Σε κάθε φάση του κύκλου ζωής μιας επιχείρησης, είτε αυτή βρίσκεται στο στάδιο της σύστασης ή της ανάπτυξης, η διεύθυνση της χρειάζεται να αξιολογεί καταστάσεις, να λαμβάνει αποφάσεις και να καθορίζει την πορεία της εταιρείας. Αυτές οι αποφάσεις ενδέχεται να αφορούν επενδύσεις για έρευνα και καινοτομία αλλά και επενδύσεις αναφορικά με υποδομές και δραστηριότητες, προκειμένου να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα της.
Η ανάπτυξη ενός συνεκτικού και εμπεριστατωμένου επιχειρηματικού σχεδίου αποτελεί κρίσιμο βήμα για κάθε επιχείρηση σε διάφορες κρίσιμες αποφάσεις, όπως είναι η εξασφάλιση χρηματοδότησης. Σε τέτοια περίπτωση, ένα τέτοιο σχέδιο δεν πρέπει να παρουσιάζει μόνο τη σαφή εικόνα των προσδοκιών και των στόχων της επιχείρησης, αλλά πρέπει να καταθέτει και μια επιχειρηματολογία, αφού κάθε απόφαση χρηματοδότησης έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες, απαιτήσεις και κινδύνους που κάθε επενδυτής ή δανειστής επιδιώκει να αξιολογήσει πριν δεσμευτεί και προχωρήσει στην υλοποίησή της.
Ένα επιχειρηματικό πλάνο βοηθά να διασφαλίσει ότι η επιχείρηση έχει στερεά θεμέλια, μια σαφή κατεύθυνση που συνάδει με τις προσδοκίες τόσο της διεύθυνσης αλλά και της αγοράς. Απαραίτητα στοιχεία για την αξιολόγηση της κερδοφορίας και της βιωσιμότητας της επιχείρησης αποτελούν, μεταξύ άλλων, η ανάλυση της αγοράς, ο ορισμός της στρατηγικής, η περιγραφή των προϊόντων ή των υπηρεσιών που προσφέρονται, σε συνδυασμό με χρηματοοικονομικές προβλέψεις που συνάδουν με τις προσδοκίες της αγοράς.
Η δημιουργία ενός επιχειρηματικού σχεδίου είναι μια διαδικασία που βοηθά τόσο τη διεύθυνση, αλλά και δυνητικούς επενδυτές, να κατανοήσουν καλύτερα την αγορά και τον ανταγωνισμό, να προσδιορίσουν τυχόν κενά ή προβλήματα στο επιχειρηματικό τους μοντέλο και να αναπτύξουν στρατηγικές για την αντιμετώπισή τους. Ως εκ τούτου, το επιχειρηματικό σχέδιο ενεργεί ως επικοινωνιακό εργαλείο που διευκολύνει τη διαδικασία διαπραγμάτευσης με χρηματοδότες. Παρέχει, επίσης, μια βάση για συζητήσεις, προσφέροντας σαφείς απαντήσεις στις ερωτήσεις δανειστών και επενδυτών σχετικά με την επιχείρηση, τις προσδοκίες απόδοσης και τους κινδύνους.
Πέρα από την ανάγκη δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου επιχειρηματικού σχεδίου, η σημασία της ύπαρξης ενός ρεαλιστικού και καλά τεκμηριωμένου χρηματοοικονομικού μοντέλου, που υποστηρίζει την επιχείρηση, είναι εξίσου κρίσιμη.
