Του Joseph Hammond

Το Ανώτατο Δικαστήριο της Νιγηρίας εξέδωσε την Τετάρτη μια απόφαση-ορόσημο, η οποία αναμένεται να φέρει την πολυπόθητη οικονομική σταθερότητα στη μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής.

Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου ανέστειλε προσωρινά την πλήρη υιοθέτηση μιας νέας τυπωμένης μορφής του νάιρα, του νομίσματος της Νιγηρίας. Την προηγούμενη Παρασκευή είχε λήξει η προθεσμία για την ανταλλαγή των παλαιών χαρτονομισμάτων.

Τις τελευταίες εβδομάδες κλιμακώθηκε η δυσαρέσκεια εκατομμυρίων Νιγηριανών για την κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας να λανσάρει νέα χαρτονομίσματα. Σε ορισμένα υποκαταστήματα τραπεζών ξέσπασαν ταραχές. Αλλού, οι τραπεζίτες είχαν να αντιμετωπίσουν εμπρησμούς και πυροβολισμούς από απεγνωσμένους Νιγηριανούς που ήθελαν να ανταλλάξουν τα χαρτονομίσματά τους προτού καταστούν άχρηστα.

“Υπάρχουν περιοχές της Νιγηρίας στο μέγεθος της Αγγλίας όπου υπάρχουν ελάχιστα τραπεζικά καταστήματα”, δήλωσε ο Ajuri Ngelale, εκπρόσωπος του υποψήφιου για την προεδρία του κυβερνώντος κόμματος Προοδευτικό Κογκρέσο (APC), Bola Tinbu, “αυτή η τεχνητή προθεσμία που έθεσε η Κεντρική Τράπεζα έβαλε πολλά αδικαιολόγητα εμπόδια στους πολίτες”.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Νέος «πόλεμος» τεχνητής νοημοσύνης

Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι αυτή η νομισματική κίνηση ήταν ένας πολιτικός ελιγμός για την αποσταθεροποίηση της χώρας ενόψει των εκλογών, όπου θα δοκιμαστεί το κυβερνών Προοδευτικό Κογκρέσο. Περίπου 1,9 τρισ. νάιρα (περίπου 4 δισ. δολάρια) από τα παλιά χαρτονομίσματα έχουν αποσυρθεί από την κυκλοφορία. Ωστόσο, σύμφωνα με όσους μίλησαν στο Zenger News, είχαν τυπωθεί μόλις 300 δισ. καινούργια νάιρα – με αποτέλεσμα να καταρρεύσει το νόμισμα, να δημιουργηθούν ουρές στα ΑΤΜ και να κινηθούν νομικές διαδικασίες. 

“Νομισματικό πραξικόπημα” με τον επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας να έχει πολιτικές φιλοδοξίες

Στις περισσότερες χώρες του κόσμου ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας μένει εκτός της κεντρικής  πολιτικής σκηνής. Όχι όμως στη Νιγηρία, όπου ο Godwin Emefiele είναι πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας από το 2014.

Ανέλαβε τα καθήκοντά του υπό ασυνήθιστες συνθήκες, όταν ο μεταρρυθμιστής προκάτοχός του Sanusi Lamido Sanusi απομακρύνθηκε από τη θέση μετά την αποκάλυψη για έλλειμμα εσόδων.

Ο Emefiele είναι ο πρώτος κεντρικός τραπεζίτης με δύο θητείες από την επιστροφή της χώρας στη δημοκρατία το 1999. Παραδόξως, ο Emefiele θέλησε να διεκδικήσει την προεδρία το 2022, παρά τον ανεξάρτητο χαρακτήρα της θέσης του. Ωστόσο, τα δικαστήρια της Νιγηρίας αποφάσισαν πως δεν δικαιούταν διαψεύδοντας τις ελπίδες του να ηγηθεί του APC. Ορισμένοι τόσο στο κυβερνών κόμμα της Νιγηρίας όσο και στην αντιπολίτευση θεωρούν τη διαχείριση της ανταλλαγής νομισμάτων από τον ίδιο ως προσπάθεια υπονόμευσης της κυβέρνησης και ξεκαθαρίσματος πολιτικών λογαριασμών.

“Έχει ιστορικό άσκησης μικροπολιτικής μέσα από το αξίωμά του”, τόνισε ο Ngelale.

Η χρονική συγκυρία της προβληματικής ανταλλαγής νομισμάτων κατά τη διάρκεια των εκλογών φαίνεται τουλάχιστον απερίσκεπτη. Αν και τα μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν υποστηρίξει σε μεγάλο βαθμό την κίνηση αυτή.

Μακροπρόθεσμα η μετάβαση στα νέα χαρτονομίσματα θα υλοποιηθεί

Η μετάβαση στο νέο νόμισμα είναι αναγκαία, σε μια χώρα όπου αντάρτες και εγκληματικές ομάδες διαθέτουν εκατομμύρια σε μετρητά. Μια τέτοια ανταλλαγή επιβάλλεται από τον νόμο σε τακτά χρονικά διαστήματα και έχει καθυστερήσει.

“Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το νέο νόμισμα θα τεθεί σε πλήρη κυκλοφορία μέσα στους επόμενους έξι μήνες και όχι στους επόμενους δύο-τρεις”, σχολίασε ο Ngelale.

Ο ίδιος επισήμανε ότι το κυβερνών κόμμα –σε αντίθεση με τα κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης– είχε αντιταχθεί στην άμεση εφαρμογή του νέου νάιρα, η οποία, όπως είπε, “ταλαιπώρησε αναίτια εκατομμύρια Νιγηριανούς”.

Μπορούν τα κρυπτονομίσματα να αποτελέσουν λύση;

Οι Νιγηριανοί, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας, ενδιαφέρονται πολύ για τη χρήση κρυπτονομισμάτων. Η σημερινή κυβέρνηση –όπως και η προηγούμενη– ήταν επιφυλακτική όσον αφορά τον ρόλο των κρυπτονομισμάτων. “Η κυβέρνηση υιοθέτησε το κινεζικό μοντέλο όσον αφορά τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία και προσπάθησε να προστατεύσει απομονώνονας το παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα”, σημείωσε ο Ngelale.

Οι Νιγηριανοί ωστόσο παρέμειναν ένθερμοι υποστηρικτές των κρυπτονομισμάτων. “Ορισμένοι Νιγηριανοί αντιμετωπίζουν τα κρυπτονομίσματα ως αντιστάθμισμα κατά του πληθωρισμού και της υποτίμησης του νάιρα. Νομίζω ότι οι Νιγηριανοί είναι πολύ ρεαλιστές και πρακτικοί και κατά τη γνώμη μου ενδιαφέρονται για οτιδήποτε έχει μακροπρόθεσμο οικονομικό όφελος”.

Ανέφερε ακόμη ότι ο υποψήφιος πρόεδρος του Προοδευτικού Κογκρέσου, Bola Tinbu, σκοπεύει να θέσει ρυθμιστικούς κανόνες για τα κρυπτονομίσματα και να τα επισημοποιήσει, εφόσον εκλεγεί. Μάλιστα, πληθαίνουν οι υποστηρικτές ενός τέτοιου μέτρου στη χώρα, καθώς τον Δεκέμβριο παρουσιάστηκε νομοσχέδιο για την επισημοποίηση των κρυπτονομισμάτων.

Πηγή: Forbes