Ανά την Ευρώπη, η μαθητεία αποτελεί την ιδανική οδό για τους νέους επαγγελματίες στο να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία και παράλληλα να κτίσουν το επαγγελματικό τους προφίλ εντός μιας επιχείρησης. Κατά τη διάρκεια της μαθητείας προσφέρεται στους μαθητές και νέους επαγγελματίες η δυνατότητα για ανάπτυξη εμπειριών, γνώσεων και ορθών στάσεων στον ίδιο τον χώρο εργασίας προσφέροντάς τους προοπτικές για εργοδότηση και προσωπική ανάπτυξη.
Στην Κύπρο, η «Νέα Σύγχρονη Μαθητεία» (ΝΣΜ) αποτελείται από δύο βασικά επίπεδα:
Α) την Προπαρασκευαστική Μαθητεία που έχει ως στόχο να δώσει τη δυνατότητα σε νέους/ες, οι οποίοι/ες δεν έχουν ολοκληρώσει το Γυμνάσιο, να επανενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα και παράλληλα να τους/τις εφοδιάσει µε πολύτιμα και αναγκαία προσόντα για την αγορά εργασίας και
Β) τον Κεντρικό Κορμό Μαθητείας ο οποίος λειτουργεί στις Τεχνικές Σχολές και παρέχει στους νέους/νέες τη δυνατότητα απόκτησης δεξιοτήτων για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση, παράλληλα µε την περαιτέρω ανάπτυξη γλωσσικών, αριθμητικών και άλλων ικανοτήτων, αφού συμπεριλαμβάνει τόσο εκπαιδευτική όσο και ενδο-επιχειρησιακή κατάρτιση (σε χώρο εργασίας).
Το Σύστημα Μαθητείας στην Κύπρο έχει μεγάλο ιστορικό υπόβαθρο καθώς λειτουργεί με Νομοθετικό πλαίσιο από το 1966. Στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού της Μαθητείας, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού από το 2015 έχει προβεί σε αρκετές αλλαγές ωστόσο, το πρόγραμμα συνεχίζει να απευθύνεται σε μειονεκτούντες μαθητές (disadvantaged learners), όπως αναφέρεται στη θεματική ανασκόπηση, που για τη Μαθητεία στην Κύπρο ολοκλήρωσε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP).
Στην Κύπρο, η «Νέα Σύγχρονη Μαθητεία» (ΝΣΜ) αποτελείται από δύο βασικά επίπεδα:
Α) την Προπαρασκευαστική Μαθητεία που έχει ως στόχο να δώσει τη δυνατότητα σε νέους/ες, οι οποίοι/ες δεν έχουν ολοκληρώσει το Γυμνάσιο, να επανενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα και παράλληλα να τους/τις εφοδιάσει µε πολύτιμα και αναγκαία προσόντα για την αγορά εργασίας και
Β) τον Κεντρικό Κορμό Μαθητείας ο οποίος λειτουργεί στις Τεχνικές Σχολές και παρέχει στους νέους/νέες τη δυνατότητα απόκτησης δεξιοτήτων για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση, παράλληλα µε την περαιτέρω ανάπτυξη γλωσσικών, αριθμητικών και άλλων ικανοτήτων, αφού συμπεριλαμβάνει τόσο εκπαιδευτική όσο και ενδο-επιχειρησιακή κατάρτιση (σε χώρο εργασίας).
Το Σύστημα Μαθητείας στην Κύπρο έχει μεγάλο ιστορικό υπόβαθρο καθώς λειτουργεί με Νομοθετικό πλαίσιο από το 1966. Στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού της Μαθητείας, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού από το 2015 έχει προβεί σε αρκετές αλλαγές ωστόσο, το πρόγραμμα συνεχίζει να απευθύνεται σε μειονεκτούντες μαθητές (disadvantaged learners), όπως αναφέρεται στη θεματική ανασκόπηση, που για τη Μαθητεία στην Κύπρο ολοκλήρωσε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP).
Διατηρώντας λοιπόν το σκεπτικό, τις αρχές αλλά και την ομάδα στόχου του αρχικού συστήματος Μαθητείας, έχει δοθεί προτεραιότητα στην κοινωνική ένταξη των μειονεκτούντων μαθητών αντί στην προετοιμασία νέων εξειδικευμένων εργαζομένων. Ως αποτέλεσμα, η Μαθητεία στην Κύπρο εξακολουθεί, παρά τις αλλαγές, να θεωρείται ως η εναλλακτική πορεία για μια δεύτερη ευκαιρία στην εκπαίδευση και κατάρτιση νέων ηλικίας 12 εώς 21 ετών, οι οποίοι αποχώρησαν από την επίσημη ακαδημαϊκή εκπαίδευση.
