Διαρκούσης της πανδημίας, οι εργοδοτικοί σύνδεσμοι δίνουν σημασία, ακόμα και σε καθημερινή βάση, στην άμεση επικοινωνία με τα μέλη τους, ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή έγκυρα ενήμεροι για όλα τα προβλήματα που παρουσιάζονται σε πολλές επιχειρήσεις και κατά το δυνατό να δίνονται λύσεις.
Η ΟΕΒ πραγματοποίησε, μεταξύ 24 Ιουνίου και 12 Ιουλίου, έρευνα μεταξύ των επιχειρήσεων μελών της, για τις επιπτώσεις από την πανδημία και τις προοπτικές για το άμεσο μέλλον. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε ηλεκτρονικά και σε αυτήν έλαβαν μέρος 750 επιχειρήσεις/οργανισμοί. Η απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις δεν ήταν υποχρεωτική. Ανάλογη έρευνα, μεταξύ μελών του, διενήργησε πρόσφατα και το ΚΕΒΕ, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν σε προηγούμενη έκδοση του Οικονομικού Φιλελεύθερου.
Το μέγεθος μετράει και στην πανδημία
Από την έρευνα της ΟΕΒ είναι ξεκάθαρο πως η σοβαρότητα των συνεπειών της πανδημίας στις επιχειρήσεις είναι ανάλογη του τομέα δραστηριοποίησης των επιχειρήσεων, του μεγέθους της επιχείρησης (κύκλος εργασιών, αριθμός προσωπικού), του είδους των προσφερόμενων προϊόντων/υπηρεσιών, κλπ. Ως γενικό συμπέρασμα μπορεί να λεχθεί ότι η μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων έχουν πληγεί, από πολύ έως λίγο, από την οικονομική ύφεση (-5,1%) που καταγράφηκε το 2020, αλλά και από τη συνεχιζόμενη αναστάτωση στην αγορά από τις συνέπειες της νόσου Covid 19. Υπάρχουν και επιχειρήσεις των οποίων οι εκπρόσωποι δηλώνουν ότι δεν επηρεάστηκαν από την επιδημιολογική κρίση, αλλά προφανώς πρόκειται για ένα μικρό ποσοστό, σε τομείς που όντως η κατανάλωση δεν μειώθηκε.
Προβληματίζει η διαπίστωση πως η πλειοψηφία των μελών της ΟΕΒ που έλαβαν μέρος στην έρευνα δεν αισιοδοξεί ότι θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα μέσα στο επόμενο εξάμηνο, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό (70%) δηλώνει πως έχει επηρεαστεί πάρα πολύ από ένα πρόσθετο δυσάρεστο φαινόμενο, όχι εντελώς άσχετο με την πανδημία, δηλαδή τις μεγάλες αυξήσεις στο κόστος μεταφοράς/εισαγωγής προϊόντων, το οποίο ήδη άρχισε να μεταφέρεται στους καταναλωτές (και ίσως καθηλώσει την κατανάλωση σε κάποιους τομείς, το επόμενο διάστημα) και ίσως τους επόμενους μήνες να υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη αύξηση τιμών στο λιανικό εμπόριο.
Το προφίλ όσων απάντησαν
Στην έρευνα της ΟΕΒ συμμετείχαν σε ποσοστό 2,6% επιχειρήσεις από τον πρωτογενή τομέα, 20% από τη μεταποίηση, 5.3% από τις κατασκευές και 72.1% από τον τομέα των υπηρεσιών.
Το 34% των εταιρειών που συμμετείχαν έχουν μέχρι 10 άτομα προσωπικό, το 37% έχουν από 11-49 υπάλληλους, το 26% από 50-249 άτομα και το 3% εργοδοτεί πέραν των 250 ατόμων.
Το 51.7% των συμμετεχόντων έχουν έδρα στη Λευκωσία, το 22.7% στη λεμεσό, το 14.3% στη Λάρνακα, το 8.2% στην Πάφο και το 3.1 στην Αμμόχωστο.
