Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια κατοχύρωσης των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε ψηφιακές πλατφόρμες, ιδιαίτερα σε πλατφόρμες διανομής φαγητού. Ο διάλογος άρχισε ως γνωστόν μετά την πρόσφατη απεργία εργαζομένων σε συγκεκριμένη πλατφόρμα, που προκάλεσε την παρέμβαση, αλλά και έρευνες από το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας.
Μέχρι στιγμής υπήρξαν δύο – τρεις συναντήσεις των άμεσα εμπλεκομένων, της συγκεκριμένης πλατφόρμας, των διαχειριστών στόλου/ατζέντηδων που συνεργάζονται με πλατφόρμες και των συντεχνιών. Η τελευταία συνάντηση εκπροσώπων της μεσολαβητικής υπηρεσίας του Υπουργείου Εργασίας έγινε με εκπροσώπους των συντεχνιών την περασμένη εβδομάδα και σε αυτήν το συνδικαλιστικό κίνημα -ΠΕΟ, ΣΕΚ και ΔΕΟΚ- κατέθεσε στο Υπουργείο Εργασίας προσχέδιο κλαδικής σύμβασης για κατοχύρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Συζήτηση επί του προσχεδίου αναμένεται να γίνει στις αρχές του ερχόμενου μήνα, σε συνάντηση που προγραμματίζεται για τις 7 Μαρτίου, στην οποία αναμένεται πως θα παρευρεθούν πέραν των συντεχνιών και των ατζέντηδων και εταιρείες ψηφιακών πλατφόρμων – όχι μόνο η Wolt. Στη συνάντηση και με αφορμή το προσχέδιο της σύμβασης που κατέθεσαν οι συντεχνίες δεν αποκλείεται να υπάρξει και σειρά αιτημάτων από την εργοδοτική πλευρά.
Αιτήματα προς όλους
Το προσχέδιο που ετοιμάστηκε από τις συντεχνίες αναφέρεται, πάντως, σε κλαδική σύμβαση, με στόχο αυτή να εφαρμοστεί σε όλο τον κλάδο παγκύπρια και κατ’ επέκταση σε όλες τις εταιρείες και ψηφιακές πλατφόρμες. Στόχος, κατά τις συντεχνίες, είναι να καθοριστούν οι όροι εργασίας και τα δικαιώματα των εργαζομένων στις νόμιμες εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου διακίνησης φαγητού και ποτού και στις εταιρείες διαχείρισης στόλου. Η κλαδική σύμβαση καλείται να καλύψει τους διανομείς φαγητού ως ελεύθερους επαγγελματίες με σύναψη συμφωνίας με την εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου (freelancer), τους διανομείς φαγητού ως εργαζόμενους των εταιρειών διαχείρισης στόλου, αλλά και το γραφειακό προσωπικό στις εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορείου και εταιρείες διαχείρισης στόλου.
Το συνδικαλιστικό κίνημα προτείνει όπως η διάρκεια της σύμβασης είναι τριετής με έναρξη από 1/1/2023 και λήξη στις 31/12/2025. Προτείνει ακόμα, μέσω του προσχεδίου που κατέθεσε, να μονιμοποιείται το νεοπροσλαμβανόμενο προσωπικό μετά από συνεχή υπηρεσία έξι μηνών. Ο εργοδότης/εταιρείας θα δικαιούται, όμως, να επεκτείνει τη δοκιμαστική περίοδο μετά από εύλογη γραπτή αιτιολογία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στα βαθιά για τους εργαζόμενους στις ψηφιακές πλατφόρμες
Μίνιμουμ μισθοί και αυξήσεις
Για κατοχύρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στις πλατφόρμες οι συντεχνίες προτείνουν μίνιμουμ μισθούς, τιμαριθμικό επίδομα, συγκεκριμένο ωράριο και συγκεκριμένο τρόπο πληρωμής υπερωριών αλλά και αποζημιώσεων για κάθε διαδρομή του διανομέα.