Η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) στα πλαίσια των προσπαθειών της να συνεισφέρει στη δημιουργία των κατάλληλων δομών οι οποίες θα εξυπηρετούν στο μέγιστο δυνατό τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, συμμετέχει ενεργά σε συνέδρια, επιτροπές και συναντήσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο μεταφέροντας σε κάθε ευκαιρία τις εισηγήσεις της προς το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και τα μέλη του Συμβουλίου Μαθητείας. Επίσης, συνέβαλε συμμετέχοντας σε συνεντεύξεις, συναντήσεις αλλά και αποστέλλοντας εποικοδομητικές εισηγήσεις για το προσχέδιο της θεματικής ανασκόπησης του CEDEFOP για τη Μαθητεία στην Κύπρο.
Στις εισηγήσεις της τελικής έκθεσης, το CEDEFOP καλεί τους εμπλεκόμενους φορείς (stakeholders) να προσδιορίσουν τον ρόλο της Μαθητείας, επιλέγοντας επί της ουσίας μεταξύ της σημαντικής για κοινωνικούς λόγους, κατεύθυνσης για την ενσωμάτωση των μειονεκτούντων μαθητών στην αγορά εργασίας, με τους περιορισμούς που συνοδεύουν αυτή την επιλογή και της πιο στρατηγικής μαθησιακής επιλογής στα πλαίσια της οποίας θα αναπτύσσονται δεξιότητες και ικανότητες που θα προσφέρουν θετικές ευκαιρίες στην αγορά εργασίας.
Οι δύο επιλογές απαιτούν διαφορετικές, αλλά συνάμα συμπληρωματικές προσεγγίσεις για να πετύχουν και αναμφισβήτητα απαιτούν την δέσμευση και τον χρόνο των εμπλεκόμενων φορέων οι οποίοι καλούνται να κατευθύνουν τη Νέα Σύγχρονη Μαθητεία μέσα από τις διεργασίες του Εθνικού Συμβουλίου Μαθητείας.
Η Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) στα πλαίσια των προσπαθειών της να συνεισφέρει στη δημιουργία των κατάλληλων δομών οι οποίες θα εξυπηρετούν στο μέγιστο δυνατό τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, συμμετέχει ενεργά σε συνέδρια, επιτροπές και συναντήσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο μεταφέροντας σε κάθε ευκαιρία τις εισηγήσεις της προς το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και τα μέλη του Συμβουλίου Μαθητείας. Επίσης, συνέβαλε συμμετέχοντας σε συνεντεύξεις, συναντήσεις αλλά και αποστέλλοντας εποικοδομητικές εισηγήσεις για το προσχέδιο της θεματικής ανασκόπησης του CEDEFOP για τη Μαθητεία στην Κύπρο.
Στις εισηγήσεις της τελικής έκθεσης, το CEDEFOP καλεί τους εμπλεκόμενους φορείς (stakeholders) να προσδιορίσουν τον ρόλο της Μαθητείας, επιλέγοντας επί της ουσίας μεταξύ της σημαντικής για κοινωνικούς λόγους, κατεύθυνσης για την ενσωμάτωση των μειονεκτούντων μαθητών στην αγορά εργασίας, με τους περιορισμούς που συνοδεύουν αυτή την επιλογή και της πιο στρατηγικής μαθησιακής επιλογής στα πλαίσια της οποίας θα αναπτύσσονται δεξιότητες και ικανότητες που θα προσφέρουν θετικές ευκαιρίες στην αγορά εργασίας.
Οι δύο επιλογές απαιτούν διαφορετικές, αλλά συνάμα συμπληρωματικές προσεγγίσεις για να πετύχουν και αναμφισβήτητα απαιτούν την δέσμευση και τον χρόνο των εμπλεκόμενων φορέων οι οποίοι καλούνται να κατευθύνουν τη Νέα Σύγχρονη Μαθητεία μέσα από τις διεργασίες του Εθνικού Συμβουλίου Μαθητείας.
* Προϊστάμενη της Υπηρεσίας Μελετών και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της ΟΕΒ.