Ανέβηκαν οι τόνοι της πολιτικής κριτικής στην κυβέρνηση με επίκεντρο την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης το δεύτερο τρίμηνο του 2023, στο 2,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο, με πρωταγωνιστές στελέχη του ΔΗΣΥ και τον πρώην Υπουργό Οικονομικών.
Η κυβέρνηση, μέσω ανακοίνωσης του Υπουργείου Οικονομικών, απάντησε χθες το απόγευμα στις επικρίσεις, που δέχθηκε για τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, σημειώνοντας «αναφορικά με δημοσιεύματα που είδαν σήμερα το φως της δημοσιότητας και παρουσιάζουν μια αρνητική εικόνα σχετικά με τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας παρατίθεται η πραγματική εικόνα προς αποκατάσταση της αλήθειας».
Η ανακοίνωση αναφέρει ότι «η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας ήταν προβλέψιμη, η οποία ξεκίνησε από το 1ο τρίμηνο του 2022. Αυτή οφείλετε σε εξωγενείς παράγοντες όπως οι επιπτώσεις από τις συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ, τις υψηλές τιμές σε καταναλωτικά αγαθά αλλά και λόγω των επιπτώσεων στον τομέα των υπηρεσιών της κυπριακής οικονομίας από την εφαρμογή των κυρώσεων κατά οντοτήτων της Ρωσίας.
Η δε επιβράδυνση της ανάπτυξης για το 2023 έχει προβλεφθεί και αντικατοπτρίζεται στις προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών όπου εκτιμάται ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα περιοριστεί λίγο πιο κάτω από τον προβλεπόμενο 2,8%.
Υπό το φως των πιο πάνω, το πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής όπως έχει καταρτιστεί και εγκριθεί λαμβάνει υπόψη τις εξελίξεις στην κυπριακή οικονομία και δη την προβλεπόμενη επιβράδυνση της.
Τα δε αποτελέσματα στα δημόσια οικονομικά κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, παρά την επιβράδυνση της οικονομίας, συγκρίνονται ευνοϊκά σε σχέση με τα αποτελέσματα της αντίστοιχης περιόδου του 2022 εφόσον δεν παρατηρείται επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης του κράτους.
Αντίθετα για όλους τους μήνες ανεξαιρέτως οι δημοσιονομικές επιδόσεις του 2023 είναι καλύτερες από αυτές του 2022».
Η δυναμικότητα της κυπριακής οικονομίας, όπως παρουσιάζεται πιο πάνω, συνεχίζει το Υπουργείο «και το υγιές δημοσιονομικό και χρηματοπιστωτικό πλαίσιο, αποτελούν γερά θεμέλια για την υλοποίηση του οικονομικού προγράμματος διακυβέρνησης.
Η ανάδειξη του εν λόγω προγράμματος και η προγραμματισμένης υλοποίησης του, θα αποδειχθούν σημαντικά στοιχεία για την επιτυχία της διακυβέρνησης.
Η κυβέρνηση παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην κυπριακή οικονομία και βρίσκεται σε εγρήγορση για αντιμετώπιση των όποιων αρνητικών εξελίξεων που ενδέχεται να προκύψουν που να οδηγούν σε απόκλιση από τις προβλέψεις μας».
Δεύτερο κτύπημα από Πετρίδη
Πριν την ανακοίνωση, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης επανήλθε δριμύτερος με δεύτερη ανάρτηση στο twitter σχολιάζοντας με πέντε νέα σημεία την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας και ανέφερε:
Η Κύπρος είναι από τα μόνα κράτη με συρρίκνωση ΑΕΠ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (3η χειρότερη επίδοση). Αυτό καταγράφει μια αρνητική τάση που δεν μπορεί αγνοηθεί. Επομένως η τάση δεν μπορεί να αποδίδεται ούτε στο διεθνές περιβάλλον, ούτε στην πιο συγκρατημένη νομισματική πολιτική της ΕΕ, τα αποτελέσματα της οποίας έρχονται με υστέρηση.
Ακόμα και κράτη με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους έχουν θετικό ρυθμό ανάπτυξης σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και είναι σε τροχιά επανάκαμψης.
Η αρνητική αυτή τάση για όσους θέλουν να βγάλουν ορθά συμπεράσματα (κυβέρνηση και κόμματα θα έπρεπε καθηκόντως) πρέπει να γίνεται σε ανάλυση με τους λοιπούς δείκτες μακροοικονομικών ανισορροπιών.
Αυτοί οι δείκτες σε συνδυασμό αποτελούν ένα εκρηκτικό περιβάλλον για την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα. Κάποιοι από αυτούς τους δείκτες οφείλονται σε διαρθρωτικά θέματα ενώ άλλοι μπορούν να τύχουν βραχυπρόθεσμου χειρισμού.
Όπως για παράδειγμα τα δημόσια οικονομικά, τα οποία λόγω λαϊκίστικων πολιτικών διολισθαίνουν ραγδαία τους τελευταίους μήνες, και οι νομισματικές εξελίξεις δικαιώνουν τις προβλέψεις που είχα κάνει αρκετό καιρό πριν.
Το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων θα είναι μια νέα πραγματικότητα που θα μας συνοδεύει αρκετά χρόνια. Τα δε αποτελέσματα της νέας νομισματικής πραγματικότητας δεν έχουν ακόμη φανεί.
Οι συνετές πολιτικές είναι ακόμη πιο επιτακτικές σε αυτό το περιβάλλον.