Σκοπός του χρηματοοικονομικού μοντέλου είναι πρωτίστως να προσομοιώσει την οικονομική πραγματικότητα, δηλαδή μια κατάσταση ή συνθήκη μιας επένδυσης λαμβάνοντας υπόψη πληθώρα πληροφοριών όπως το επιχειρηματικό σχέδιο, τις τεχνικές παραδοχές, τις δανειακές και άλλες συμβάσεις και θέματα σχετικά με τη φύση της επένδυσης. Με αρκετή παραμετροποίηση, ένα τέτοιο μοντέλο επιτρέπει την ανάλυση διαφόρων σεναρίων και την εκτίμηση των κινδύνων που συνδέονται με κάθε ένα από αυτά βοηθώντας παράλληλα όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να αναπτύξουν στρατηγικές για την αντιμετώπισή τους.
Συνολικά, η ανάπτυξη ενός χρηματοοικονομικού μοντέλου που υποστηρίζει την επιχείρηση δεν είναι μόνο ένα εργαλείο για την εξασφάλιση χρηματοδότησης αλλά και μια ζωτική διαδικασία που βοηθά την επιχείρηση να παραμείνει βιώσιμη, να παρακολουθεί και να αντιμετωπίζει τους κινδύνους και να εξασφαλίσει μια σταθερή ανάπτυξη στο μέλλον.
Ιδιαίτερα, μετά τις τελευταίες οικονομικές και χρηματοπιστωτικές κρίσεις του 2009 και 2013 καθώς και εν μέσω της οικονομικής αβεβαιότητας λόγω των πρόσφατων πολέμων, τόσο τα επιχειρηματικά πλάνα όσο και τα χρηματοοικονομικά μοντέλα βρίσκουν μεγάλη εφαρμογή στη χρηματοδότηση έργων υποδομών, στις αποτιμήσεις εταιρειών, στην αξιολόγηση μετοχών, σε συναλλαγές εξαγορών και συγχωνεύσεων και γενικά όπου εμπλέκεται απόφαση χρηματοοικονομικού χαρακτήρα.
Η τακτική ενημέρωση του χρηματοοικονομικού μοντέλου ή/και του επιχειρηματικού πλάνου βοηθά στην κατανόηση των επόμενων βημάτων ως προς τον ορισμό ορόσημων για μια επιχείρηση, τη στενή παρακολούθηση της προόδου και την υλοποίηση των στόχων της εταιρείας. Επιπρόσθετα, βοηθά στη λήψη αποφάσεων σχετικά με σημαντικές δαπάνες, ενώ επιτρέπει την έγκαιρη αντιμετώπιση των κρίσιμων προκλήσεων των ταμειακών ροών και την ανάπτυξη σχεδίων έκτακτης ανάγκης.
Συνοψίζοντας, το κάθε ένα από τα εργαλεία αυτά μπορεί να λειτουργήσει ως οδικός χάρτης, υποδεικνύοντας στα ενδιαφερόμενα μέρη τον τρόπο υλοποίησης των στόχων του στρατηγικού σχεδίου μιας εταιρείας. Ενσωματώνει την ουσία του οράματος, της στρατηγικής και των δυνατοτήτων μιας εταιρείας, χρησιμεύοντας ως ισχυρό εργαλείο τόσο για εσωτερική ευθυγράμμιση όσο και για εξωτερική επικοινωνία.
Από την προσέλκυση επενδυτών έως την πλοήγηση σε ενδεχόμενες προκλήσεις, το επιχειρηματικό πλάνο παραμένει απαραίτητο εργαλείο για τους επιχειρηματίες, προσφέροντας σαφήνεια, κατεύθυνση και γερές βάσεις για βιώσιμη ανάπτυξη. Στον συνεχώς εξελισσόμενο χώρο των επιχειρήσεων, όσοι αναγνωρίζουν και ασπάζονται τη σημασία ενός καλοσχεδιασμένου επιχειρηματικού πλάνου, είναι καλύτερα εξοπλισμένοι για να περιηγηθούν στις αβεβαιότητες, να εκμεταλλευτούν ευκαιρίες και να χαράξουν μια επιτυχή πορεία.
* Team member, Deal Advisory, ΚPMG Κύπρου
**Senior Manager, Deal Advisory, KPMG Κύπρου