Τα βασικά συμπεράσματα
Αναφορικά με τη σημαντικότητα των επιπτώσεων από την πανδημία, οι ερωτηθέντες απάντησαν σε δέκα ερωτήσεις, σε κλίμακα από το 1 (καθόλου) μέχρι το 10 (πάρα πολύ).
Τα κυριότερα συμπεράσματα έχουν ως ακολούθως:
* Κίνδυνος μόνιμης αναστολής λειτουργίας:
Ποσοστό 11% απάντησε ότι κινδυνεύει πάρα πολύ, ενώ το 28% απάντησε ότι δεν κινδυνεύει καθόλου. Ωστόσο, ένα πρόσθετο ποσοστό επιχειρήσεων, γύρω στο 40%, έχουν απαντήσει ότι τους ανησυχεί σε κάποιο βαθμό ο κίνδυνος αναστολής λειτουργίας.
* Μείωση πωλήσεων / κερδοφορίας
Το 4% απάντησε ότι δεν επηρεάστηκαν καθόλου οι πωλήσεις/κερδοφορία, ενώ στον αντίποδα, ποσοστό 25,6% απάντησε πάρα πολύ. Στο ενδιάμεσο, υπάρχει ένα ποσοστό γύρω στο 50% που με διάφορες διαβαθμίσεις απάντησε ότι είχε μείωση πωλήσεων και κερδοφορίας.
⦁ Μειωμένη ρευστότητα
Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων, με ποσοστό 70,7% (βαθμίδες 6-10), απάντησε ότι υποφέρει από μειωμένη ρευστότητα. Μόνο το 3,7% απάντησε ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα.
⦁ Αδυναμία εξυπηρέτησης δανείων / πιστωτικών διευκολύνσεων
Ποσοστό 62,7% (πρώτες 5 βαθμίδες) απάντησε ότι έχει από καθόλου μέχρι ελάχιστο πρόβλημα στην εξυπηρέτηση δανείων. Μόνο το 9,6% απάντησε ότι έχει πολύ σοβαρό πρόβλημα. Ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση ένα ποσοστό γύρω στο 40% δήλωσε πως έχει πρόβλημα, μικρό ή μεγαλύτερο, με την εξυπηρέτηση δανείων του.
⦁ Δυσκολίες στην πληρωμή ενοικίων
Το 38,1% απάντησε ότι δεν έχει καθόλου δυσκολία, ενώ ποσοστό 37,5% (βαθμίδες 6-10) απάντησε ότι όντως έχει κάποιο πρόβλημα στην πληρωμή ενοικίων.
* Απόλυση προσωπικού
Το 52,3% απάντησε ότι δεν έχει απολύσει καθόλου προσωπικό. Ποσοστό περίπου 20%, με διαφορετικές διαβαθμίσεις, απάντησε πως έγιναν κάποιες απολύσεις ή θα γίνουν προσεχώς. Σημειωτέον πως η εικόνα γύρω από πιθανή έξαρση απολύσεων θα ξεκαθαρίσει όταν η κυβέρνηση αποφασίσει να διακόψει τα σχέδια στήριξης, τα οποία προστάτευσαν σε σημαντικό βαθμό τη μεγάλη πλειοψηφία των θέσεων εργασίας.
⦁ Δυσκολία καταβολής μισθών / ωφελημάτων στους εργαζομένους
Το 39,3% (βαθμίδες 6-10) ανάφερε ότι είχε τέτοιες δυσκολίες, ενώ το 29,6% δεν είχε καθόλου πρόβλημα. Στο ενδιάμεσο ποικίλουν οι απαντήσεις ως προς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν εταιρείες για την καταβολή μισθών.
⦁ Αδυναμία καταβολής υποχρεώσεων προς το κράτος
Ποσοστό 58,7% (βαθμίδες 1-5) απάντησε ότι δεν έχουν ιδιαίτερη δυσκολία στην καταβολή των σχετικών τους υποχρεώσεων. Ένα άλλο σημαντικό ποσοστό, γύρω στο 40%, απάντησαν ότιο έχουν σημαντική ή λιγότερο σημαντική αδυναμία να ικανοποιήσουν τις υποχρεώσεις προς το κράτος.