Παρέμβαση από την συγκυβέρνηση
Στις επικρίσεις του πρώην υπουργού Οικονομικών και του κ. Νεοφύτου απάντησε χθες το πρωί μέσω twitter ο βουλευτής και μέλος του εκτελεστικού γραφείου του Δημοκρατικού Κόμματος, Χρύσης Παντελίδης και ήταν η πρώτη αντίδραση από πολιτικό στέλεχος της συγκυβέρνησης.
Ανέφερε παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στην κυπριακή οικονομία και βρισκόμαστε σε εγρήγορση για αντιμετώπιση των όποιων αρνητικών εξελίξεων ενδεχομένως προκύψουν. Σημείωσε ότι αναμένεται η εποικοδομητική συνεργασία της αντιπολίτευσης, μακριά από κινδυνολογίες ή σκοπιμότητες πολιτικής.
«Η μικρή επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης ήταν προβλέψιμη λόγω εξωγενών παραγόντων, όπως είναι οι συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι υψηλές τιμές σε αγαθά αλλά και οι επιπτώσεις λόγω της εφαρμογής των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας», σημείωσε.
Νεοφύτου και Σοφοκλέους πυροβολούν την Κυβέρνηση
Την ίδια ώρα επίθεση στην κυβέρνηση με κεντρικό σημείο την οικονομία εξαπέλυσαν χθες σε διάστημα λίγων ωρών δυο στελέχη του ΔΗΣΥ και από την κριτική δεν γλύτωσε ούτε και η ηγεσία του Δημοκρατικού Συναγερμού. Ο τέως πρόεδρος και νυν βουλευτής του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου εξέφρασε ιδιαίτερα έντονες ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας, κατηγορώντας την κυβέρνηση και προειδοποιώντας ότι «η οικονομική κατάσταση απαιτεί σαφή πολιτική και λήψη μέτρων τώρα, πριν είναι πολύ αργά».
Λίγο αργότερα ο Μιχάλης Σοφοκλέους, διευθυντής του Ινστιτούτου Γλαύκος Κληρίδης, ο οποίος με εξαιρετικά σκληρή γλώσσα, κατηγόρησε την κυβέρνηση για απουσία στόχων και έργου και εξαπέλυσε σκληρή προσωπική επίθεση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, κατηγορώντας τον ότι μοναδικός στόχος είναι η διαχείριση της εικόνας του και έγραψε χαρακτηριστικά στο twitter «κ. Χριστοδουλίδη, κάτσε επιτέλους να δουλέψεις!».
Το υστερόγραφο της ανάρτησης του κ. Σοφοκλέους έχει σκληρή γλώσσα και για την ηγεσία του ΔΗΣΥ. «Με προβληματίζει που ο Δημοκρατικός Συναγερμός, δύο ολόκληρες ημέρες μετά τις ανησυχητικές ανακοινώσεις για την οικονομία, δεν έχει κάνει ακόμη καμία επίσημη τοποθέτηση».
Ο κ. Νεοφύτου στην ανακοίνωσή του ανέφερε πως «οι αρνητικές εξελίξεις στην οικονομία, οι οποίες δημοσιοποιήθηκαν χθες (σ.σ προχθές), θα είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου εάν δεν ληφθούν σοβαρά και έγκαιρα μέτρα.
Η σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες αποσπασματικά, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη όλοι οι δείκτες, δεν συνιστά σοβαρή οικονομική προσέγγιση.
Αρκεί κάποιος, για να συνειδητοποιήσει τους κινδύνους που ελλοχεύουν, να μελετήσει τους δείκτες μακροοικονομικής ανισορροπίας. Πέραν του τεράστιου ιδιωτικού και δημοσίου χρέους, πέραν των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, σημαντικό είναι το ισοζύγιο πληρωμών που παρουσιάζει ελλείμματα πέραν του 9%».
Υπέδειξε πως «όταν το έλλειμμα του ισοζυγίου μιας χώρας υπερβαίνει το 4% του ΑΕΠ -και διατηρείται πάνω από αυτό για αρκετό χρονικό διάστημα- στις Βρυξέλλες κτυπά σήμα κινδύνου και στις διαδικασίες ελέγχου μακροοικονομικών ανισορροπιών ανάβει κόκκινο. Έχει ήδη ανάψει για τη χώρα μας».
Πρόσθεσε πως «η στάση των σημερινών κυβερνώντων μού θυμίζει τις αντιδράσεις της κυβέρνησης του 2008. Όταν τους προειδοποιούσα, μου απαντούσαν για τη «δυνατή ανάπτυξη» του 3,7% (τώρα μιλάμε για πιθανή ανάπτυξη της τάξης περίπου του 2% για το 2023) και με αποκαλούσαν κινδυνολόγο».
«Εάν η κυβέρνηση δεν εγκαταλείψει τα επικοινωνιακά παιχνίδια και δεν αντιμετωπίσει τα της οικονομίας με σοβαρότητα και με την αίσθηση του επείγοντος, έρχονται από το 2025 η ύφεση και τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε ετήσια βάση», τόνισε.
Οι αρνητικές αυτές εξελίξεις σημείωσε και τα χειρότερα που έπονται, μιας και πάντοτε η μείωση του εθνικού εισοδήματος ήταν ο προάγγελος της κρίσης, συμβαίνουν σε μια εποχή όπου επανέρχονται σε ισχύ οι αυστηροί όροι του Συμφώνου Σταθερότητας: πρωτογενή πλεονάσματα και όχι ελλείμματα, μείωση του χρέους και όχι αύξησή του.
