Δύο μέτρα προς όφελος πελατών των τραπεζών προώθησε αυτό το διάστημα η Κυβέρνηση, με συνολικό κόστος €36 εκατ. Ένα μέτρο για καταθέτες και ένα για δανειολήπτες, αναλαμβάνοντας εν μέρει ρόλο τραπεζίτη, στο πλαίσιο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, ώστε να δοθεί ανάσα σε χιλιάδες νοικοκυριά, κυρίως νεαρών ζευγαριών και να μειωθεί το βάρος των δόσεων μετά τις αυξήσεις των επιτοκίων.

Το πρώτο μέτρο, που αφορά τους καταθέτες, ανακοινώθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 2023, με τη μείωση του φόρου για την άμυνα επί του τόκου καταθέσεων, από 30% σε 17%, με στόχο να αυξηθούν οι αποδόσεις των καταθέσεων λόγω λιγότερου φόρου, ελλείψει σημαντικών αυξήσεων καταθετικών επιτοκίων από κάποιες τράπεζες.

Ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός είχε αναφέρει ότι το κόστος του μέτρου για το κράτος είναι €16 εκατ. ετησίως και, όπως εξήγησε, η απόφαση της Κυβέρνησης στοχεύει στην αύξηση του εισοδήματος κυρίως των μεσαίων νοικοκυριών και των μεσαίων επιχειρήσεων που διαθέτουν καταθέσεις, αφήνοντας αιχμές για την στάση των τραπεζών να κρατούν σε χαμηλό επίπεδο το επιτόκιο καταθέσεων.

Την Πέμπτη ανακοινώθηκε δεύτερο μέτρο από την Κυβέρνηση, προς ανακούφιση των δανειοληπτών με στεγαστικά δάνεια. Πρόκειται για το σχέδιο επιδότησης κατά 2% του επιτοκίου στεγαστικών επιτοκίων και αφορά δάνεια που χορηγήθηκαν από 1/1/2022 μέχρι 31/12/2023  για κύρια κατοικία αξίας μέχρι €400 χιλ. Το σχέδιο θα καλύψει αγορά και ανέγερση πρώτης κατοικίας, με μέγιστη επιδότηση για περίοδο 2 ετών και αφορά οικογένειες με ετήσιο εισόδημα μέχρι €50.000 και ουσιαστικά απευθύνεται στη μεσαία τάξη και σε νεαρά ζευγάρια.Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα €20 εκατ. και, όπως ανέφερε χθες ο υπουργός, οι αποφάσεις κινούνται στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων του κράτους, γι’ αυτό και το μέτρο αφορά συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Ο κ. Κεραυνός επανειλημμένα είχε ζητήσει από τις τράπεζες να απορροφήσουν ή να «παγώσουν» μέρος από τις αυξήσεις των επιτοκίων από τις διαδοχικές αποφάσεις της ΕΚΤ, αναγνωρίζοντας ότι το κόστος για τα νοικοκυριά είναι μεγάλο.

Τώρα, η Κυβέρνηση έρχεται από την πλευρά της να δώσει μια μικρή ανάσα, έστω και σε μικρή ομάδα δανειοληπτών. Πριν την ανακοίνωση του σχεδίου, η Κυβέρνηση μελέτησε όλες τις λεπτομέρειες και μεταξύ άλλων η περίμετρος  του σχεδίου περιλαμβάνει στεγαστικά δάνεια που είναι συνδεδεμένα με το βασικό επιτόκιο Euribor ή το επιτόκιο της ΕΚΤ.

Το 6μηνο επιτόκιο Euribor είναι κοντά στο 4% και μαζί με το περιθώριο κέρδους των τραπεζών, που συνήθως κυμαίνεται κοντά στο 2%, το τελικό επιτόκιο είναι 6%. Αν έρθει το κράτος να επιδοτήσει το επιτόκιο, τότε ο πελάτης θα επωφεληθεί με ένα ποσοστό 2%.

Την τελική έγκριση πρέπει να δώσει η Γενική Ευρωπαϊκή  Διεύθυνση Ανταγωνισμού, η οποία θα μελετήσει τις παραμέτρους του σχεδίου που θα αποστείλει το Υπουργείο Οικονομικών, για να διαπιστωθεί κατά πόσο εγείρονται ή όχι θέματα κρατικών ενισχύσεων.

Οι τράπεζες, από την πλευρά τους, βλέπουν θετικά το σχέδιο, γιατί το κράτος θα σταθεί αρωγός στους πελάτες τους με την επιδότηση του επιτοκίου και ειδικά σ’ αυτούς που είναι χαμηλόμισθοι. Το ζητούμενο είναι πόσοι δανειολήπτες θα επωφεληθούν από το σχέδιο και πόσο μπορεί να ανοίξει η περίμετρος. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο υπουργός δεν συζήτησε με τις τράπεζες τις προθέσεις της Κυβέρνησης να ανακοινώσει σχέδιο επιδότησης των επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια.