Επιχειρησιακοί πράκτορες του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών (FBI) των ΗΠΑ με κατάρτιση σε θέματα οικονομικού εγκλήματος, θα βρίσκονται μέχρι τον επόμενο μήνα στην Κύπρο, προκειμένου να συνδράμουν στην ποινική διερεύνηση των υποθέσεων ενδεχόμενης παράκαμψης κυρώσεων από ξένους επενδυτές, μέσω ημεδαπών εταιρειών παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

Αυτό ανέφερε έγκυρη πηγή πληροφόρησης στον «Φ», που λόγω θέσεως έχει εικόνα για το μέχρι στιγμής ερευνητικό έργο αρμόδιων υπηρεσιών της Κυπριακής Δημοκρατίας σε σχέση με τις κυρώσεις. Όπως διευκρίνισε, μιλώντας στην εφημερίδα μας, «κλιμάκιο Αμερικανών είχε επαφές στην Κύπρο περί τις αρχές Δεκεμβρίου για να κάνει τις προκαταρκτικές επαφές, προκειμένου να δρομολογηθεί η έρευνα».

Πρόσθεσε, όμως, ότι «τα μέλη του FBI που εκτιμάται με βάση τα διαμειφθέντα να έρθουν στην Κύπρο μέχρι τον Φεβρουάριο, έχουν επιχειρησιακή πείρα και κατάρτιση». Εξήγησε ότι «οι επαφές που γίνονται τώρα έχουν ως στόχο τα εξειδικευμένα αυτά στελέχη του FBI με την κάθοδό τους στο νησί μας να μπουν αμέσως στα βαθιά και να συνδράμουν ουσιαστικά ώστε να πέσει φως στις υποθέσεις».

Η ίδια πηγή πληροφόρησης μάς ανέφερε πως μέχρι και τα τέλη αυτής της εβδομάδας λειτουργοί της αμερικανικής Πρεσβείας στη Λευκωσία είχαν συναντήσεις με στελέχη αρμόδιων υπηρεσιών και τμημάτων της κυπριακής Πολιτείας προκειμένου να προπαρασκευάσουν το έδαφος για την κάθοδο των επιχειρησιακών στελεχών του FBI.

Φέρονται, συγκεκριμένα, να είχαν συνάντηση την περασμένη Πέμπτη με την Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης (ΜΟΚΑΣ). Αν και από πλευράς Αστυνομίας δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση για το όλο θέμα, πληροφορίες αναφέρουν ότι πανομοιότυπες επαφές έγιναν και γίνονται από τον Δεκέμβριο και με το Γραφείο Διερεύνησης Οικονομικού Εγκλήματος (ΓΔΟΕ). Το ΓΔΟΕ είναι το αρμόδιο τμήμα που κάνει την ποινική διερεύνηση των εν λόγω υποθέσεων (υπάγεται στο Τμήμα Καταπολέμησης του Αρχηγείου Αστυνομίας).

