλά τα πράγματα για τη Βρετανία να ανοίξει και η όρεξη και σε άλλα κράτη να αποχωρήσουν από την ΕΕ.
Η συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του καπιταλισμού έχει ανοίξει εδώ και χρόνια και θα συνεχιστεί και την Τρίτη δεκαετία του 2020 επειδή έχει φθάσει σε αδιέξοδο και εάν δεν μεταρρυθμιστεί υπάρχει ο κίνδυνος να καταρρεύσει. Αιτία είναι οι ανισότητες στις ΗΠΑ που έφθασαν στο υψηλότερο σημείο και διάσημοι οικονομολόγοι θέτουν το λιθαράκι τους για να σωθεί η οικονομία της αγοράς και η δημοκρατία.
Ο Κλάους Σβαμπ, πρόεδρος του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός, διερωτάται τι είδους καπιταλισμό θέλουμε και τονίζει ότι εκείνο που απομένει είναι να αντικατασταθεί ο καπιταλισμός των μετοχών από τον καπιταλισμό των ενδιαφερόμενων μερών (shareholder).
Το μανιφέστο του Νταβός συνιστά την πληρωμή των οφειλόμενων φόρων προς το κράτος και να μην τοποθετούνται τα χρήματα στους φορολογικούς παραδείσους.
Σημειώνεται πως οι ανισότητες ξεκινούν πριν ακόμη γεννηθεί ένας άνθρωπος και από αυτές τις μικροανισότητες ορίζεται και το περιβάλλον στο οποίο θα ζήσει κάποιος. Εδώ και δεκαετίες η Λατινική Αμερική αναζητεί τη δική της Αραβική Άνοιξη γιατί σ’ αυτήν επικρατεί λιτότητα και διαφθορά και οι αιτίες είναι διαφορετικές σε κάθε χώρα όπως συμβαίνει στην Αϊτή που είναι η φτωχότερη της Ηπείρου από εκείνη της Χιλής που αποτελεί υπόδειγμα οικονομικής επιτυχίας. Η εξέγερση που σημειώθηκε στο Περού είχε αιτία το διεφθαρμένο Κογκρέσο, ενώ εκείνης της Ονδούρας οφείλεται στον διεφθαρμένο Πρόεδρο και αυτής της Βολιβίας οφείλεται στην εκδίωξη του Προέδρου της χώρας από την αντιπολίτευση. Η όλη δυσαρέσκεια σε ολόκληρη την ήπειρο οφείλεται στη λιτότητα που έπληξε την ήπειρο τη 2η δεκαετία του 21ου αιώνα. Οι τάξεις που υπέφεραν περισσότερο ήταν η μεσαία και η κατώτερη. Η διαφθορά οφείλεται στα τεράστια ποσά των ναρκοχρημάτων.
Το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής ήρθε για να μείνει, αλλά συνάμα συνδέεται με τη μακροχρόνια επιβίωση της ανθρωπότητας και επίσης με την επιτακτική ανάγκη για μετάβαση σε καθαρότερες πηγές ενέργειες.
Στα χρόνια που πέρασαν όλοι γίναμε μάρτυρες ακραίων καιρικών φαινομένων όπως πλημμύρες, καταστροφικές πυρκαγιές σε παρθένα δάση, ξηρασίες, παρατεταμένοι καύσωνες, λιώσιμο πάγων στην Αρκτική κ.λπ.
Το 2020 θα είναι μια κρίσιμη χρονιά για το κλίμα και οι χώρες που δεσμεύτηκαν με τη Συμφωνία του Παρισιού θα πρέπει να δείξουν απτά αποτελέσματα.
Ελλάδα και Κύπρος από την αρχή του 2020 εισήλθαν με το δεξί στην κληρονομιά που άφησε πίσω του το 2019 όπου κυριαρχούσε η αστάθεια, η αβεβαιότητα και μια εύφλεκτη Μέση Ανατολή, εξαιτίας της δολοφονίας του Ιρανού αντιστράτηγου Κασέν Σουλεϊμάν, κατόπιν διαταγής του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, λόγω της πολιορκίας της αμερικάνικης πρεσβείας στο Ιράκ από σιίτες. Αυτές οι δυο χώρες μέσα από τρομερές δυσκολίες, χρεοκοπίες και ταπεινώσεις κατόρθωσαν να βρίσκονται εντός του ισχυρού μπλοκ της ευρωζώνης.
Αυτή η αναδρομή δεν είναι επετειακή αλλά καλούμαστε μέσα από γεωπολιτικούς κινδύνους και εξελίξεις να μετρούμε τα λόγια και βήματά μας λόγω της τουρκικής απειλής και διεκδίκησης στην περιοχή. Ως μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας οφείλουμε να πορευθούμε μαζί της γιατί δεν θα αποδεχθεί τότε τον τραυματισμό των μελών της.
Σ’ αυτήν την απρόβλεπτη εποχή που διανύουμε δεν είναι ανάγκη να φλυαρούμε και να λέμε πολλά λόγια που χαϊδεύουν τα αυτιά των πολιτών αλλά προσγειωμένα να κρατούμε τον πήχη χαμηλά, χωρίς εφησυχασμό για τις προκλήσεις που μας επιβάλλουν να έχουμε ενότητα και ισχυρή στρατιωτική αποκρουστική δύναμη.
Πέρα αυτών οι τουρκικές απειλές στρέφονται κατά της αδύναμης οικονομίας και του τουρισμού μας που σχετίζονται άμεσα με την ενέργεια και την επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και εμπορίου.
Στόχος της ελληνικής και κυπριακής κοινωνίας είναι να κοιτάξουν προς το μέλλον και να αφήσουν πίσω τις παθογένειες και ψευδαισθήσεις για να ξαναβρούν την αυτο-αλληλοεκτίμηση. Δεν μπορούμε να κάνουμε τα απαιτούμενα άλματα εάν δεν κατανοήσουμε το παρελθόν και εάν δεν αναγνωρίσουμε τα πάθη των διχαστικών και εγωιστικών επιλογών μας.
Συγκινούμαστε από τις μεμονωμένες επιτυχίες μας σε κάποιους τομείς αλλά δεν κατορθώσαμε να ξεφύγουμε ως κοινωνία και πολιτικό σύστημα από τα σύνδρομα της καταδίωξης και των μειωμένων προσδοκιών που μας κατατρέχουν. Χρέος της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας είναι να διασφαλίσει μια ισορροπία που να οδηγεί τον λαό σε δημιουργικές κατευθύνσεις.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια να μας καταδυναστεύει η δυσπιστία και η κακοπιστία και να παραμένουμε στη μελαγχολία και αμεριμνησία και ούτε να παθιαζόμαστε και να διχαζόμαστε και να είμαστε δεύτεροι στην Ευρώπη, αλλά να πιάσουμε τις ευκαιρίες για ένα καλύτερο μέλλον.