Κρατικά Σχέδια Στήριξης
Αναφορικά με την αξιολόγηση των κρατικών σχεδίων στήριξης από τις επιχειρήσεις που έλαβαν μέρος στην έρευνα της οι απαντήσεις ήταν πιο ξεκάθαρες.
⦁ Συμμετοχή στα Σχέδια / αξιοποίηση διευκολύνσεων
Ποσοστό 75% απάντησε ότι συμμετείχε στα κρατικά Σχέδια Στήριξης.
⦁ Κρατικά Σχέδια Στήριξης της απασχόλησης
Οι απαντήσεις που λήφθηκαν από ποσοστό 72,2% ήταν μεταξύ των βαθμίδων 6-10 (μεγάλη αξιοποίηση, θετική εικόνα).
⦁ Στήριξη των επιχειρήσεων / εφάπαξ χορηγία
Ποσοστό 54,9% αφορούσε απαντήσεις στις βαθμίδες 1-5 (λίγο έως καθόλου)
⦁ Αναστολή δόσεων δανείων / πιστωτικών διευκολύνσεων
Οι απαντήσεις που λήφθηκαν από το 50,1% ήταν μεταξύ των βαθμίδων 1-5.
⦁ Ρύθμιση για τα ενοίκια
Το 32,7% απάντησε ότι δεν βρίσκει καθόλου ικανοποιητική τη ρύθμιση αυτή ενώ μόνο το 2% απάντησε ότι ήταν εξαιρετική.
Επενδύσεις, Safe Pass, κόστος
⦁ Έχετε προβεί / θα προβείτε σε επενδύσεις σε θέματα υποδομών / ψηφιοποίησης / αναβάθμισης τεχνολογίας για να θωρακίσετε την επιχείρηση σας, στο ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της πανδημίας ή από άλλους κινδύνους που θέτουν σε κίνδυνο την επιχειρησιακή της συνέχεια;
Ποσοστό 66,7% απάντησε θετικά και ποσοστό 33,3% ότι σκοπεύουν να το πράξουν.
⦁ Έχετε μέλη του προσωπικού σας που αρνούνται να εμβολιαστούν;
Ποσοστό 70,7% απάντησε όχι, ποσοστό 17,3% θετικά και ποσοστό 12% ότι δεν γνωρίζουν.
⦁ Η εφαρμογή του Safe Pass προκαλεί προβλήματα λειτουργίας στην επιχείρηση σας;
Ποσοστό 58,7% απάντησε αρνητικά, ποσοστό 13,3% θετικά και οι υπόλοιποι, δηλαδή ποσοστό 28% απάντησαν ότι δεν ισχύει για την επιχείρηση τους.
⦁ Ποιους πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση θεωρείτε τους πιο σημαντικούς για την επιχείρηση σας (πολλαπλές απαντήσεις);
⦁ Ανταγωνιστική Οικονομία με αποτελεσματικούς θεσμούς – Ποσοστό 58,7%
⦁ Ψηφιακός Μετασχηματισμός – Ποσοστό 52%
⦁ Ανθεκτικό σύστημα Υγείας – Ποσοστό 34,7%
⦁ Σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα και κοινωνικό κράτος – Ποσοστό 24%
⦁ Πράσινη ανάπτυξη – Ποσοστό 18,7%
⦁ Πόσο σας έχουν επηρεάσει οι αυξήσεις στο κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων ή/και πρώτων υλών; κλίμακα 1 (καθόλου) μέχρι 10 (πάρα πολύ) – Σχεδιάγραμμα 18.
Ποσοστό 12,1% απάντησε καθόλου και ποσοστό 67,9% στις βαθμίδες 6-10.