Όσον αφορά τη μισθοδοσία, το προσχέδιο κλαδικής σύμβασης που εισηγούνται οι συντεχνίες προβλέπει για τους διανομείς φαγητού μισθό πρόσληψης 1100 ευρώ και μετά από έξι μήνες να ανεβαίνει στα 1200 ευρώ. Για το γραφειακό προσωπικό προτείνει μίνιμουμ μισθό μέχρι τους έξι μήνες τα 1300 ευρώ και μετά το εξάμηνο τα 1400 ευρώ.
Οι συντεχνίες διευκρινίζουν πως στους πιο πάνω μισθούς είναι ενσωματωμένο το 7.03% του τιμαριθμικού επιδόματος. Αναφέρουν επίσης στη σύμβαση πως με συνεχή υπηρεσία πέραν των έξι μηνών ο εργαζόμενος αποκτά στο δικαίωμα 13ου μισθού. Ο 13ος μισθός θα καταβάλλεται μέχρι τις 20 του Δεκέμβρη.
Αναφέρουν επίσης πως στους μισθούς εκάστου εργαζόμενου καταβάλλεται τιμαριθμικό επίδομα, σύμφωνα με το εκάστοτε Υπουργικό Διάταγμα και την συμφωνία των κοινωνικών εταίρων. Προβλέπεται επίσης την 1η Ιανουαρίου του 2024 αύξηση 2,5% στους πιο πάνω μισθούς και ισόποση αύξηση την 1η Ιανουαρίου του 2025.
Όσον αφορά το ωράριο εργασίας, προτείνει το ωράριο εργασίας του γραφειακού προσωπικού να καθορίζεται σε 38 ώρες εβδομαδιαία για πενθήμερη εργασία, κατανεμημένο στις πέντε πρώτες ημέρες της εβδομάδας (από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή). Προστίθεται δε σε άλλο άρθρο της σύμβασης πως εργασία πέραν του καθορισμένου από τη Σύμβαση ωραρίου για όλο το προσωπικό της εταιρείας πλην των οδηγών, θα αμείβεται για τις καθημερινές (Δευτέρα – Παρασκευή) και το Σάββατο, η μία ώρα ως μία και μισή (1:1½) και για τις καθιερωμένες από τη Σύμβαση εορτές και αργίες και την Κυριακή, η μία ώρα ως δύο (1:2). Για τους διανομείς φαγητού οι συντεχνίες προτείνουν συγκεκριμένη αποζημίωση αναλόγως της διαδρομής. Η αποζημίωση ανά διαδρομή μπορεί να αρχίζει από 1,10 ευρώ και να αγγίζει τα 4 ευρώ, αναλόγως της απόστασης, της ώρας που εκτελείται, αλλά της μέρας.
Άδειες και ταμεία
Προτείνεται επίσης κάθε εργαζόμενος να δικαιούται άδεια ανάπαυσης 26 ημερών για εξαήμερη εβδομάδα απασχόλησης και 22 ημερών για πενθήμερη εβδομάδα απασχόλησης, με πλήρεις απολαβές ετησίως, σύμφωνα με τον περί Ετησίων Αδειών Νόμος αρ. 8/1967 και τις εκάστοτε τροποποιήσεις. Επίσης, οι εργαζόμενοι θα δικαιούται δεκαπέντε συνολικά αργίες με πλήρεις απολαβές πέραν του κανονικού ημερομίσθιου, οι οποίες καταγράφονται στο προσχέδιο της σύμβασης.
Καταγράφεται ακόμα ως αίτημα και η λειτουργία ταμείου προνοίας από την 1/6/2024 με εισφορά 2% από τα δύο μέρη, αλλά και η λειτουργία ταμείου ευημερίας αρωγής και κινήτρων με έναρξη την 1/1/2024. «Ο εργοδότης συνεισφέρει 1% στον ακάθαρτο μισθό έκαστος υπαλλήλου. Το 0,5% παραμένει στο τοπικό ταμείο Ευημερίας και το άλλο 0.5% καταβάλλεται στο κεντρικό ταμείο Ευημερίας της συντεχνίας που είναι μέλος.
