Η Ισραηλινορωσίδα ακαδημαϊκός Ελίζαμπεθ Τσούρκοφ, η οποία κρατήθηκε για συνολικά 903 ημέρες αιχμάλωτη από ένοπλη ομάδα στο Ιράκ, περιγράφει την πλήρη εικόνα για τις συνθήκες της αιχμαλωσία της, στο BBC.
Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο Ισραήλ, όπου η ίδια αναρρώνει, ξαπλωμένη σε κρεβάτι. «Η υγεία μου δεν είναι καλή», λέει, περιγράφοντας ότι υπέστη ακραία κακοποίηση για περίπου 100 ημέρες: ηλεκτροσόκ, ξυλοδαρμούς, μαστίγωμα, σεξουαλική κακοποίηση και μεθόδους βασανιστηρίων όπως το κρέμασμα από την οροφή με τα χέρια δεμένα πίσω από την πλάτη.
Η απαγωγή και η αποκάλυψη της ταυτότητάς της
Η Τσούρκοφ βρισκόταν στη Βαγδάτη τον Μάρτιο του 2023, στο πλαίσιο έρευνας για το διδακτορικό της στο Πρίνστον, όταν δέχθηκε επίθεση από δύο άνδρες που την έσυραν σε αυτοκίνητο. Αρχικά δήλωνε στους απαγωγείς ότι είναι Ρωσίδα, όμως η πρόσβαση που απέκτησαν στο τηλέφωνό της αποκάλυψε την ισραηλινή υπηκοότητά της – κάτι που, όπως περιγράφει, πυροδότησε την κλιμάκωση των βασανιστηρίων.
Οι απαγωγείς, σύμφωνα με την ίδια, ήταν μέλη της οργάνωσης Kataib Hezbollah, μίας από τις ισχυρότερες φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ.
Οι «κατασκευασμένες ομολογίες» και ο κύκλος κακοποίησης
Για να σταματήσει τα βασανιστήρια, η Τσούρκοφ άρχισε να επινοεί «ομολογίες» βασισμένες σε θεωρίες συνωμοσίας που ακολουθούσαν οι απαγωγείς της – χωρίς, ωστόσο, να εμπλέκει Ιρακινούς, φοβούμενη ότι φίλοι της κινδύνευαν επίσης. Όπως λέει, αυτή η τακτική είχε και αντίστροφο αποτέλεσμα:
«Με βασάνιζαν για να τους δώσω τις ομολογίες που επινοούσα, και μετά γίνονταν ακόμη πιο απαιτητικοί, ζητώντας κάτι νέο».
Χωρίς να γνωρίζει το γιατί, μετά από περίπου 100 ημέρες κακοποίησης μεταφέρθηκε σε άλλο σημείο, όπου η κακοποίηση σταμάτησε, αν και παρέμεινε σε απομόνωση.
Πώς ήρθε η απελευθέρωση
Η ίδια αποδίδει την απελευθέρωσή της στην πίεση των ΗΠΑ. Ο επιχειρηματίας Μαρκ Σαβάγια, που είχε διοριστεί ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στο Ιράκ, φέρεται –σύμφωνα με την Τσούρκοφ– να μετέφερε στον Ιρακινό πρωθυπουργό ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ήταν «εξαιρετικά ενοχλημένος» για την υπόθεση και ότι, εάν δεν απελευθερωνόταν μέσα σε μία εβδομάδα, η ηγεσία της Kataib Hezbollah θα εξοντωνόταν. Μέρες αργότερα, η Τσούρκοφ αφέθηκε ελεύθερη.
Ο Ιρακινός πρωθυπουργός έκανε λόγο για «εκτεταμένες προσπάθειες των υπηρεσιών ασφαλείας», χωρίς αναφορά σε απειλές. Ωστόσο, στέλεχος της Kataib Hezbollah δήλωσε αργότερα πως η απελευθέρωση έγινε για να αποφευχθεί πιθανό αμερικανικό πλήγμα.
Η επόμενη ημέρα και η προσπάθεια αποκατάστασης
Η Τσούρκοφ βρίσκεται πλέον στο Ισραήλ και λαμβάνει θεραπεία για τις σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις της αιχμαλωσίας. Στόχος της, όπως λέει, είναι να συνεχίσει και να ολοκληρώσει το διδακτορικό της.
Ταυτόχρονα παρακολουθεί την ενίσχυση των φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών στο Ιράκ μέσω των πρόσφατων εκλογών, αλλά και τη βαθιά ανασφάλεια που επικρατεί στο Ισραήλ μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023 και τον πόλεμο στη Γάζα.
Η ίδια υπήρξε επικριτική απέναντι στην ισραηλινή πολιτική, όμως σήμερα αναγνωρίζει ότι τα γεγονότα την έχουν κάνει πιο απαισιόδοξη για το ενδεχόμενο ειρήνης. Παράλληλα, αναφέρεται στο προσωπικό βάρος των ψεύτικων ομολογιών που αναγκάστηκε να δώσει: «Σου εισχωρεί, όπως συμβαίνει σε μια κακοποιημένη γυναίκα που εσωτερικεύει την εικόνα που έχει ο θύτης για εκείνη».