Οι αναδιαρθρώσεις δανείων, είτε γιατί τις ζητούν οι πελάτες, είτε γιατί προτρέπουν τους δανειολήπτες προς αυτή την κατεύθυνση οι τράπεζες, φαίνεται να πιάνουν τόπο, με αποτέλεσμα η εικόνα των δανειακών χαρτοφυλακίων να επιδεικνύει ισχυρές αντιστάσεις, παρά τις επιπτώσεις του πληθωρισμού στο διαθέσιμο εισόδημα νοικοκυριών και επιχειρήσεων και της μεγάλης ανόδου των επιτοκίων.
Οι αριθμοί που ανακοινώθηκαν από την Κεντρική Τράπεζα πριν λίγες μέρες επιβεβαιώνουν την αισιοδοξία που είχαν εκφράσει από την αρχή οι τραπεζίτες για την ανθεκτικότητα των δανειακών χαρτοφυλακίων και τη συγκράτηση νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Φυσικά, για το θέμα ρύθμισης των δανείων, ειδικά μετά και τις συνεχόμενες αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ, ήταν έντονες και οι εποπτικές προτροπές προς τις τράπεζες, ιδιαίτερα από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες έχουν αναγνωρίσει ότι η λύση των αναδιαρθρώσεων προστατεύει τους ισολογισμούς τους και δεν είναι λίγες οι φορές που ανώτατα τραπεζικά στελέχη έδωσαν δημόσια το μήνυμα στους δανειολήπτες ότι μπορούν να απευθυνθούν στα τραπεζικά καταστήματα για να βρεθεί λύση κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) έπεσαν σε €2,10 δισ. τέλος Ιουλίου 2023, συγκριτικά με €2,30 δισ. τον Δεκέμβριο του 2022, μειωμένα κατά €202 εκατ., ενώ σε σχέση με τον Ιούλιο του 2022 είναι λιγότερα κατά €747 εκατ.
Βέβαια, τα μεγέθη αυτά αφορούν εντός των τραπεζικών ισολογισμών δάνεια και όχι τα «κόκκινα» δάνεια που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων.
Ένα ακόμη αξιοσημείωτο γεγονός είναι ότι εν μέσω ακρίβειας και οικονομικών δυσκολιών που βιώνουν τα νοικοκυριά, οι χορηγήσεις με καθυστέρηση πληρωμής άνω των 90 ημερών μειώθηκαν κατά €352 εκατ. τέλος Ιουλίου 2023, σε σχέση με πέρυσι. O δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου ανέρχεται στο 2,8%, από 2,9% το πρώτο τρίμηνο και 1,8% που είναι ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη.
Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κωνσταντίνος Ηροδότου έχει αναφέρει στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής πως στους πρώτους οκτώ μήνες του 2023 και εν μέσω των υψηλών επιτοκίων, οι επαναδιαπραγματεύσεις και αναδιαρθρώσεις δανείων πλησίασαν τα €3 δισεκατομμύρια, σε σύγκριση με €1,4 δισ. την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Δηλαδή, υπερδιπλασιάστηκαν όχι απλά οι αιτήσεις για αλλαγή των όρων αποπληρωμής δανείων, αλλά οι αλλαγές όρων, μέσω διαπραγματεύσεων και αναδιαρθρώσεων.
«Εξακολουθούμε να παρακολουθούμε και να πιέζουμε τις τράπεζες για επαναδιαπραγματεύσεις και αναδιαρθρώσεις για να αποφύγουμε την αύξηση των ΜΕΔ», συμπλήρωσε ο κ. Ηροδότου. Ένα ακόμη σημαντικό γεγονός, με βάση τα στοιχεία που έχουν δοθεί, είναι ότι 78% της αξίας των δανείων που έτυχαν επαναδιαπραγμάτευσης το πρώτο εξάμηνο του 2023 αφορούσε επιχειρήσεις και μόνο το 18% νοικοκυριά.
Από τα στοιχεία που έχει ανακοινώσει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA), τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του τομέα του real estate στην Κύπρο εξακολουθούν να είναι τα ψηλότερα στην Ευρώπη, παρά τη μείωσή τους. Ο δείκτης κόκκινων δανείων στον τομέα του real estate έπεσε στο 17,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2023, από 26% το προηγούμενο τρίμηνο και 27,6% το δεύτερο τρίμηνο του 2022.
Όσον αφορά τα ΜΕΔ του τομέα κατασκευών, η Κύπρος έχει το τέταρτο πιο ψηλό ποσοστό, στο 7,7%, από 7,9% το πρώτο τρίμηνο του 2023 και 8,7% τον Ιούνιο του 2022.