Σε περίπτωση που ένας εργαζόμενος δεν ανήκει σε συντεχνία τότε το 0.5% καταβάλλεται ισόποσα στις συντεχνίες. Σκοπός του Ταμείου Ευημερίας είναι η ανάπτυξη του αισθήματος Αλληλεγγύης, η πνευματική καλλιέργεια και η ψυχαγωγία των μελών του. Σε σοβαρές περιπτώσεις, αν αποφασιστεί από τις Διαχειριστικές Επιτροπές, θα παραχωρούνται βοηθήματα σε περιπτώσεις υγείας ή/και ατυχημάτων των μελών του Ταμείου.
Στολές, κράνη, μηχανές από τους εργοδότες
Το συνδικαλιστικό κίνημα επιθυμεί – όπως προκύπτει- η διάθεση στολών, διάφορων ειδών προστατευτικού εξοπλισμού να επιβαρύνει τον εργοδότη. Το ίδιο και για τη μοτοσυκλέτα ή οποιοδήποτε άλλο όχημα χρησιμοποιείται από τους διανομείς.
Για το θέμα οι συντεχνίες προτείνουν στη σύμβαση που ετοίμασαν όπως συμφωνείται μεταξύ των μερών ότι τα πιο πάνω παραχωρούνται με επιβάρυνση του εργοδότη. Προτείνουν επίσης σε περίπτωση απώλειας ή αποδεδειγμένης καταστροφής να γίνεται διαβούλευση με τον εργαζόμενο και τον αντιπρόσωπο του για εξεύρεση αποζημίωσης.
Σημειώνεται ότι παρόμοιες ρυθμίσεις ισχύουν και στην Ελλάδα όσον αφορά τον εξοπλισμό των διανομέων.
Σύμφωνα με τις συντεχνίες, ο εργοδότης υποχρεούται να ασφαλίζει τον εργαζόμενο/η με βάση τον περί Υποχρεωτικής Ασφάλισης της Ευθύνης των Εργοδοτών Νόμο του 1989 και τις εκάστοτε τροποποιήσεις του και να εφαρμόζει της πρόνοιες της υπό αναφορά νομοθεσίας. Επίσης, στο προσχέδιο προβλέπεται πως οι εργαζόμενοι με ευνοϊκότερους όρους απασχόλησης (μισθούς και ωφελήματα π.χ. ώρες εργασίας, άδεια, ταμεία προνοίας κ.τ.λ.) θα εξακολουθήσουν να ισχύουν.
Υπενθυμίζουμε ότι για το καθεστώς απασχόλησης των εργαζομένων στις ψηφιακές πλατφόρμες αναμένεται διάλογος και σε ευρωπαϊκό επίπεδο με στόχο την προώθηση σχετικής οδηγίας. Η οποία, όμως, δεν αναμένεται σύντομα εξ ου και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες προχώρησαν ήδη σε ρυθμίσεις κάτι που αναμένεται να συμβεί και στη χώρα μας εάν φυσικά στεφθεί με επιτυχία η προσπάθεια που άρχισε το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων.
Στο θέμα δεν θα πρέπει να αποκλείεται και η παρέμβαση της Βουλής, καθώς η Επιτροπή Εργασίας εξέτασε στο πρόσφατο παρελθόν τα προβλήματα και το καθεστώς απασχόλησης στις ψηφιακές πλατφόρμες με την σημείωση ότι θα επανέλθει επί του θέματος ανεξαρτήτως των ευρωπαϊκών διεργασιών.
Δικαίωμα εγγραφής σε συντεχνία
Βάσει της κλαδικής σύμβασης που προτείνεται, συμφωνείται επίσης μεταξύ των μερών ότι αναγνωρίζεται το δικαίωμα όλων των εργαζομένων για εγγραφή σε συνδικαλιστική οργάνωση της αρεσκείας τους.
Ο εργοδότης με την παραλαβή της αίτησης δήλωσης να αποκόπτει το 1% από τον ακάθαρτο μισθό ως συνδρομή από τον εκάστοτε εργαζόμενο και να το καταβάλλει στην συντεχνία το αργότερο μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα. Σε περίπτωση εργαζομένων που δεν δηλώνουν σε ποια συντεχνία ανήκουν, τότε θα αποκόπτεται το 1% και θα κατανέμεται ισόποσα στις συντεχνίες ΠΕΟ, ΣΕΚ, ΔΕΟΚ.