Όπως μας αναφέρθηκε, αυτό που θέλουν να διασφαλιστεί από πλευράς αμερικανικής πρεσβείας είναι ότι θα υπάρξει η κατάλληλη συνεργασία της ομάδας ανακριτών του FBI με τα αρμόδια τμήματα και υπηρεσίες της Δημοκρατίας, ούτως ώστε με τον ερχομό τους να υπάρξουν τα ανάλογα αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Η πιο πάνω πληροφόρηση συνάδει με τα όσα είχε αναφέρει περί τα τέλη Νοεμβρίου ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Αντωνίου, στον απόηχο των αποκαλύψεων της κοινοπραξίας διερευνητικών δημοσιογράφων ICIJ. Μεταξύ άλλων, το δημοσιογραφικό δίκτυο είχε αφήσει σκιές για τη μεταφορά επενδυτικού κεφαλαίου από τον Αλεξέι Μορντάσοφ (1,4 δισεκατομμύρια δολάρια) σε άλλο πρόσωπο μέσω Κύπρου, την ημέρα που του είχαν επιβληθεί κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, λίγο μετά τα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας είχε γνωστοποιήσει ότι αποτάθηκε σε χώρα του εξωτερικού προκειμένου να συνδράμει με τεχνογνωσία στις έρευνες επί κυπριακού εδάφους. Όπως είχε αποκαλύψει ο κ. Αντωνίου στις 30/11, ο Πρόεδρος είχε αποταθεί στις ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι η συνδρομή θα γίνει από κλιμάκιο του FBI. Είχε διευκρινίσει ότι με την κάθοδο κλιμακίου του FBI τις επόμενες ημέρες, θα διαμορφώνονταν οι όροι απασχόλησης των ανακριτών «και ο βαθμός πρόσβασης που θα έχουν σε εμπιστευτικές πληροφορίες και συστήματα ασφαλείας». Είχε αναφέρει, ακόμη, ότι η κάθοδος των Αμερικανών πρακτόρων γίνεται στο πλαίσιο συνεργασίας Κύπρου-ΗΠΑ και πως μέρος των εξόδων θα καταβληθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία. Λίγα 24ωρα αργότερα (3/12) έγινε γνωστό ότι είχαν επισκεφτεί την Κύπρο μέλη του FBI.

30 οι υποθέσεις, έξι με ολιγάρχες

Η Αστυνομία Κύπρου αυτή τη στιγμή -και συγκεκριμένα το Γραφείο Διερεύνησης Οικονομικού Εγκλήματος (ΓΔΟΕ)- εξετάζει 30 υποθέσεις ενδεχόμενης παραβίασης κυρώσεων μέσω κυπριακών πάροχων διοικητικών/χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Παραθέτουμε αναλυτικά τα δεδομένα βάσει επίσημης ενημέρωσης:

> Κάποιες εξ αυτών, σύμφωνα και με επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο εκπρόσωπος Τύπου του Σώματος, Χρίστος Ανδρέου, τέθηκαν υπόψιν της Αστυνομίας αφού πρώτα είχαν γίνει οι συναλλαγές των ενεχόμενων προσώπων, ενώ σε άλλες περιπτώσεις υπήρξε δέσμευση χρημάτων ή μετοχικού κεφαλαίου τους.

> Από αυτές τις υποθέσεις κάποιες καταγγέλθηκαν περί τα τέλη του 2022 κάποιες, άλλες στις αρχές του 2023, ενώ οι περισσότερες μεταξύ Απριλίου και Ιουλίου του 2023.

> Η διερεύνηση για πέντε έχει ολοκληρωθεί. Στις τρεις απ’ αυτές δεν διαπιστώθηκε ποινικό αδίκημα.

> Για τις άλλες δύο η Γενική Εισαγγελία έστειλε πίσω τον ανακριτικό φάκελο στην Αστυνομία με οδηγίες για συμπληρωματικές εξετάσεις. Νεότερες πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι το ανακριτικό έργο ολοκληρώνεται προσεχώς.

> Άλλες πέντε υποθέσεις βρίσκονται στο τελικό στάδιο διερεύνησης από την Αστυνομία. Ανάμεσα τους είναι και η μια περίπτωση του Μορντάσοφ που αναδείχθηκε από την κοινοπραξία ICIJ.

> Οι δημοσιογραφικές αποκαλύψεις ενέπλεξαν έξι ολιγάρχες σε ενδεχόμενη παραβίαση κυρώσεων. Η Αστυνομία Κύπρου είχε ήδη δρομολογήσει ποινική διερεύνηση για τους τέσσερις εξ αυτών, πριν από τα δημοσιεύματα.

> Από τις 30 υποθέσεις που διερευνά το ΓΔΟΕ μόνο οι δύο τέθηκαν υπόψιν των κυπριακών Αρχών από το εξωτερικό. Οι υπόλοιπες 28 καταγγελίες, σύμφωνα με επίσημη θέση της Αστυνομίας, έχουν γίνει από κυπριακούς φορείς, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, την ΜΟΚΑΣ και το Υπουργείο Οικονομικών.

