Κινήσεις τακτικής από την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο με την Άγκυρα να επιχειρεί να εκμεταλλευθεί το κενό που δημιουργείται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωση από τους δύο βασικούς άξονες (Γερμανίας και Γαλλίας). Η τουρκική κυβέρνηση παραδέχεται ότι επενδύει στο ρήγμα που υφίσταται εντός ΕΕ και δηλώνει μετά βεβαιότητας πως δεν θα υπάρξουν νέες εις βάρος της επιπτώσεις. Και στηριζόμενη σ’ αυτό το δεδομένο ξεκαθαρίζει ότι ο ελλιμενισμός του Ορούτς Ρέις θα είναι προσωρινός.

Μέχρι και το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24ης Σεπτεμβρίου θα παιχτεί ένα πολύ δυνατό παιχνίδι για γερά νεύρα. Η Γερμανία είναι η μόνη χώρα που κινείται μεταξύ όλων των εμπλεκομένων προκειμένου να επιτύχει αποκλιμάκωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι κινήσεις της Γερμανίας για αποκλιμάκωση συμπεριλαμβάνουν και την Κύπρο, επανέλαβε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης. Κι αυτό κρίθηκε αναγκαίο να διευκρινιστεί, γιατί η αρχική εντύπωση ήταν πως η Γερμανία κινείται αποκλειστικά για αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στήριγμα ΗΠΑ με προοπτικές

Ο ελλιμενισμός του Ορούτς Ρέις φαίνεται να αφαιρεί από το τραπέζι το κομμάτι των τομεακών κυρώσεων που είχαν συμφωνηθεί κατά το άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, στο Βερολίνο. Γι’ αυτό και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υποστήριξε πως δεν περιμένει πως θα αντιμετωπίσει κυρώσεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη διένεξη της Τουρκίας με την Ελλάδα. Αν και δεν αποκλείει την υιοθέτηση σκληρών μέτρων η Άγκυρα δεν αναμένει ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα προχωρήσουν έως εκείνο το σημείο. 

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στις δηλώσεις του διαχώρισε τις τομεακές κυρώσεις που περιλαμβάνονται στο έγγραφο Μπορέλ και έχουν να κάνουν αποκλειστικά με την ελληνοτουρκική αντιπαράθεση. Υπάρχουν και οι άλλες κυρώσεις που έχουν να κάνουν με τη δράση της Τουρκίας εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κυρώσεις οι οποίες ήδη άρχισαν να υλοποιούνται και τις οποίες η Τουρκία προσπαθεί να υποβαθμίσει: «Μπορεί να είναι εναντίον του πλοίου μας, της εταιρείας μας, ατόμων. Έχουν πάρει τέτοιες αποφάσεις στο παρελθόν. Μήπως μείωσαν την αποφασιστικότητά μας; Όχι, η αποφασιστικότητά μας αυξήθηκε», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών.

Τα μέτρα που ήδη αποφασίστηκαν από ΕΕ κατά της Τουρκίας σε σχέση με τις έκνομες ενέργειες σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμένουν σε ισχύ, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών. Σύμφωνα με τον Νίκο Χριστοδουλίδη η Κυπριακή Δημοκρατία το προηγούμενο διάστημα είχε υποβάλει στην ΕΕ πρόσθετες εισηγήσεις σε σχέση με μέτρα κατά της Τουρκίας για παραβιάσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

Για την απομάκρυνση του Ορούτς Ρέις η Λευκωσία επανέλαβε και χθες ότι αποτελεί «μια κίνηση προς την ορθή κατεύθυνση». Ο Ν. Χριστοδουλίδης στις δηλώσεις του υπογράμμισε τις τοποθετήσεις που είχαν γίνει από τουρκικής πλευράς σύμφωνα με τις οποίες καθίστατο σαφές ότι ο ελλιμενισμός του Ορούτς Ρέις ήταν στο πλαίσιο προγραμματισμένης συντήρησης, προμηθειών, αλλαγής προσωπικού. Η τοποθέτηση αυτή από πλευράς υπουργού Εξωτερικών έρχεται να προκαταλάβει σενάρια και τοποθετήσεις από διάφορες κατευθύνσεις τόσο στο χώρο της Ευρώπης όσο και στην Κύπρο που θέλουν την Τουρκία να προβαίνει σε «χειρονομίες καλής θελήσεως». 

Τόσο η Λευκωσία όσο και η Αθήνα θέλουν να δουν στην πράξη ότι η Τουρκία εννοεί τα όσα δηλώνει περί διαλόγου. Υπενθυμίζοντας πως ένας διάλογος πρέπει να διεξαχθεί μέσα στο κατάλληλο κλίμα. «Είναι πολύ νωρίς για να έχουμε ασφαλείς εκτιμήσεις για τις εξελίξεις» ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών στη διάρκεια δηλώσεών του στον Άλφα, στέλνοντας το μήνυμα ότι κάθε μέρα που περνά μέχρι τη σύνοδο κορυφής είναι το ίδιο σημαντική. 