Αξιολόγηση της ΟΕΒ
Οι τελευταίες ερωτήσεις αποσκοπούν στην αξιολόγηση του έργου της ΟΕΒ κατά την διάρκεια της πανδημίας, σε κλίμακα από το 1 (καθόλου) μέχρι 10 (πολύ ικανοποιημένοι):
⦁ Ενημέρωση – Σχεδιάγραμμα 19
Ποσοστό 94,6% απάντησε στις βαθμίδες 6-10 (πολύ θετική αποτίμηση).
⦁ Αμεσότητα ανταπόκρισης
Ποσοστό 89,4% απάντησε στις βαθμίδες 6-10.
⦁ Παρεμβάσεις προς αρμόδιους φορείς με τεκμηριωμένες εισηγήσεις
Ποσοστό 80,9% απάντησε στις βαθμίδες 6-10.
⦁ Παρουσία στα ΜΜΕ / κοινωνικά δίκτυα
Ποσοστό 84% απάντησε στις βαθμίδες 6-10.
⦁ Σε ποιο βαθμό κατά την άποψη σας η ΟΕΒ επηρέασε τις αποφάσεις που λήφθηκαν από την Κυβέρνηση;
Ποσοστό 72% απάντησε στις βαθμίδες 6-10.
Δεν καλοβλέπουν συνέχιση της τηλεργασίας
Δύο ερωτήσεις αναφορικά με την τηλεργασία υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας της ΟΕΒ, ως ακολούθως:
⦁ Σκοπεύετε να συνεχίσετε / εφαρμόσετε την τηλεργασία για όλο ή μέρος των εργαζομένων σας για το επόμενο χρονικό διάστημα; (εάν ισχύει)
Ποσοστό 66,7% απάντησε αρνητικά και ποσοστό 33,3% απάντησε θετικά.
⦁ Πώς αξιολογείτε το επίπεδο παραγωγικότητας της εργασίας από το σπίτι σε σύγκριση με την εργασία στο γραφείο (όπου ισχύει); – Σχεδιάγραμμα 17
Ποσοστό 54,7% απάντησε ότι ήταν/θα είναι μειωμένη, ποσοστό 38,7% απάντησε ότι θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα ενώ οι υπόλοιποι 6,6% απάντησαν ότι θα αυξηθεί.
Η πλειοψηφία δεν αισιοδοξεί
Η ενότητα αυτή αποσκοπούσε να πάρει τις απόψεις των επιχειρήσεων για τους επόμενους μήνες.
⦁ Απολύσεις / προσλήψεις κατά τους επόμενους έξι μήνες
Αναφορικά με τις απολύσεις, ποσοστό 64% απάντησε ότι δεν θα απολύσει κανένα άτομο, ενώ ποσοστό 8% απάντησε ότι θα απολύσει από 1 μέχρι 5 άτομα. Σ’ ότι αφορά τις προσλήψεις, ποσοστό 40% ανάφερε ότι θα προσλάβει άτομα.
⦁ Ποιες οι εκτιμήσεις σας για τους επόμενους έξι μήνες
Λίγο περισσότερο από τις μισές επιχειρήσεις (ποσοστό 53,3%) απάντησαν ότι οι εκτιμήσεις τους είναι απαισιόδοξες.
⦁ Τα κυριότερα μέτρα που εισηγούνται οι επιχειρήσεις όπως εφαρμόσει η κυβέρνηση προς αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορωνοϊού (πολλαπλές απαντήσεις) είναι:
⦁ Ποσοστό 58,7% ζητά την επέκταση των σχεδίων στήριξης / κάλυψης λειτουργικών εξόδων.
⦁ Ποσοστό 51% ζητά φορολογικές ελαφρύνσεις.
⦁ Ποσοστό 44% ζητά την καταβολή επιπρόσθετης χορηγίας.
⦁ Ποσοστό 30,7% ζητά την εφαρμογή του Σχεδίου παροχής κρατικών εγγυήσεων.
⦁ Ποσοστό 26,7% ζητά αναστολή πληρωμής του ΦΠΑ.
⦁ Ποσοστό 21,3% ζητά αποτελεσματική ρύθμιση των ενοικίων.