Ο Μορντάσοφ καταγγέλθηκε για μεταφορά μετοχών 14 μέρες μετά τις κυρώσεις

  • Η υπόθεση αποκαλύφθηκε στο πλαίσιο συμφωνίας που αφορά τον τουριστικό κλάδο –Είχε ενεργό ρόλο κυπριακή εταιρεία

Πληροφορίες του «Φ» για τον Αλεξέι Μορντάσοφ αναφέρουν ότι ο Ρώσος ολιγάρχης είχε καταγγελθεί στην Αστυνομία για μεταφορά μετοχών που του ανήκαν, 14 ημέρες μετά την επιβολή κυρώσεων σε βάρος του από την Ευρωπαϊκή Ένωση (28/2/2022). Η εν λόγω καταγγελία δεν έχει σχέση με τα όσα δημοσιοποίησε το ICIJ για τον εν λόγω επιχειρηματία και τη μεταφορά επενδυτικού κεφαλαίου.

Όπως είχε αποκαλύψει η εφημερίδα μας στις 22 Νοεμβρίου, στοιχεία και ισχυρισμοί που διαβιβάστηκαν στην ΜΟΚΑΣ την άνοιξη του 2023 έδειχναν ότι ο Μορντάσοφ στα μέσα Μαρτίου του 2022, δηλαδή, δύο εβδομάδες μετά που συμπεριλήφθηκε στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ (28/2/2022), μεταβίβασε μετοχές επιχειρηματικής οντότητάς του σε άλλο στέλεχος εταιρείας του.

Η εν λόγω εταιρεία που είχε ως πραγματικό δικαιούχο τον 58χρονο μεγιστάνα, επιχείρησε να υλοποιήσει συμφωνία στην Κύπρο που αφορά τον τουριστικό κλάδο, χρησιμοποιώντας άλλη κυπριακή εταιρική οντότητα. Με άλλα λόγια, η καταγγελία πέραν από το γεγονός ότι αφήνει εκτεθειμένο τον Μορντάσοφ για παράκαμψη κυρώσεων, στοχοποιούσε και εταιρεία, η οποία εδρεύει στο νησί μας.

Η συγκεκριμένη περίπτωση είχε καταγγελθεί τον Μάιο του 2023 στην Αστυνομία από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο, ενώ αναφορά είχε κάνει στο αστυνομικό Σώμα και η ΜΟΚΑΣ.

Η άλλη υπόθεση του Μορντάσοφ είναι αυτή που ανέδειξε η διεθνής κοινοπραξία δημοσιογράφων (14/11/2023). Ο μεγιστάνας του χάλυβα φερόταν να είχε μεταβιβάσει ένα επενδυτικό κεφάλαιο αξίας 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε άλλο πρόσωπο την ημέρα που του είχαν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση (28/2), χωρίς, βέβαια, να ξεκαθαρίζεται κατά πόσον υπήρξε παρανομία. To ρεπορτάζ του ICIJ ανέφερε ότι «η PwC βοήθησε τον Αλεξέι Μορντάσοφ, έναν από τους πλουσιότερους βιομηχάνους της Ρωσίας, να μεταφέρει ένα ποσό επενδυτικού κεφαλαίου 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων εκτός του ονόματός του, προκειμένου να αποφύγει τις κυρώσεις της ΕΕ». Η εν λόγω υπόθεση, σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσίευσε ο «Φ», τέθηκε ενώπιον των διωκτικών Αρχών από τον ΣΕΛΚ τον Ιούλιο του 2022. Εκπρόσωπος του Μορντάσοφ είχε απορρίψει κατηγορηματικά ότι υπήρξε παραβίαση των κυρώσεων. Την ίδια στιγμή, πηγές προσκείμενες στην κυπριακή PwC υποστήριξαν, μιλώντας στον «Φ», ότι η όποια ποινική διερεύνηση του θέματος δεν αφορά τον ελεγκτικό οίκο. Αυτή η θέση είχε επιβεβαιωθεί και από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών.