Η Κομισιόν φωτογραφίζει την ανάγκη για ύπαρξη εισοδηματικών κριτηρίων, περιουσιακών κριτηρίων, τη σύνθεση κάθε οικογένειας που θα διαμένει στην κατοικία και τελευταίο το ανώτατο συνολικό εμβαδόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την αιτιολογημένη γνώμη που απέστειλε για τον μειωμένο ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία, δεν θα μπορούσε να ήταν πιο ξεκάθαρη και διαφωτιστική για το θέμα.
Ένα θέμα που εδώ και ένα χρόνο συζητείται ατέρμονα στη Βουλή, παρά τον κίνδυνο που πλέον είναι πιο ορατός για επιβολή προστίμου από την ΕΕ, καθώς η υφιστάμενη νομοθεσία για μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ για την κύρια κατοικία μόνο στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής δεν μπορεί να ενταχθεί. Εφόσον, μέχρι σήμερα, βάσει και της αιτιολογημένης γνώμης της Κομισιόν, η Κύπρος επιτρέπει την εφαρμογή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ ύψους 5% για τα πρώτα 200 τμ των κατοικιών που χρησιμοποιούνται ως κύρια και μόνιμη κατοικία από τον δικαιούχο, χωρίς άλλους περιορισμούς.
Και συνεχίζει η Κομισιόν, αναφέροντας πως, ειδικότερα, ο μειωμένος συντελεστής εφαρμόζεται ανεξάρτητα από το εισόδημα, τα περιουσιακά στοιχεία και την οικονομική κατάσταση του δικαιούχου, τα μέλη της οικογένειας που θα διαμένουν στην κατοικία και το ανώτατο συνολικό εμβαδόν της κατοικίας.
Πρόκειται για ακριβώς το ίδιο λεκτικό που χρησιμοποίησε η ΕΕ και στην προειδοποιητική επιστολή που απέστειλε στην Κύπρο τον Ιούλιο του 2021. Με την ίδια επισήμανση, ότι πράγματι η Οδηγία για τον ΦΠΑ επιτρέπει στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ για τις κατοικίες στο πλαίσιο μιας κοινωνικής πολιτικής «ωστόσο, το γεγονός ότι κυπριακή νομοθεσία έχει ευρύ πεδίο εφαρμογής και δεν προβλέπει περιορισμούς δείχνει ότι το μέτρο υπερβαίνει τον στόχο μιας κοινωνικής πολιτικής».
Η κοινωνική πολιτική, όπως προκύπτει και από τις επισημάνσεις της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προϋποθέτει στόχευση, με την Κομισιόν να φωτογραφίζει την ύπαρξη εισοδηματικών κριτηρίων, περιουσιακών κριτηρίων, τη σύνθεση κάθε οικογένειας που θα διαμένει στην κατοικία και τελευταίο το ανώτατο συνολικό εμβαδόν.
Αντί αυτών, όμως, η συζήτηση που συνεχίζεται στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής αφορά κυρίως και μόνο το εμβαδόν της κατοικίας που θα καλύπτει ο μειωμένος συντελεστής και την αξία της. Αξίες έως και μισό εκατομμύριο σχεδόν που προφανώς δεν θα θεωρούσε και πάλι η ΕΕ ως αξία που θα μπορούσε να χωρέσει σε πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής.
Όλα δείχνουν, όμως, πως τα κόμματα τα έχουν σχεδόν συμφωνήσει και από βδομάδας θα υπάρξει νέα νομοθεσία, με την οποία δεν αποκλείεται και πάλι να κριθεί ότι η Κύπρος παραβίασε τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της Οδηγίας για τον ΦΠΑ. Φαίνεται, όμως, πως αυτό είναι ένα ρίσκο που η Βουλή είναι μάλλον πρόθυμη να πάρει. Γι’ αυτό και για την ώρα απουσιάζουν από την όποια συζήτηση στο Σώμα αναφορές σε εισοδηματικά κι άλλα κριτήρια. Τα οποία εύκολα μπορούν να ληφθούν από διάφορες άλλες υπηρεσίες που προχωρούν σε άσκηση κοινωνικής πολιτικής με στοχευμένα κριτήρια.
Ακόμα, όμως και εάν τα κριτήρια που τελικά επιλέξει η Βουλή θα αφορούν μόνο το εμβαδόν και την αξία των κατοικιών, φαίνεται να χάνεται εδώ άλλη μια ευκαιρία για διορθώσεις γενικά στην αγορά ακινήτων. Για μερική έστω αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, όπως το βιώνουν πλέον πολλοί στον τόπο. Κι αυτό γιατί θα μπορούσαν οι οροφές που τελικά θα αποφασιστούν να ασκήσουν κάποιες πιέσεις στην αγορά για προσφορά πιο προσιτών μονοκατοικιών και διαμερισμάτων. Γιατί σήμερα, όσοι μπορούν να αγοράσουν σπίτι μέχρι 475 χιλ. ευρώ σίγουρα δεν έχουν ανάγκη τον μειωμένο ΦΠΑ.