Να γίνουν αμοιβαία βήματα 

«Η Τουρκία, υπό την ισχυρή ηγεσία του προέδρου μας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ως ισχυρός παίκτης, θα υπερασπιστεί τα συμφέροντα και τα δικαιώματά της και στο μέτωπο και στο τραπέζι. Η Ελλάδα και η Ε.Ε. δεν πρέπει να αφήσουν να χαθεί η ευκαιρία που δόθηκε στη διπλωματία και πρέπει να κάνουν αμοιβαία βήματα», έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter, o εκπρόσωπος της Τουρκικής Προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν. 

Σύμφωνα με τον Ι. Καλίν: «Είναι εφικτή ειρηνική επίλυση των προβλημάτων στην ανατολική Μεσόγειο. Θα συμβάλουν θετικά οι δίκαιες, ολοκληρωμένες και λογικές προσεγγίσεις. Η Τουρκία δεν έχει βλέψεις στα εδάφη κανενός, όμως έχει την αποφασιστικότητα να μην επιτρέψει να καταπατηθούν τα δικαιώματά της».

ΑΓΚΥΡΑ: ΑΣ ΤΟ ΔΟΥΝ ΩΣ ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΑ 

Η Άγκυρα ξεκαθάρισε χθες πως η επιστροφή στο λιμάνι του πλοίου ερευνών, που είχε αναπτύξει στην ανατολική Μεσόγειο, δεν αποτελεί οπισθοχώρηση και κάλεσε την Αθήνα να κάνει κι αυτή σε αντάλλαγμα κάποια κίνηση. «Το Ορούτς Ρέις αγκυροβόλησε κοντά στο λιμάνι της Αττάλειας για εργασίες συντήρησης και εφοδιασμό», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στη διάρκεια συνέντευξής του στο τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο NTV. Σύμφωνα με τον Τσαβούσογλου, θα ήταν «λάθος» να ερμηνεύσει κανείς αυτές τις εργασίες «ρουτίνας» ως «ένα βήμα οπισθοχώρησης».

Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό, τα άλλα τουρκικά πλοία, όπως το Μπαρμπαρός Χαϊρετίν και το Γιαβούζ συνεχίζουν τις ερευνητικές δραστηριότητές τους στην ανατολική Μεσόγειο. Ωστόσο, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δεν έκλεισε εντελώς την πόρτα σε μια θετική ερμηνεία της επιστροφής του Ορούτς Ρέις στο λιμάνι, με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα κάνει κι αυτή με τη σειρά της βήματα. «Η Ελλάδα θα μπορούσε να θεωρήσει αυτές τις εργασίες ρουτίνας ένδειξη καλών προθέσεων και να εγκαταλείψει με την ευκαιρία αυτή τα μαξιμαλιστικά αιτήματά της», δήλωσε.

Η ΕΕ θέλει τερματισμό μονομερών ενεργειών

Αυτό που χρειάζεται η ΕΕ είναι να δει ότι σταματούν οι μονομερείς ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο, ανέφερε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων ερωτηθείς για την αποχώρηση του Ορούτς Ρέις κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων.

Συγκεκριμένα, ο Πήτερ Στάνο τόνισε ότι «δεν αλλάζει τίποτα από το βασικό μήνυμα το οποίο τέθηκε από τους υπουργούς Εξωτερικών όταν συναντήθηκαν ανεπίσημα στο Βερολίνο. Η ΕΕ χρειάζεται να δει το τέλος των μονομερών ενεργειών στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες εκλαμβάνονται ως προκλήσεις από κάποια από τα κράτη-μέλη μας, εκλαμβάνονται ως ενόχληση στις σχέσεις μας. Ακολουθεί συζήτηση για την Τουρκία μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών στο Συμβούλιο την επόμενη Δευτέρα και εν συνεχεία οι αρχηγοί των κρατών-μελών θα συζητήσουν επίσης το ζήτημα της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής. Και αυτή θα είναι ευκαιρία για τα κράτη-μέλη να έχουν πλήρη συζήτηση όλων των πτυχών της σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας και να δούμε πώς θέλουμε να προχωρήσει υπό το πρίσμα των πρόσφατων και των επόμενων εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο».

Την Τετάρτη αναμένεται στην Κύπρο ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Θα προηγηθεί η επίσκεψη στην Αθήνα και επαφές με την ελληνική κυβέρνηση. 

Σύμφωνα με τον έως τώρα προγραμματισμό ο Σαρλ Μισέλ αναμένεται να έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, καθώς και την πολιτική ηγεσία της χώρας. 

Στο επίκεντρο θα βρεθούν οι τελευταίες εξελίξεις στη ΝΑ Μεσόγειο, καθώς και η προετροιμασία που γίνεται ενόψει της Συνόδου της 24ης και 25 Σεπτεμβρίου με κύριο θέμα την τουρκική προκλητικότητα.

Στο μεταξύ, στις 17 Σεπτεμβρίου αναμένεται η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Αυστρίας Alexander Schallenberg και στις 18 Σεπτεμβρίου του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας Clement Beaune.